مناطق کردنشین غرب ایران، موسوم به روژهلات و با جمعیت بین ۸ تا ۱۰ میلیون کرد، سیاست های تبعیضاتی و سرکوبگرانه را از سوی رژیم ایران متحمل می شود. رژیم ایران هرگونه اعتراضات سیاسی و مطالبات هویتی - فرهنگی کردها را به شدت سرکوب می کند. برای نگهداشتن مردم این منطقه در وضعیت بی ثباتی و فلاکت، رژیم مانع از توسعه اقتصادی منطقه شده، تقریباً هیچ صنعتی در این منطقه راه اندازی نشده، و سمتگیری تولیدات و منابع عمدتا برای مناطق مرکزی کشور است. بیکاری بسیار گسترده است. با توجه به نبود کم ترین فرصت اشتغال در منطقه، جوانان بطور گسترده ای مجبورند به شهرهای بزرگ فارسی زبان مهاجرت کنند.
برای هزاران تن از ساکنان روژهلات مرز عراق و ایران تنها منبع تامین معاش می باشد: کولبری یعنی مبادلات مرزی کالا، حمل اجناس بر کول انسان و یا بر پشت قاطر با عبور از کوه ها. انتقال انواع کالاهای از عراق به ایران، توام با مخاطرات بسیار. از پوشک بچه گرفته تا لوازم الکتریکی خانگی، از جمله پوشاک، پتو، لاستیک اتومبیل، چای ... و همچنین محصولات ممنوعه در ایران نظیر آنتن ماهواره، الکل، سیگار. این کالاها در بازارهای شهرهای بزرگ از جمله تهران عرضه می شوند. هر روزه هزاران کارگر زن و مرد، از جمله کودکان و افراد مسن، برای آن که نانی به کف آورند و معیشت روزانه خود و خانواده شان را به سختی تامین کنند به پیشواز خطر می روند و در طول این مرزها جان خود به مخاطره می اندازند. فقط بازرگانانی که این کولبران در استخدام شان هستند، ثروتمند می شوند. به لحاظ قانونی وضعیت کولبری مبهم است، گاه قانونی، گاه روا و گاه غیرقانونی، و منوط به حسن نیت مسئولان.
علاوه بر خطرات ناشی از کوه های صعب العبور، سرمای کشنده زمستان، گرمای سوزان تابستان، و منطقه پر از مین های منفجر نشده، کولبران به شدت توسط دولت ایران سرکوب می شوند. همه چیز به واکنش مرزبانان بستگی دارد و متناسب با میزان رشوه های دریافتی آن ها تصمیم می گیرند که چشم خود را به فعالیت کولبران ببندند و یا برعکس به بهانه "حفظ امنیت کشور" و یا "مبارزه با قاچاق" به سوی آن ها تیراندازی کنند. تنها در طی سال ۲۰۱۹ رقم تلفات جانی کولبران ۷۹ نفر بوده که ۵۷ نفر در اثر تیراندازی توسط مرزبانان به قتل رسیدند. تعاد زخمیان به ۱۶۵ نفر می رسد. هم چنین تعداد بسیاری به مجازات زندان و یا جریمه های سنگین محکوم شده اند که پرداخت آن برای کولبران غیرممکن است.
هرچند که مقامات دولتی برای تعدادی اندکی کولبر پروانه کار صادر کرده اما تعداد ناکافی پروانه کار و اعمال محدودیت های شدید برای آن ها، از جمله محدودیت در تعداد سفر، به هیچ وجه امکان یک زندگی بخور و نمیر به دارندگان پروانه کار را نمی دهد. در حقیقت، صدور پروانه کار در تعداد کم عمدتاً مستمسکی قانونی است برای سرکوب اکثریت عظیم کولبران که فاقد آن هستند.
