دوشنبه ۲۵ فروردین ۱۴۰۴

پلنوم سوم کمیته مرکزی حزب کمونیست ایران منتخب کنگره چهاردهم که در روز شنبه ۱۶ فروردین ۱۴۰۴ برابر با ۵ ماه آوریل ۲۰۲۵ برگزار شد، در بخشی از مباحث سیاسی خود به اوضاع جهان سرمایه داری و مخاطرات و فرصت ها پرداخت. پلنوم تأکید کرد که ما در شرایطی قرار گرفته ایم که رقابت‌ قدرت‌های بزرگ سرمایه داری برای تثبیت موقعیت خود در جهان، بحران‌های ژئوپولیتیک، جنگ و نسل کشی، ناامنی و آوارگی گسترده ای را به بشریت تحمیل کرده است. اگر سی و پنج سال پیش، پایان جنگ سرد و آغاز فروپاشی بلوک شرق، جهان دو قطبی را بهم زد و جهان را وارد مرحله جدیدی از حیات سیاسی، امنیتی و اقتصادی و رقابت ها و قطب بندی‌های جدید کرد، اما اکنون این قطب بندی‌ها هم در حال عوض شدن است و بهای این “تجدید آرایش” و بربریت سرمایه مانند همه بحران‌ها و جنگ‌های تاریخ سرمایه داری، این بار هم بر گرده محرومان و تهیدستان جهان تحمیل می شود.

اگر در دوره ای آمریکا تلاش کرد افول قدرت اقتصادیش در مقابل رقبای جدید را با قدر‌قدرتی نظامی و گسترش میلیتاریسم، بر جهان بعد از جنگ سرد تأمین کند، اما این رویکرد هم، علیرغم صرف هزینه‌های مالی و جانی بسیار نتوانست به اهدافش برسد و اکنون بیش از هر زمانی خطر برتری اقتصادی چین را در مقابل خود می بیند. آنچه اکنون در قامت عروج پدیده ای تحت نام “ترامپیسم” شاهد هستیم در واقع “تغییر شیفتی” در سیاست های آمریکا برای حفظ موقعیت برتر در فرایند روندی قدیمی تر و وسیع‌تر در اقتصاد و سیاست جهانی است. این دگردیسی که در روندی طولانی به وقوع پیوسته از تناقضات ذاتی سرمایه داری و بحران های فزاینده آن سرچشمه می گیرد و در واقع محصول پروسه شکست سیاست های نئولیبرالیستی در جهان، قدرت گیری جریانات نئوفاشیستی و تجدید آرایش نیروهای امپریالیستی برای سهم بری بیشتر و حفظ قدرقدرتی شان است.

اگر نئولیبرالیسم زمانی با اتکا بر خصوصی سازی‌ها، تحمیل ریاضت اقتصادی بر زندگی و معیشت مردم، زدن از خدمات اجتماعی، ایجاد محدویت برای دولت‌ها و … “راهکاری” برای مقابله با بحران‌های بنیادی سرمایه داری بود، اما این مدل هم به مثابه الگویی برای توسعه و رونق سرمایه داری در عرصه داخلی و هم به عنوان الگویی برای جهانی سازی به بن بست رسیده است و هرج و مرجی که در مقابل ادعای “نظم نوین”، امروز جهان را فراگرفته و رشد راست افراطی و نئوفاشیست از جمله عروج ترامپ، محصول این روند است. در این راستا آمریکا به عنوان بزرگترین قدرت اقتصادی برای حمایت از صنایع داخلی به جنگ تعرفه‌ها علیه رقبای جهانی روی آورده است. رقابت میان قدرت‌های جهانی مانند آمریکا، اتحادیه اروپا، چین، روسیه و دیگر کشورهای “بریکس” در حوزه‌های اقتصادی، فن آوری و نظامی، نشان دهنده تشدید رقابت برسر کنترل منابع انرژی، فن آورهای نوین (مانند هوش مصنوعی) است و گسترش نفوذ سیاسی و اقتصادی در خاورمیانه، یکی از میدان های این رقابت‌هاست که این منطقه را به جهنمی برای ساکنینش تبدیل کرده است.

چین با پروژه هایی مانند “کمربند و جاده” در حال گسترش نفود اقتصادی خود در آفریقا و آسیا، آمریکای لاتین و سراسر جهان است و ترامپ در این میان برای حفظ برتریش به اتحادیه اروپا برای کاهش هزینه‌های مالی اش از جمله هزینه های سرسام آور ناتو و بیش از ۷۰۰ پایگاه نظامی در اروپا و گوشه و کنار جهان فشار آورده و با مذاکره با پوتین در تلاش است هزینه‌های سرسام آور کمک به اوکراین را کاهش دهد. اما اگر این بحران ها و اوضاع پر تلاطم جهان سرمایه، موجب رشد جریان‌های راست افراطی و تحمیل بیشتر بربریت سرمایه بر بشریت بوده است، همزمان نیروهای چپ و رادیکال، مبارزات کارگری و رهایی بخش هم رشد کرده اند و جنبش‌های اعتصابی و اعتراضی گسترده کارگران علیه سیاست‌های ضدکارگری دولت‌ها و صاحبان سرمایه و صنایع و کمپانی‌های چند‌ملیتی در سراسر جهان، رو به افزایش است. در بخشی دیگر از مباحث سیاسی به اوضاع بحرانی خاورمیانه و به ویژه به کانون های اصلی این بحران فلسطین، ترکیه و سوریه پرداخته شد.

فلسطین:  دو سال نسل کشی و جنایت جنگی دولت اشغالگر اسرائیل با کمک آمریکا علیه مردم فلسطین در نوارغزه و قتل عام بیش از پنجاه هزار نفر از مردم این باریکه و ویران کردن غالب زیرساخت‌ها و خانه‌های مسکونی و آواره کردن میلیون‌ها انسان و نهایتا “آتش‌بسی ناپایدار” به این معنا که کشتار مردم بعد از آن هم کماکان ادامه داشته است، تاکنون نتوانسته اند بحران را در این منطقه حل کنند و اکنون فلسطینیان به شکل دیگری، یعنی طرح کوچاندن اجباری مردم نوار غزه به مصر و اردن روبرو هستند که در واقع ادامه همان سیاست نسل کشی در این منطقه است. با این وجود و در حالی که دولت های آمریکا، آلمان، بریتانیا و … کماکان از سیاست‌های نژادپرستانه و توسعه طلبانه “نتانیاهو” دفاع می کنند، در جبهه مقابل یک جنبش تودەای در همبستگی و در دفاع از حقوق و آزادی فلسطین همواره در میدان بوده است. این جنبش، همبستگی جهانی را به نفع مبارزه حق طلبانه و آزادیبخش کارگران و ملت ستمدیده فلسطین و محکومیت رویکرد نژاد‌پرستانه دولت اسرائیل را به همراه داشته است. در این رابطه پلنوم بر اهمیت تقویت جنبش جهانی همبستگی با ملت فلسطین و پیوستن کارگران و مردم مبارز ایران به این جنبش جهانی و آزادیخواهانه تأکید کرد.

سخن روز: تلویزیون حزب کمونیست ایران و کومه له
https://alternative-shorai.tv (https://alternative-shorai.tv/)
https://cpiran.org
https://komala.co
https://t.me/peshrawcpiran
www.facebook.com/Peshrawcpiran
www.instagram.com/Peshrawcpirn
https://t.me/KomalaCpiranTv