یکشنبه ۱۴ مرداد ۱۴۰۳

کنگره چهاردهم حزب کمونیست ایران در روزهای ۵  و ۶ و ۷  مرداد ۱۴۰۳ برابر با ۲۶، ۲۷ و ۲۸ جولای ۲۰۲۴ در سه محل  که از طریق اینترنت به هم مرتبط بودند و تعداد زیادی از اعضا و مهمانان دیگر که از طریق آنلاین در کنگره حضور داشتند،  برگزار شد. در این کنگره علاوه بر نمایندگان تشکیلات داخل شهرهای ایران و جمع کثیری از اعضای حزب، هیأت هایی از جانب حزب کمونیست کارگری ایران- حکمتیست، سازمان فدائیان اقلیت، سازمان راه کارگر، اتحاد سوسیالیستی کارگری، هسته اقلیت، شورای همکاری نیروهای چپ و کمونیست در کردستان، سازمان بدیل کمونیستی عراق، سازمان سوسیالیست های کارگری افغانستان، سازمان زنان ۸ مارس (ایران- افغانستان) و شمار قابل توجهی از چهره های جنبش چپ و کمونیستی و کارگری و فعالین جنبش زنان ایران شرکت داشتند. کنگره با سرود انترناسیونال و یک دقیقه سکوت به یاد رفقای حزب که در فاصله دو کنگره جان باختند و به یاد کلیه جانباختگان راه آزادی و سوسیالیسم کار خود را آغاز کرد و با تصویب آیین نامه داخلی و انتخاب هیأت رئیسه دائم کار خود را پی گرفت.

به دنبال، دبیر کمیته اجرائی حزب در سخنرانی افتتاحیه به شرایط ویژه و متحول ایران در دوره انقلابی کنونی و شتاب تغییر و تحولات در خاورمیانه و جهان و مخاطرات و فرصت هایی که خلق کرده  پرداخت. در این سخنرانی ضمن اشاره به رئوس ارزیابی از جنبش انقلابی ۱۴۰۱ و دستاوردهای آن بر ضرورت فراهم آوردن ملزومات پیشروی و پیروزی این جنبش تاکید شد. در این سخنان علاوه بر اشاره به بحران های فراگیر و عمیق اقتصادی و اجتماعی و ژئوپلیتیکی که رژیم را در چنگ خود می فشارند، خاطر نشان گردید که پیامدهای جنبش انقلابی ژینا بحران حکومتی  و نزاع جناح های درون رژیم اسلامی را تشدید کرده و انتصاب پزشکیان نه تنها به حل این بحران کمکی نمی کند بلکه با تعمیق آن موقعیت رژیم در برابر جنبش های اجتماعی و اعتراضی در جامعه را شکننده تر خواهد کرد. انتصاب پزشکیان برای جمهوری اسلامی فرصت تجدید قوا نیست. برخلاف مواضع شکست طلبانه بخش هایی از اپوزیسیون بورژوایی که گویا جنبش سرنگونی جمهوری اسلامی شکست خورده، مبارزه برای به زیر کشیدن جمهوری اسلامی ادامه دارد و  امروز دوره استفاده از فرصت های موجود و ایجاد فرصت های جدید برای تعرض به پایه های حاکمیت جمهوری اسلامی است. در همین راستا به جایگاه بسیج سوسیالیستی طبقه کارگر و اهمیت اعتصابات کارگری در مراکز کلیدی تولید و خدمات با تلفیق خواسته های اقتصادی و سیاسی تاکید شد. در پی آن نمایندگان هیأت های حاضر از جانب احزاب و سازمانها، چهره های شناخته شده جنبش کارگری و کمونیستی و شخصیت های سیاسی پیامهای خود را قرائت کردند که با استقبال گرم شرکت کنندگان در کنگره روبرو شدند.

در دستور جلسه مربوط اوضاع سیاسی جهان و خاورمیانه، بحران فراگیر و ساختاری نظام سرمایه داری که همه حوزه های اقتصادی در سراسر جهان را در بر گرفته و تلاش دولت ها و قدرتهای سرمایه داری برای کنترل این بحران و تشدید  بحران های ژئوپلیتیکی مورد بحث قرار گرفت. همزمانی تشدید این بحران ها با افول نقش رهبری آمریکا بر جهان و پیامدهای آن، تداوم جنگ امپریالیستی در اوکراین و نسل کشی دولت اسراییل علیه ملت فلسطین، مختصات دوره گذار کنونی به سوی تثبیت جهان چند قطبی از دیگر محورهای بحث در این زمینه بودند. این بحرانها و اوضاع پر تلاطم جهان همزمان زمینه رشد دو پدیده اجتماعی و گرایش کاملا متضاد را فراهم آورده است. از یک سو شاهد رشد و تحرک جریان‌های راست افراطی و نئو فاشیستی که در غیاب یک بدیل قدرتمند رادیکال و سوسیالیستی توانسته اند خشم و اعتراض برانگیخته ‌شده بخش هایی از جامعه علیه وضع موجود را به بیراهه برده و علیه جناح چپ جامعه و مهاجران و پناهجویان معطوف کنند. از سوی دیگر شاهد تحرک جدید طبقه کارگر در آمریکا، رشد مبارزات کارگری در اروپا، افریقای جنوبی، آمریکای لاتین، هند و … در همانحال رشد جنبش های پیشرو اجتماعی علیه تبعیض های نژادی و جنسیتی، علیه جنگ و نسل کشی و در دفاع از محیط زیست هستیم. بر بستر این تحرک  اجتماعی شکل گیری یک نیروی چپ اجتماعی با گرایش ضد سرمایه داری که در تمام این جنبش های اجتماعی حضور دارد و خود را با بدیل سوسیالیستی علیه وضع موجود تداعی می کند به یک واقعیت عینی تبدیل شده است.