سرنوشت کولبرها پی آمد عوامل چندی است: متأثر از مقوله دولت - ملت و سیاست های ادغام گرایانه حکومت مرکزی در مورد کردها؛ سیاست های اقتصادی نئولیبرال افراطی، که از یک سو مشوق مصرف گرایی هرچه بیشتر در جامعه ایران است و از سوی دیگر مردم کشور را در شرایط فلاکت اقتصادی کامل نگهداشته است؛ و تأثیرات مخرب تحریم های آمریکا علیه ایران، که فقط باعث وخیم تر شدن وضعیت توده های بنقد زیر فشار رژیم شده اند.
ما سازمان های سندیکایی، سیاست های سرکوبگرانه رژیم ایران نسبت به کولبرها و به طور کلی در مورد کردها را محکوم می کنیم. ما توجه زنان و مردان کارگر، و جامعه بین المللی را به فاجعه انسانی و اجتماعی کولبران جلب می کنیم. دولت ایران باید به سرکوب و کشتار کولبران پایان دهد به اصول حقوق بشر احترام بگذارد و راه توسعه آلترناتیوھای واقعی اقتصادی برای مردم روژھلات را ھموار سازد.
کۆڵبەرەکان لەبیر نەکەین
ناوچە کوردییەکانی ڕۆژئاوا و باکووری ڕۆژئاوای ئێران ناسراو بە ڕۆژهەڵاتی کوردستان کە بەپێی خەمڵاندنە نافەرمییەکان ٨ تا ١٠ ملیۆنی کۆی دانیشتووانی وڵاتی ئێران پێک دەهێنن، لەلایەن حکوومەتی ئێرانەوە ڕووبەڕووی سیاسەتگەلی سەرکوتکەرانە و پڕ لە هەڵاواردن دەبنەوە. حکوومەتی ئێران هەر چەشنە ناڕەزایی سیاسی و داخوازیی ناسنامەیی-کولتووری کوردەکان سەرکوت دەکات. حکوومەت بۆ هێشتنەوەی خەڵکی ناوچەکە لە دۆخی ناسەقامگیر و نەهامەتباردا، پێش لە گەشەی ئابووری دەڤەرەکە دەگرێت، بەدەگمەن نەبێ هیچ چەشنە پیشەسازییەک لە ناوچەکەدا بەدی ناکرێت و زۆربەی بەرهەمەکان و سەرچاوەکان تەرخان کراون بە ناوچە ناوەندییەکانی ئێرانەوە. بێکاری لە هەڵکشاندایە و بەو پێیەی کەمترین هەلی کار لە ناوچەکە بوونی نییە، گەنجانی کورد ناچارن بە لێشاو ڕوو لە شارە فارسییەکان بکەن.
بۆ هەزاران کەس لە نیشتەجێبووانی ڕۆژهەڵات، سنووری نێوان ئێران و عێراق تاکە سەرچاوەی بژیوی ژیانە: کۆڵبەری واتە ئاڵوگۆڕی شتومەک لەسەر سنوور، گواستنەوەی کاڵا بە کۆڵی مرۆڤ و یان بەسەر پشتی هێستر و ئەسپەوە و تێپەڕین لە توولەڕێ سەغڵەتەکانی چیاکانی کوردستان. گواستنەوەی جۆرەها کەلوپەل لە عێراقەوە بۆ ئێران و ڕووبەڕووبوونەوە لەگەڵ جۆرەها مەترسی؛ لە جلوبەرگی منداڵانەوە بگرە تاکوو کەرەستەی ئەلکترۆنی نێو ماڵان، جلوبەرگ، بەتانی، لاستیکی سەیارە، چای... و هەروەها شتومەکە نایاساییەکان لە وڵاتی ئێران لەوانە دیشی سەتەلایت، خواردنەوە کحولییەکان و جگەرە. ئەم شتومەکانە لە بازاڕی گەورەشارەکانی ئێران لەوانە تاران مامەڵە دەکرێن. ڕۆژانە، هەزاران کرێکاری ژن و پیاو لەوانە منداڵان و بەساڵاچووانیش بۆ بەدەستهێنانی پاروە نانێک بۆ خۆیان و بنەماڵەیان، گیانیان دەخەنە مەترسییە و دەبنە ڕێبواری ڕێگەی دژواری ئەم سنوورە دەستکردانە. ئەوەی لەو نێوەندەدا دەوڵەمەند دەبێ، ئەو قەبە بازرگانانەن کە سەرێکیان بە مافیای باشوور و سەرەکەی تریان بە مافیای تارانەوە وەسڵە. لە ڕووی یاساییەوە، دۆخی کۆڵبەری ناڕوونە، هەندێجار یاسایی و هەندێجار قەدەغەیە و دوابڕیار گرێدراوی حەز و ویستی بەرپرسە ئەمنییەکانی ئێرانە.
