دیروز جمعه پنجم ماه ژوئن برابر با ۱۶خرداد روز جهانی محیط زیست بود. اهمیت وجود یک روز در سال با این نام و با هدف مبارزه علیه تخریب محیط زیست، در سال ۱۹۷۲ در کنفرانسی تحت عنوان “انسان و محیط زیست”در شهر استکهلم پایتخت سوئد طرح و تصویب گردید. نامگذاری چنین روزی با هدف افزایش آگاهی توده های مردم در حفاظت از محیط زیست و ترغیب دولتها به عدم اجرای برنامه و سیاستهایی است که به محیط زیست و سلامت انسانها آسیب می رساند. زیرا دهها سال است مناسبات تولیدی نظام سرمایه داری اثرات ویرانگری بر محیط زیست انسان و طبیعت گذاشته است و این تخریب به سرعت در حال تشدید است.

اگر وجود چنین روزی با چنین اهدافی آنزمان ضروری بود اینک تحت حرص و ولع بی مرز سرمایه داران صد چندان ضروری است. زیرا عملکرد نظام سرمایه داری، محیطی که انسانها و دیگر موجودات زنده در آن نفس می‌کشند را بیش از هر زمانی مسموم و آلوده کرده است. بنا به آمارهای مؤسسات دفاع از محیط زیست، آلودگی هوا درجهان سالانه موجب مرگ زودرس بیش از هفت میلیون انسان می شود و از هر۱۰ انسان ۹ نفر در هوای آلوده نفس می کشند. این تعرض نظام سرمایه داری به محیط زیست با مقاومت و مبارزه انسانهای مبارز و جنبشهای اجتماعی پیشرو روبرو بوده است. اقدام یک نوجوان سوئدی در راه انداختن اعتصاب در اعتراض به آلوده کردن محیط زیست سریعأ به جنبش وسیعی بنام جمعه ها برای آینده”تبدیل شد. زیرا جامعه بشری نمی‌تواند در مقابل این تعرضات که موجب پاره شدن لایه اوزون و آب شدن کوههای یخ و به هم خوردن تعادل طبیعت و فجایع ناشی از آن می‌شود بی‌تفاوت باشد.

در ایران سیاستها و عملکرد رژیم جمهوری اسلامی همیشه عامل تخریب و آلوده سازی محیط زیست بوده است. رژیم با اجازه دادن به وارد کردن زیرآبها به رودخانه، دریاچه، تالابها و نیزارها صدمات جبران ناپذیری به محیط زیست رسانده است. با بی تدبیری در اجرای برنامه‌های پنج ساله اقتصادی با سدسازی های غیر علمی، ایجاد تغییر در مسیر آبها و نابود کردن مرتعها آنچنان ضربه‌ای به محیط زیست در ایران وارد آورد که تاکنون هم عوارض و عواقب آن برطرف نشده و هرازگاهی موجب آتش سوزی جنگلها، به راه افتادن سیلها، خشک شدن رودها، دریاچه ها و تالابها و فرسایش خاک و خروج سالانه هزاران هکتار از زمینهای حاصل‌ خیز از کشاورزی شده است.

یکی از معاونان سازمان محیط زیست اذعان نمود که: ” بیشترین تخریب عرصه های زیست محیطی ایران محصول اجرای طرحهای توسعه پنج ساله است که آثار مُخرب آن در تمام نقاط ایران مشهود است. عیسی کلانتری معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان باصطلاح حفاظت محیط زیست نیز چند ماه پیش ضمن انتقاد از بودجه ناچیز این سازمان که تنها دو هزارم بودجه کشور است اعتراف نمود که: ” انحصار گرایی عامل اصلی عقب‌ ماندگی و ویرانی محیط زیست شده است و ما تنها کشوری در دنیا هستیم که حفظ حقوق نسل های بعد برایمان مهم نیست و خودخواهانه در راه نابودی محیط زیست قدم بر می داریم”.او اعلام کرد که ۸۳ درصد آلاینده های کشور دستاورد صنعت خودرو سازی است که بیش از ۶۱درصد ذرات آلاینده را مستقیمأ وارد سلولهای خونی انسان می کند.در چنین شرایطی رژیم جمهوری اسلامی ریاکارانه و مزورانه به جای این روز جهانی، هفته حفاظت از محیط زیست را از ۱۵ تا ۲۱خرداد نامگذاری کرده است. این در حالی است که مدت دو هفته است بخش وسیعی از جنگلهای زاگروس در غرب و جنوب و همچنین در شمال ایران در آتش می سوزند و هزاران هکتار از جنگلها، مرتع ها و زمینهای زراعتی از بین رفته اما رژِیم در برابر آن واکنش آنچنانی از خود نشان نداده است و حتی از امکانات موجود نیز برای مهار آتش استفاده نکرده است بلکه این خود مردم بوده‌اند با دست خالی سعی در خاموش کردن آتش کرده اند.

جمهوری اسلامی که از سایه خود نیز در هراس است، به فعالان حفاظت از محیط زیست نیز نگاه امنیتی دارد. دهها نفر از فعالان محیط زیست را به اتهام مسخره و نخ نمای فساد فی الارض، اقدام علیه امنیت کشور و جاسوسی دستگیر و زندانی و شکنجه کرده و به قتل رسانده است. در چنین شرایطی تعیین هفته حفاظت از محیط زیست از جانب رژیم یکی دیگر از طنزهای تاریخ در جمهوری اسلامی است. اما مردم ایران با گرامی داشت یاد “کاوس سید امامی” استاد دانشگاه که تحت شکنجه دژخیمان رژیم جان باخت و با شرکت در تشیع جنازه با شکوه “شریف باجور” و سه تن دیگر از فعالان و مدافعین راستین حفاظت از محیط زیست که در جریان تلاش برای مهار آتش در جنگلهای مریوان جان باختند، تنفر خود را از رژیم فاسد و ضد محیط زیست جمهوری اسلامی نشان دادند.

سیاستها و عملکرد رژیم و صاحبان ثروت هرساله خسارات مالی عظیمی به اقتصاد جامعه وارد می‌ کند. بنا به گزارش سال گذشته مرکز پژوهشهای مجلس، بر اثر بی توجهی حکومت به مسائل محیط زیست سالانه دستکم هشت میلیارد و ۴۳۰ میلیون دلار خسارت به اقتصاد کشور وارد می شود که از سفره مردم پرداخت می‌گردد. علاوه بر آن اجرای این سیاستها، سلامت مردم را نیز به خطر انداخته است. به گزارش سازمان بهداشت جهانی هر ساله در ایران ۲۸ هزار نفر تنها بر اثر بیماریهای ناشی از آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند. مسئولیت چنین تلفات و خسارات سنگین به مردم بر عهده حاکمیتی است که در آن فساد، دزدی و رانت خواری در همه ارکان رژیم نهادینه شده است.

مقابله با تعرض رژیم و صاحبان سرمایه به محیط زیست و به سلامت انسانها چه در ایران و چه در سایر کشورها در گرو گسترش دخالت توده های مردم کارگر و زحمتکش و انسانهای کمونیست و آزادیخواه و تقویت جنبشهای اجتماعی زیست محیطی در همه جا می باشد. حق همه انسانهای روی کره زمین است که از هوای سالم، آب پاک و مواد غذایی کافی بهره مند باشند. برای این حق باید بطور متشکل به مبارزه با عاملان تخریب محیط زیست پرداخت.

6.6.2020