دوشنبه ۱۱ مرداد ۱۴۰۰

اختلافات سیاسی و تشکیلاتی و کشمکش های درونی که از چند سال پیش بخش های مختلف تشکیلات حزب کمونیست ایران و کومه له را عملا به دو قطب و جناح متمایز از هم تقسیم کرده بود اکنون با برگزاری پلنوم نهم کمیته مرکزی کنونی کومه له و تصمیماتی که اتخاذ کرده وارد مرحله حادتری شده است.

کمیته مرکزی حزب با اعتقاد به اينكه جريان ما بخشی از جنبش کمونیستی ایران و ابزار مبارزه کارگران و مردم زحمتکش و ستمدیده است، آنها حق دارند در سرنوشت حزب دخیل باشند و در جریان مسائل و مشکلات آن قرار بگیرند، طی چند سال گذشته در مقاطع مختلف تلاش کرد از طریق رسانه های حزبی افکار عمومی و بویژه فعالین جنبش کارگری و دیگر جنبش های اجتماعی را در جریان ماهیت واقعی اختلافات و سیمای سیاسی بحران درون حزب و کومه له قرار دهد. ما همیشه این حقیقت را بیان كرده ايم که در سطح رهبری حزب و کومه له بر سر موجودیت حزب کمونیست ایران، امکان پذیری تحقق سوسیالیسم در یک کشور، شیوه برخورد به احزاب بورژوایی و ناسیونالیست، مسئله حاکمیت شورایی مردم در کردستان، مسئله تلاش برای شکل دادن به یک قطب چپ و سوسیالیستی در سطح سراسری و در کردستان  اختلاف نظر وجود دارد. 

قطعنامه پلنوم نهم کمیته مرکزی کنونی کومه له در رابطه با “تلاش برای شکل دادن به قطب چپ سوسیالیست در کردستان” دقیقا بازتاب وجود همین اختلاف نظرات است. وجود اختلاف نظر سیاسی بر سر مسائل مختلف در طول تاریخ موجودیت حزب کمونیست ایران و کومه له که با رشته های مختلف به جامعه مربوط هستند و بویژه در کردستان از یک موقعیت اجتماعی برخوردارند، همواره بخشی از موجودیت این جریان بوده است و به این اعتبار هيچ تازگی ندارد.

بنابراین اگر چه بحران کنونی حزب عمیقا ریشه در وجود اختلافات سیاسی دارد، اما نفس وجود آن اختلافات سیاسی و نظری که رئوس آنها بیان شد، به تنهایی وضعیت بحرانی حزب کمونیست ایران و کومه له را توضیح نمی دهد. از نظر ما وجود دیدگاه ها و نظرات مغایر با سیاست ها و مواضع رسمی در یک حزب سیاسی کمونیستی پدیده ای بسیار عادی است. بنابراین آنچه جدال و کشمکش های درون تشکیلات حزب و کومه له را پیچیده کرده و به یک بحران سیاسی و تشکیلاتی تمام عیار تبدیل نموده نه نفس وجود و ماهیت اختلاف نظرات سیاسی، بلکه شیوه های کار تشکیلاتی و سبک کار به شدت انحلال طلبانه ای است که این رفقا در مبارزه سیاسی و تشکیلاتی در پیش گرفته اند. روش های انحلال طلبانه ای که ادامه دارند و در تصمیم گیریها و مصوبات پلنوم نهم کمیته مرکزی کنونی کومه له بوضوح خود را نشان می دهند. 

یکی از مصوبات این پلنوم قطعنامه “در رابطه با ادامه تلاش ها برای شکل دادن به یک قطب چپ سوسیالیست در کردستان” است. در این قطعنامه ضمن اشاره با اوضاع سیاسی ایران و نقش کومەلە بە عنوان بستر اصلی جریان چپ و سوسیالیست در جامعه کردستان، بر ضرورت تقویت جنبش چپ بە عنوان اساسی ترین اولویت در دورە کنونی تأکید شده است. این قطعنامه ضمن تأکید بر رویکرد “دیالوگ و تبادل نظر میان فعالین جنبش چپ با محوریت اتحاد عمل در عین قبول کثرت نظر” تمام نیروها و فعالینی که خود را متعلق به جریان چپ و سوسیالیستی در کردستان می دانند را به همکاری، دیالوگ و اقدامات عملی فرا خوانده است.