سەرەڕای مەترسی بەربوونەوە لە کاتی تێپەڕ بوون لە بەرزایی کێوەکان، سەرما و سۆڵەی تاقەتپڕووکێنی زستان، گەرمای سووتێنەری هاوین و ناوچەیەکی تەنراو و چنراو بە مینی نەتەقیو، کۆڵبەرەکان هاوکات بە توندی لەلایەن حکوومەتی ئێرانەوە سەرکوت دەکرێن. هەمووشت دەکەوێتەوە سەر کاردانەوەی سنوورپارێزەکان و بەپێی زۆر و کەمی بەرتیلی وەرگیراو بڕیار دەدەن ئاخۆ چاو بنووقێنن بەسەر هاتوچۆی کۆڵبەران و یان بەپێچەوانەوە بە بیانووی ''پاراستنی ئەمنییەتی وڵات'' و یان ''بەرەنگاربوونەوە لە دژی قاچاخ''، تەقەیان لێ بکەن. تەنیا لە ماوەی ساڵی ٢٠١٩دا، ٧٩ کۆڵبەر گیانیان لەدەست داوە کە ٥٧ کەسیان بە تەقەی ڕاستەوخۆی هێزە سنوورپارێزەکانی ئێران کوژراون. ١٦٥ کەسیش بریندار بوون. هەروەها کۆمەڵێک لە کۆڵبەرەکانیش بە پێدانی پارە یان مانەوە لە گرتووخانە سزا دراون، پارەیەک کە دابینکردنی بۆ کۆڵبەرەکان یەکجار ئەستەمە.
ئەگەرچی کاربەدەستە حکومییەکان بۆ ژمارەیەکی کەم لە کۆڵبەرەکان پسۆڵەی کارکردنیان دەرکردووە، بەڵام کەمی ژمارەی ئەو پسۆڵانە و دانانی کۆسپی فراوان لەبەردەم کۆڵبەرەکان لەوانە سنوورداربوونی ژمارەی هاتوچۆکان، بە هیچ لەونێک ئیمکانی ژیانێکی مەمرەومەژی بە خاوەنەکانی ئەم پسۆڵانە نادات. لەڕاستییدا دەرکردنی پسۆڵەی کار کردن بە ڕێژەیەکی کەم، بەزۆری بیانوویەکی یاسایی بووە بۆ سەرکوتکردنی زۆرینەی کۆڵبەرەکانی تر کە خاوەنی ئەم پسۆڵانە نیین.
چارەنووسی کۆڵبەرەکان دەرەنجامی گەلێک هۆکارە لەوانە کاریگەرییەکانی پرۆسەی دەوڵەت-نەتەوە سازی لە ئێران و سیاسەتی لکاندن و تواندنەوەی دەوڵەتی ناوەند لە پەیوەند بە کورد و هەروەها دەرەنجامی سیاسەتگەلی ئابووریی هەوسارپچڕاوی نیولیبڕاڵی، کە لەلایەک بوەتەوە هۆی پەرەپێدان بە کولتووری بەرخۆری و مەسرەفگەرایی لەنێو جڤاکی ئێران و لە لایەکیترەوە خەڵکی ئێرانی لە دۆخێکی نەهامەتبار و دژواری ئابوورییدا هێشتووەتەوە، هەروەتر کاریگەرییە ڕووخێنەرەکانی گەمارۆ ئابوورییەکانی ئەمریکا دژ بە ئێران، کە تەنیا بوونەتە هۆی خراپتربوونی دۆخی کۆمەڵانی خەڵک لە ژێر چەپۆکی حوکمڕانیی کۆماری ئیسلامی ئێراندا.
