فاز دوم تحریم های اقتصادی آمریکا علیه ایران از روز دوشنبه چهاردهم آبان برابر با پنجم نوامبر آغاز شد. این مرحله از تحریم ها اساسا صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و سیستم بانکی و مالی ایران را مورد هدف قرار داده است. بر مبانی این سیاست، دولتها و کمپانی هایی که تحریمهای آمریکا علیه اقتصاد ایران را رعایت نکنند مورد مجازات اقتصادی قرار خواهند گرفت و اجازه ندارند با موسسات آمریکایی مراوده اقتصادی خود را ادامه دهند. اگر چه مقامات آمریکایی اعلام کرده اند که این تحریم ها شامل مواد غذایی، محصولات کشاورزی، دارو و تجهیزات پزشکی نمی شود، اما در عمل تحریم سیستم بانکی و کاهش شدید مبادلات مالی با ایران، این کالاهای ضروری مورد نیاز روزانه مردم را نیز در فهرست کالاهای تحریم شده قرار داده است.

هدف اصلی دولت ترامپ از اعمال تحریم های اقتصادی نه براندازی جمهوری اسلامی، بلکه اجرای سطور نانوشته توافقات هسته ای و برجام است. دولت ترامپ نه فقط خواهان اجرای توافقات هسته ای فعلی و گسترش اجرای مفاد آن به پس از سال ۲۰۲۵ است، بلکه می خواهد برنامه های تولید موشک بالستیک رژیم را تحت نظارت داشته باشد و مداخله گری های سیاسی و نظامی جمهوری اسلامی در کشورهای منطقه را به کنترل در آورد. دولت آمریکا با تحقق این شرایط می خواهد نگرانی هم پیمانان خود در منطقه خاورمیانه را بر طرف نموده و موقعیت تضعیف شده خود در برابر قدرت های رقیب جهانی را بهبود بخشد.

اگر رژیم جمهوری اسلامی تا قبل از برجام همواره از بزرگنمایی در مورد برنامه اتمی خود به عنوان حربه ای جهت کسب موقعیت برتر در کشمکش های منطقه ای استفاده می کرد، قدرت های غربی و در رأس آنها دولت آمریکا انتظار داشتند که برجام بتواند به بلند پروازی های جمهوری اسلامی در خاورمیانه پایان دهد. جمهوری اسلامی بعد از توافقات هسته ای نه تنها این انتظارات را برآورد نکرد، بلکه در راستای همان استراتژی برتری طلبی منطقه ای از فرجه ای که رفع تحریم های اقتصادی برایش فراهم آورد به مداخله گری های خود در کانون های بحران خاورمیانه و به تولید و آزمایش موشک های دوربرد خود ابعاد تازه ای بخشید. همین عملکرد جمهوری اسلامی بعد از توافقات هسته ای باعث شد که قدرت های اصلی اروپا برای کنترل مداخله گری های رژیم در منطقه و برنامه های موشکی آن اعمال فشارهای جدیدی را در دستور کار قرار دهند و ترامپ نیز سرانجام وعده انتخاباتی اش مبنی بر خارج شدن از توافقات هسته ای را عملی کند. در واقع همین سیاست های ارتجاعی، ماجراجویی ها و حمایت جمهوری اسلامی از جریان های تروریست اسلامی در منطقه است که هیزم تبلیغات سیاست های امپریالیستی ترامپ را نیز تأمین کرده است. در نتیجه نزاع و کشمکش های این دو قطب ارتجاع سرمایه داری بیش از همه کارگران و اقشار محروم جامعه آسیب می بینند.

این کشمکش ها و اعمال تحریم های اقتصادی از چند سو زندگی و معیشت و کار و مبارزه کارگران و اقشار فرودست جامعه را تحت فشار قرار خواهد داد. از آنجا که بخش قابل توجهی از کالاهای مورد نیاز روزانه مردم و بخشی از مواد اولیه تولیدات داخلی نیز از خارج وارد می شوند، اعمال تحریم ها، قیمت کالاهای وارداتی از طریق واسطه ها و قیمت نهایی کالاهای تولیدی در ایران را نیز افزایش می دهد. از این رو تحریم های اقتصادی که تشدید بحران اقتصادی و فرار سرمایه ها را نیز در پی دارد، پیامد اجتماعی مانند افزایش نرخ بیکاری، سقوط باز هم بیشتر قدرت خرید مردم و کاهش روز افزون سطح زندگی آنها را به دنبال خواهد داشت و شرایط زندگی را برای کارگران و اکثریت مردم ایران سخت تر خواهد کرد.

اینبار بر خلاف گذشته حسن روحانی و دیگر سران جمهوری اسلامی اعلام کرده اند که فشار تحریم ها بر دوش مردم خواهد بود. این گفته به معنای آن است که اینبار پشت گوش انداختن خواسته ها و مطالبات کارگران و اقشار محروم جامعه و تشدید فضای امنیتی و گسترش بگیر و ببندها برای تحت فشار قرار دادن روند رو به گسترش اعتراضات کارگری و توده ای به بهانه تحریم ها، به سیاست رسمی رژیم تبدیل می شود. بنابر این به رغم عوامفریبی ها و ادعاهای دروغین ترامپ مبنی بر حمایت از مبارزات مردم ایران و توهم پراکنی نیروهای اپوزیسیون بورژوایی ایران در این زمینه، تحریم های اقتصادی روند رو به گسترش مبارزه برای سرنگونی جمهوری اسلامی را تحت فشار قرار می دهد و عملا در خدمت بقای جمهوری اسلامی است. تردیدی نیست که تحریم های آمریکا تنگناهای اقتصادی جمهوری اسلامی را نیز تشدید خواهد کرد و جمهوری اسلامی برای مقابله با آن راهی جز "سازش قهرمانانه" با آمریکا در پیش ندارد.

برای پایان دادن به عواقب زیانبار تحریم های اقتصادی و تهدیدات آمریکا و متحدان آن در سطح منطقه، راهی جز پایان دادن به ماجرا جویی ها و مداخله گری های رژیم جمهوری اسلامی از طریق گسترش اعتصابات کارگری و مبارزات توده ای برای سرنگونی انقلابی آن، برملا کردن ماهيت ارتجاعی و سرمایه دارانه سياستهای دولت آمريکا و هم پیمانان آن و افشای سیاستهای بخش های مختلف اپوزیسیون بورژوازیی ایران وجود ندارد.

پنجشنبه - ۱۷ آبان - ۱۳۹۷ , 08 - 11 - 2018