پلنوم نهم کمیته مرکزی کنونی کومه له در شرایطی به نیروهای سیاسی و فعالین چپ و کمونیست فراخوان دیالوگ و همکاری می دهد، که رفیق ابراهیم علیزاده در پلنوم قبلی کمیته مرکزی کومه له با این “استدلال” که «کومه له بستر اصلی چپ در کردستان است اعلام کرد که: «نیروهای چپ در کردستان وجود خارجی ندارند»، «بنابراین خودمان دنبال این نخود سیاه که این سازمان ها را متشکل کنیم نرویم». رفیق ابراهیم علیزاده در موقعیت دبیر اول کومه له درست در آستانه برگزاری همین پلنوم نهم کمیته مرکزی کنونی کومه له نیز در مصاحبه با شبکه تلویزیونی (میدیا)  با تکرار این سخنان، مخالفت و نظر واقعی خودش را در ارتباط با پروژه شکل دادن به قطب چپ و سوسیالیست در کردستان ارائه داده و اعلام می کند که در کردستان غیر از کۆمەله هیچ سازمان چپ دیگری وجود ندارد که با آنها قطب چپ را تشکیل دهد.

قطعنامه پلنوم کمیته مرکزی کنونی کومه له در حالی دوباره بر ضرورت شکل دادن به قطب چپ و سوسیالیستی در کردستان تأکید می کند که در ۲۷ ژانویه ۲۰۱۹بعد از حدود یکسال بحث و دیالوگ و برگزاری سمینار با مشارکت هیئت هایی از رفقای روند سوسیالیستی کومه له، کمیته کردستان حزب کمونیست کارگری ایران، کمیته کردستان حزب کمونیست کارگری ایران-حکمتیست و کومه له – سازمان کردستان حزب کمونیست ایران با انتشار بیانیه ای مشترک حول دوازده محور مورد توافق  تلاش جمعی جهت شکل دادن به یک قطب چپ و سوسیالیستی در کردستان را اعلام کردند. بیانیه کنفرانس نیروهای چپ و کمونیست در کردستان که تحت عنوان “سرنگونی جمهوری اسلامی و استقرار حاکمیت شورایی وظیفه فوری ما است” انتشار علنی پیدا کرد می توانست گام اساسی اولیه و مبنایی برای گسترش همکاری ها با حضور و مشارکت همه جمع ها، نهادها و چهره های چپ و رادیکال و کمونیست فعال در کردستان باشد. این نیروی عظیم را می توان حول پروژه هایی برای گسترش مبارزه جهت سرنگونی انقلابی جمهوری اسلامی، مبارزه فعال علیه کشتار کولبران، براه انداختن جنبش علیه فقر و فلاکت و بیکاری، ارائه طرح روشن برای پایان دادن به ستمگری ملی از زاویه منافع کارگران و زحمتکشان، دفاع از حقوق پایه ای مردم زحمتکش در کردستان و پروژه دفاع از حاکمیت شورایی در کردستان و …در یک قطب چپ و کمونیستی گرد هم آورد.

این تلاش و زحمات و این دستاورد اولیه با پافشاری رهبری کومه له بر حضور در کمیته دیپلماسی “ک. ن. ک” که مجموعه ای جریان های مذهبی و ناسیونالیست در آن حضور داشتند، با اطلاعیه هیستریک کمیته کردستان حزب کمونیست کارگری در اعتراض به حضور کومه له در کمیته دیپلماسی و با عکس العمل شتابزده رهبری کومه له در قبال این اطلاعیه به بن بست رسید. در حالیکه برای جریانی که این همه بر اهمیت دیالوگ تأکید می کند بحران بوجود آمده را هم  می توانست با دیالوگ بر طرف کند و همه رشته ها را پنبه نکند و تلاش برای ایجاد قطب چپ را به مدت سه سال به تعویق نیندازد.