ئێمە وەک ڕێکخراوە سەندیکاییەکان، سیاسەتە سەرکوتکەرەکانی ڕێژیمی ئێران لەهەمبەر کۆڵبەرەکان و بەگشتیی دژ بە کوردەکان شەرمەزار دەکەین. ئێمە داوا لە ژنان و پیاوانی کرێکار و کۆمەڵگەی نێونەتەوەیی دەکەین تاکوو سەرنجێکی زیاتر بدەنە کارەساتی مرۆیی و کۆمەڵایەتی کۆڵبەران.
حکوومەتی ئێران دەبێ کۆتایی بهێنێت به کوشتوبڕی کۆڵبه ران و ڕێز دابنێت بۆ بنه ماکانی مافی مرۆڤ و ڕێگه خۆش بکات بۆ به دیھاتنی نه لترناتیڤه ئابوور ییه واقعییه کان بۆ خه ڵکی ڕۆژهەڵات.
اتحادیه کارگری و مردمی برزیل (CSP-Conlutas) - برزیل
کنفدراسیون عمومی کار (CGT) - اسپانیا
اتحادیه سندیکای همبستگی - (Solidaires) فرانسه
کنفدراسیون عمومی کار - (CGT-B) بورکینافاسو
کنفدراسیون جنبش مردم اندونزی (KPRI) - اندونزی
کنفدراسیون سندیکایی - (Intersindical) اسپانیا
اتحادیه ملی مستقل کارکنان دولت (SNAPAP) - الجزایر
نبرد کارگر - هائیتی
اتحادیه سندیکایی ایتالیایی - ( (USI ایتالیا
کنفدراسیون ملی کارگران - همبستگی کارگری (CNT SO) فرانسه
اتحادیه کمیسیون های پایه (CO.BAS) - اسپانیا
سازمان مستقل عمومی کارگران هائیتی - (OGTHI) هائیتی
سندیکای بین حرفه ای (SI COBAS) -ایتالیا
کنفدراسیون ملی کار (CNT-f) - فرانسه
سندیکای آلترناتیو کاتالونی (IAC) - اسپانیا
اتحادیه عمومی کارگران صحرا - (UGTSARIO) صحرای غربی
همگرایی چپ سندیکایی (ESK) -باسک
کنفدراسیون ملی کارگران سنگال (CNTS / FC) - سنگال
فدراسیون اتحادیه های مستقل کارگری (EFITU) - مصر
سندیکای خودمدیریتی کارگران - (SIAL-COBAS) ایتالیا
فدراسیون عمومی اتحادیه های مستقل (GFIU) - فلسطین
کنفدراسیون طبقه کارگر (CCT) - پاراگوئه
شبکه همبستگی کارگران - پرو
اتحادیه مترقی کارگران نیجر (USPT) - نیجر
اتحادیه ملی سندیکاهای مستقل کارگران سنگال (UNSAS) - سنگال
اتحادیه ملی برای دفاع از طبقه کارگر (UNT) - السالوادور
همبستگی کارگری (SO) - اسپانیا
اتحادیه ملی کارگران راه آهن، دریایی و حمل و نقل - (RMT / TUC)انگلستان
مرکز ملی کارکنان - کنفدراسیون اتحادیه های کارگری مسیحی (CNE / CSC) -بلژیک
اتحادیه ملی کارگران کشاورزی - (SINALTRAINAL / CUT) کلمبیا
فدراسیون عمومی پست، تلفن و مخابرات - اتحادیه عمومی کار (FGPTT / UGTT) - تونس
اتحادیه کارگری - اتحادیه کارکنان بخش مالی یونان
اتحادیه ملی کارگران خدمات بهداشتی انسانی(SYNTRASEH) - بنین
اتحادیه کارگران فیوچرز (ASFOC-SN) - برزیل
سازمان های سندیکایی مستقل راه آهن(ORSA Ferrovie) - ایتالیا
اتحادیه ملی معلمان ) - (UNNOH هائیتی
