کوتاه، به مناسبت ۲۶ بهمن روز کومهله
شنبه ۲۱ بهمن ۱۴۰۲
نیما مهاجر
۲۶ بهمن سالروز جانباختن رفیق محمد حسین کریمی و آشکار شدن مبارزهی کومهله در راه است. در آستانهی روز کومهله اعضا و کادرها و هوادران این حزب به بیان زمینههای تاریخی شکلگیری این جریان و ویژگیهایش میپردازند. یادداشت پیش رو هدفی دیگر را دنبال میکند. ارزیابی مختصر از موقعیت کومهله در کوردستان و تاثیراتش بر مبارزهی کمونیستی در سطح سراسری هدف این نوشته است. برای این کار انقلاب ژینا را به عنوان وسیعترین و ادامهدارترین مبارزهی انقلابی علیه رژیم سرمایهداری جمهوری اسلامی بررسی میکنیم.
اگر چه همگان نقطهی آغازین انقلاب «زن زندگی آزادی» را ۲۵ شهریور روز جانباختن ژینا امینی میدانیم اما قبل از آن و در جریان جانباختن شلیر رسولی جرقهی اعتراض انقلابی برای برافروختن خیزش تودهای در سطح ایران زده شده بود. نقش معنوی و اجتماعی کومهله به عنوان بازوی نیرومند جنبش کمونیستی در کوردستان در این اعتراض مشهود بود و به طور عینی در شعارهای رادیکالی همچون «مرد سالاری و سرمایهداری/عامل این مصیبت هستند»، «از کوردستان تا تهران/ستم علیه زنان» متجلی شد. سنت تبدیل کردن مراسم خاکسپاری جانباختگان به یک اعتراض تودهای به سالهای طولانی مبارزهی سوسیالیستی در کوردستان برمیگردد. مراسم تشیع جنازهی رفیق «کورش بخشنده» در سنندج و مراسم زنده یاد «شریف باجور» و یارانش در مریوان از جمله نمونههای تاریخی این سنت مبارزاتی است.
پس از جانباختن ژینا امینی در روز ۲۵ شهریور، با توجه به این سنت ریشهدار و انعکاس اعتراض تودههای زحمتکش علیه قتل شلیر رسولی به فاصلهی چند روز، انتظار میرفت که خاکسپاری ژینا امینی در روز ۲۶ شهریور در شهر سقز به جلوهای از حرکت انقلابی زنان و مردان ستمدیده در کوردستان تبدیل شود. هر چند اعتراض به قتل ژینا امینی از روز ۲۵ شهریور و در شهر تهران آغاز شد، اما بیتردید آتش تودهای شدن خیزش از گورستان آیچی شهر سقز شعله ور شد. کوردستان به دلیل تحمل ستمهای چندگانه (ستم طبقاتی، ستم ملی، ستم جنسیتی و ستم سیاسی) و سنت های مبارزهی رادیکال جمعی که از همان انقلاب ۵۷ ریشه گرفته است، به سرعت موقعیت ویژهای کسب کرد. شعارهای سر داده شده در شهر مهاباد «کورد بلوچ آذری/آزادی برابری»، «نه سلطنت نه رهبری/دمکراسی برابری» به سراسر ایران تسری یافت و رنگ و روی انقلابیتری به خیابان داد. تشکیل شبکههای مخفی جوانان انقلابی در کوردستان به الگویی برای سازماندهی زحمتکشان در محلات کارگری تبدیل شد و همچون یکی از دستاوردهای ارزندهی انقلاب ژینا در سطح سراسری خود را معرفی کرد. اعتصاب عمومی بارها و بارها و در شهرهای کوردستان سازمان یافت و این ایده که تاریخا به فراخوان کومهله در ۱۶ مرداد سال ۱۳۸۴ علیه قتل فجیع «شوانه سید قادر» برمیگردد به تدریج تبدیل به الگویی برای مبارزات سایر شهرها تبدیل شد.
در آخرین مورد همزمان با اعتصابات شهرهای کوردستان علیه اعدام چهار زندانی سیاسی کورد، مردم شهر سمیرم اصفهان نیز در اعتراض به صدور حکم اعدام دو تن از مبارزان این شهر که در جریان انقلاب ژینا دستگیر شدهاند، اعتصاب کردند. این اعتصابات به تجربه و دستاورد مهمی در مبارزه علیه اعدام تبدیل شده است.
کومهله در اوایل انقلاب ۵۷ نیز مبتکر ایجاد تشکلهای تودهای همچون «اتحادیهی دهقانان»، «اتحادیهی بیکاران» و «اتحادیهی زنان» بوده است. در شرایط کنونی با توجه به موقعیت ویژهای که کوردستان در جریان خیزش انقلابی پیدا کرده است و نفوذی که کومهله در ابعاد اجتماعی در کوردستان دارد، معرفی عملی هر گونه سازماندهی و الگوی مبارزاتی از دریچهی کوردستان میتواند در خدمت پیشروی مبارزهی سوسیالیستی در سراسر ایران قرار بگیرد. بستر برای ایجاد تشکلهای تودهای زنان انقلابی و برابری طلب، تشکل تودهای بیکاران، ایجاد صندوقهای همبستگی کارگران، تشکلهای رادیکال زیست محیطی، تشکل والدین و دانشآموزان و دیگر ارگانهای مبارزاتی تودهها فراهم است.
کومهله با کمک به ایجاد سازمانهای تودهای در کوردستان از یکسو نیروی طبقاتی مبارزه علیه سرمایهداری را در این منطقه به میدان میآورد و از سوی دیگر امکان و زمینهی مبارزهی متشکل و متحدانهی طبقهی کارگر را در ایران بهبود میبخشد. شناخت این موقعیت ویژه به ما کمونیستها کمک میکند تا از پتانسیلهای موجود و فرصتهای پیش رو به بهترین نحو استفاده کنیم و به سازماندهی شوراهای کارگران و مردم ستمدیده در یک موقعیت انقلابی برای به دست گرفتن سرنوشت سیاسی خودشان یاری برسانیم.
تشکل،سازمان/چارهی زحمتکشان
زنده باد کومهله-سازمان کوردستان حزب کمونیست ایران
نیما مهاجر ۱۹ بهمن ۱۴۰۲