رهبری کنونی کومه له در این پلنوم نه تنها هیچ انتقادی از عملکرد سه ساله خود در به تعویق انداختن اقدامات عملی برای تشکیل قطب چپ نکرده، بلکه علت این نوع ناکامی ها را در وجود “فرهنگی کە اشتراکات نیروهای چپ و کمونیست را نادیده می گیرد و همواره بر اختلاف نظر تاکید می ورزد” و همچنین در وجود “فرهنگی کە بە حزب و تشکل سیاسی بە عنوان ابزار پیشبرد آنچه که از آن به عنوان “مبارزه ایدئولویک” نام برده می شود”، معرفی می کند. در حالی که یکی از دلایل اصلی شکل نگرفتن قطب چپ و کمونیستی در کردستان همانا وجود گرایش به شدت سکتاریستی در رهبری کومه له است که موجودیت دیگر احزاب چپ و کمونیست در کردستان را به رسمیت نمی شناسد. کومه له، نه با سیاست انکار وجود نیروها و احزاب و سازمان های چپ در کردستان، بلکه با جلب همکاری آنها و تمام محافل چپ و رادیکال در این جامعه است که می تواند به تقویت گفتمان سوسیالیستی در کردستان کمک کند و تقویت کومه له هم از همین مسیر می گذرد.

اما بند آخر قطعنامه با وضوح بیشتر ماهیت واقعی سیاست تلاش برای شکل دادن به قطب سیاسی چپ و ارزش مصرف و کارکرد این قطعنامه را نمایان می کند. در بند آخر این قطعنامه آمده است: «بازبینی نقادانە در سیاست ها و تصمیمات گذشتە کە عملا بە امر متشکل شدن فعالین چپ یاری نرساندە است، از جملە تصمیم پلنوم در ایجاد چنین تحرکی است. در این زمینە بطور مشخص پلنوم سیاست و تصمیمی را قابل نقد میداند کە در سال ٢٠٠٩ میلادی منجر به کنارگذاشتن تعدادی از فعالین کومەلە شد کە تحت عنوان ” فراکسیون فعالیت با نام کومەلە” اعلام موجودیت کردند و بعد از آن جریان “روند سوسیالیستی کومەلە” را تشکیل دادند. علیرغم هر انتقادی کە در آن دورە بە روش فعالیت های این رفقا وارد بود، تصمیم به اخراج آنها در راستای سیاست و تلاشهای کومەلە برای متشکل کردن فعالین چپ نبود. انتقاد از روش فعالیت این رفقا میتوانست در چارچوب موازین حزبی و بویژە تأکید بر قبول کثرت نظرات سیاسی و فعالیت مشترک حزبی حل و فصل گردد. از این رو پلنوم نهم کمیتە مرکزی کومەلە، ضمن اشتباە دانستن آن تصمیم، کە از فرهنگ سیاسی غیر کارا بر فعالیت ما نشأت میگرفت، در چهارچوب اقدامات وسیع خود برای پاسخ دادن بە ضروت شکل دادن بە یک قطب متشکل چپ، بطور مشخص وارد بحث و دیالوگ با این رفقا خواهد شد.»

در این رابطه باید یادآوری کرد که: 

اولا: کمیته مرکزی حزب کمونیست ایران و کمیته مرکزی کومه له در نشست مشترک خود در اول مارس ۲۰۰۹ در حالی کار و فعالیت مشترک با رفقای “فراکسیون فعالیت با نام کومەلە” را مختومه اعلام کردند که این رفقا عملا تشکیلات مستقل خود را بوجود آورده بودند. در واقع این رفقا عملا جدا شده بودند و نشست مشترک دو کمیته مرکزی حزب و کومه له فقط آن جدائی را که عملا انجام گرفته بود علنا اعلام کرد.