کنفدراسیون متحده کارکنان دانشگاه تحقیقات دانشگاهی پایه (CUB SUR) - ایتالیا
کنفدراسیون متحد کارگران مهاجر (CUB Immigrazione) - ایتالیا
هماهنگی خود مدیریتی حمل و نقل (CAT) ایتالیا
کنفدراسیون متحده کارکنان اعتبارات و بیمه (CUB SALLCA) - ایتالیا
اتحادیه کارگران راه آهن - اتحادیه ملی کارگران (SYTRAIL / UNTM) - مالی
اتحادیه کارگران صنایع غذایی - کنفدراسیون اتحادیه های کارگران انقلابی - (GIDA-IŞ / DISK) ترکیه
اتحادیه ملی کارگران قطار کوچک آبی (SNTPTB) - سنگال
انجمن ملی کارکنان صندوق تامین خدمات اجتماعی (ANFACSS) - پاناما
شورای دبیرستان های (CLA) - الجزایر
کنفدراسیون متحده حمل و نقل (CUB Trasporti) - ایتالیا
اتحادیۀ همبستگی آموزش عالی (SESS) - الجزایر
اتحادیه کارگران خدمات پستی فلسطین (PPSWU) - فلسطین
اتحادیۀ دانشجویان (USE) - بلژیک
اتحادیه کارگران مخابرات (STCC) - پرتغال
اتحادیه کارگران صنایع نفت (Sinutapetrolgas) - ونزوئلا
اتحادیه کارکنان بهداشتی و کارکنان دولتی مکزیک
اتحادیه کارگران پست کانادا (STTP) - کانادا
سندیکای مستقل کارگران پست (SAP) - سوئیس
فدراسیون ملی خبرنگاران آموزش و پرورش (SUTEChili) -
پلتفرم ملی سازمان های حرفه ای بخش عمومی - ساحل عاج
اتحادیه کنگره، لیورپول - (TUC Liverpool) انگلیس
سندیکای مستقل ایالتی برشا (ORMA Brescia) - ایتالیا
فدراسیون سندیکایی خدمات دولتی SUD، کانتون ود Vaud (SUD Vaud) - سوئیس
اتحادیه کاتالونیا (Metro SU) - کاتالونیا
اتحادیه چرم سازان توزلا و ازمیر - (DERİ-İŞ Tuzla et Izmir) ترکیه
اتحادیه دیگر، کانتون ود (L'autre syndicat) سوئیس
سندیکای خدمات عمومی، شهر بروکسل (CGSP / FGTB Brussels) - بلژیک
کارگران انترناسیونالیست ای. گ. متال برلین (IG Metall Berlin) - آلمان
دانشگاه بوینس آیرس، بهیا بلانکا (SUTEBA / CTA de Bahia Blanca) - آرژانتین
اتحادیه کارگران صنایع نفت و گاز خصوصی - /CGT) ( Chubut آرژانتین
اتحادیه کارکنان دانشگاه و کالج UCUلیورپول (UCU Liverpool) - انگلستان
کارگران صنایع جهان - کمیسیون همبستگی بین المللی - (IWW)
تبادل اطلاعات بین المللی (آلمان (TIE آلمان
گرایش بین المللی (رهایی) - فرانسه
ردیاب جهانی مانیتورینگ (GMO) - هنگ کنگ
گرایش سندیکالیست انقلابی (CSR) - فرانسه
نه به تضعیقات، هماهنگی مبارزه - ایتالیا
همبستگی سوسیالیستی با کارگران در ایران (SSTI) - فرانسه
ابتکار همبستگی پایه (BASO) - آلمان
مقاومت کارگری - کارگران فیات-ایریس بوس - ایتالیا
سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تھران و حومه