دوما: تصمیمی را که در جلسه مشترک کمیته مرکزی حزب کمونیست ایران و کمیته مرکزی کومه له اتخاذ شده است و از جانب کمیته مرکزی حزب رو به جامعه اعلام شده است قاعدتا می بایست در جلسه مشترک دو کمیته مرکزی مورد نقد و بحث و بررسی قرار گیرد، نه در در پلنوم کمیته مرکزی کومه له و در راستای مصالح سیاسی و محدود جناحی خود.

سوما: رفقای “فراکسیون فعالیت بنام کومه له” طی بیانیه ی اعلام موجودیت خود که در تیرماه ۱۳۸۷ و قبل از برگزاری کنگره سیزده کومه له انتشار دادند، مخالفت خود را نه تنها با موجودیت حزب کمونیست ایران، بلکه مخالفت با برنامه و استراتژی سیاسی آن و برنامه کومه له برای حاکمیت مردم در کردستان، را نیز اعلام کردند.

چهارماٌ: تا کنون هیچ مانعی سر راه (روند سوسیالیستی کومه له) و نه سر راه کومه له برای وارد شدن به بحث و دیالوگ و حتی توافق حول شکل دادن قطب چپ در کردستان وجود نداشته است. این رفقا از سه سال پیش بخشی از پروسه دیالوگ برای شکل دادن به قطب چپ در کردستان بوده و همچنین از امضا کنندگان بیانیه ۲۷ ژانویه ۲۰۱۹ بودند که طی آن تلاش مشترک برای شکل دادن به قطب چپ اعلام شد.

اما مسئله چیست؟ چرا كميته مرکزی کنونی کومه له بعد از ۱۲ سال و در اوج کشمکش های درون تشکیلاتی به فکر انتقاد از خود افتاده در حالی که هیچ مانعی سر راه مشارکت روند سوسیالیستی کومه له در پروسه بحث و دیالوگ برای شکل دادن به قطب چپ وجود نداشته و ندارد، و روشن است که هر تعدادی از این رفقا بخواهند دوباره به صفوف حزب بپیوندند در صورت موافقت با برنامه و استراتژی و موازین تشکیلاتی آن، از آنان استقبال خواهد شد. واقعیت این است که هم زنده کردن دوباره بحث ضرورت شکل دادن به قطب چپ و اعلام آمادگی برای دیالوگ با دیگر نیروها بدون آنکه از آنها نامی برده شود و هم موضوع انتقاد از خود در ارتباط با مختومه اعلام کردن فعالیت مشترک با “فراکسیون فعالیت تحت نام کومه له” هر دو در خدمت پیشبرد پروژه دیگری است. پروژه جذب آن طیف “کومه له ای” های سابق که از دو شاخه سازمان زحمتکشان سرخورده شده اند.

رفیق ابراهیم علیزاده بارها اعلام کرده است که:«نیروهای چپ در کردستان وجود خارجی ندارند» ، «کومه له بستر اصلی چپ در کردستان است و از نیروهایی که خود را با این جریان تداعی می کنند بخواهیم دور کومه له جمع شوند». رفیق ابراهیم چند سال است به این طیف کومه له ای های سابق فراخوان می دهد که: « بیایید حزب کمونیست مانع فعالیت شما در کومه له نیست»، وی در واقع به”سوسیالیست” هایی فراخوان داده است که حزب کمونیست را مانع همکاری یا پیوستن خود به کومه له می دانند. این در حالی است که همه می دانند حزب کمونیست ایران هیچگاه در طول حیات خودش نه تنها مانع پیوستن یا همکاری سوسیالیست ها به کومه له نبوده، بلکه هموارە مشوق انسانهای مبارز و کمونیستی بودە که بە برنامە و استراتژی حزب کمونیست ایران و سنتهای مبارزاتی آن باور داشته، بویژە رفقایی که سالهای زیادی از عمر خود را در صفوف این تشکیلات سپری کردەاند، بودە است. اما آن به اصطلاح “سوسیالیست ها”یی  که حزب کمونیست ایران را مانع پیوستن یا همکاری خود با کومه له می دانند اساسا به دلیل پافشاری این حزب بر اهداف کمونیستی و فعالیت سراسری بوده است. در واقع هدف محوری قطعنامه پلنوم نهم کمیته مرکزی کنونی کومه له جذب  طیف “کومه له ای ها”ی سابق است که با حزب کمونیست مخالف هستند، هدف تغییر بافت سیاسی اعضای کومه له در راستای منافع محدود جناحی است، درحالی که بر اساس اساسنامه حزب کمونیست ایران معیار دوگانه ای برای عضوگیری در حزب وجود ندارد. اعضایی که در تشکیلات کردستان فعالیت می کنند با قبول برنامە و اساسنامە حزب کمونیست ایران عضو این تشکیلات شدەاند.انتقاد از خود پلنوم در ارتباط با رفقای فراکسیون فعالیت تحت نام کومه له که در میان طیف “کومه له ای”ها با مخالفت با حزب کمونیست و برنامه و استراتژی سیاسی این حزب تداعی می شوند در واقع چاشنی پیشبرد سیاست جذب طیف “کومه له ای ها”ی سابقی است که با حزب کمونیست و برنامه و استراتژی آن مخالف هستند. این سیاست که در قطعنامه فرموله شده و با تأکید بر اصل قبول کثرت نظرات سیاسی و فعالیت مشترک حزبی تئوریزه می شود یک سیاست عمیقا انحلال طلبانه است و نه فقط نمی تواند قطب چپ و سوسیالیستی را شکل بدهد، بلکه وحدت حزب را هم بیشتر به مخاطره می اندازد. کثرت نظرات سیاسی و ایجاد فضایی دمکراتیک برای برخورد نظرات در ارگانهای رهبری فقط در درون یک حزب سیاسی که اعضا و کادرهای آن چهارچوب یک برنامه و استراتژی سیاسی و موازین اساسنامه ای را آگاهانه پذیرفته اند می تواند مایه شادابی و پویایی گردد. بدون این چهارچوب های برنامه ای و استراتژیک و موازین اساسنامه ای، حزب تا حد یک جبهه پوپولیستی تنزل می یابد.

این عقبگرد سیاسی کمیته مرکزی کنونی کومه له در شرایطی است که سیر تکامل انقلاب ایران و رشد اعتصابات کارگری نشان می دهد که صف بندی طبقاتی در تحولات آتی ایران بسیار شفاف تر از انقلاب ۵۷ خواهد بود و کومه له و حزب کمونیست ایران فقط با اتکا به مواضع شفاف کمونیستی و طبقاتی می توانند مهر خود را به روند رویدادها بکوبند.

البته در این میان لابد مخاطب جدی و منصف از رهبری کنونی کومه له خواهد پرسید شما که اینهمه بر اصل قبول کثرت نظرات سیاسی و فعالیت مشترک حزبی پافشاری می کنید پس چرا نظر جناح مقابل خودتان که مواضع،  دیدگاهها و همین قطعنامه شما را در جناح راست مواضع برنامه ای و استراتژیک حزب ارزیابی می کند را تحمل نمی کنید؟ شما که اینهمه بر ضرورت تلاش برای شکل دادن به قطب چپ و سوسیالیستی در کردستان تأکید می کنید چگونه است که برای سانسور و حذف جناح چپ درون حزب و کومه له از هیچ تلاشی فروگذار نمی کنید؟ 

کمیته اجرائی حزب کمونیست ایران

مرداد ۱۴۰۰

آگوست ۲۰۲۱