در مبحث مربوط به اوضاع سیاسی ایران بطور مشخص تر به موقعیت طبقات و اقشار مختلف اجتماعی در اوضاع کنونی ایران پرداخته شد و موقعیت جنبش های اجتماعی مانند جنبش زنان، جنبش کارگری، جنبش دانشجویی، جنبش انقلابی کردستان و جایگاه جنبش دفاع از محیط زیست مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در بخشی از این مباحث تاکید شد که اگر زنان نفش پیشتازی در جنبش انقلابی ژینا ایفا کرده و در همه عرصه های فعالیت اجتماعی و حنبش های اعتراضی حضور فعالی داراند، این پدیده ریشه در تحولات اقتصادی و اجتماعی عمیق تری دارند.در طی بیش از سه دهه گذشته زنان به هر میزان که توانسته اند نظام آپارتاید جنسیتی حاکم بر جامعه را به عقب برانند و خود را از کار در کنج خانه رها کرده و به بازار کار غیر رسمی و تحصیلات عالی راه یابند، به همین میزان خود را در موقعیت بهتری جهت به چالش کشیدن فرهنگ پوسیده مردسالارانه و قوانین زن ستیزانه رژیم جمهوری اسلامی قرار داده اند.  رشد و پیشروی جنبش کارگری ایران نیز که امروز آن را به یکی از پُر اعتصاب و پُر اعتراض ترین حنبش های کارگری جهان تبدیل کرده ریشه در رشد و گسترش سرمایه داری ایران، افزایش عظیم جمعیت کارگران و چند برابر شدن جمعیت کارگران صنعتی دارد. طبقه کارگر ایران با این جنبش عظیم اعتصابی و با تکیه بر رهبران و کادرهای کاردانی که در صفوف خود پرورده کرده است فرصت آن را فراهم آورده که بر ضعف ها و کمبودهای خود در زمینه سازمانیابی غلبه کند و با بر افراشتن پرچم مبارزه برای آزادی زندانیان سیاسی، مبارزه علیه مجازات اعدام و مبارزه برای لغو حجاب اجباری رهبری مبارزه برای سرنگونی جمهوری اسلامی را در دست بگیرد. در بحث پیرامون اوضاع سیاسی ایران همچنین موقعیت بخش های مختلف اپوزیسیون بورژوازی ایران  و تلاش های آنان برای به بیراهه بردن و به شکست کشاندن جنبش انقلابی جاری مورد توجه قرار گرفت و بر ضرورت روشنگری در مورد ماهیت استراتژی سیاسی و عملکرد این جریان ها و گستراندن افق سوسیالیستی پیش روی جنبش های اجتماعی تاکید گردید.

یکی دیگر از اسنادی که از جانب کمیته مرکزی به کنگره ارائه گردید، سند اساسنامۀ بازبینی شده بود. این سند نیز توسط شرکت کنندگان در کنگره مورد بحث و بررسی قرار گرفت و پس از وارد کردن اصلاحاتی به تصویب رسید.

در کنگره چهاردهم حزب این امکان فراهم آمد که رفقای مهمان در کنگره دلسوزانه و با احساس مسئولیت ملاحظات انتقادی و تکمیلی خود در مورد اسناد سیاسی ارائه داده شده را مطرح نمایند و از این طریق به کنگره حزب در راستای اهدافی که پیش روی خود نهاده بود یاری رسانند. کلیات این اسناد سیاسی و همچنین سند بازبینی شده اساسنامه حزب کمونیست ایران با ایجاد اصلاحاتی در آن با اکثریت قاطع آرا به تصویب کنگره رسیدند.

گزارش عملکرد ارگان های مختلف تشکیلاتی حزب و بررسی فعالیت های آنها یکی دیگر از دستور جلسات کنگره بود. در این بخش گزارش های فعالیت کومه‌ له – سازمان کردستان حزب کمونیست ایران، کمیته تشکیلات خارج از کشور حزب، کمیته تشکیلات شهرها در داخل ایران، گزارش هیأت نمایندگی حزب در شورای همکاری نیروهای چپ و کمونیست، گزارش نشریه جهان امروز و سایت های اینترنتی و شبکه های اجتماعی حزب و کومه‌ له، شبکه های تلویزیونی حزب و کومه‌ له، گزارش دفتر روابط بین المللی و گزارش کمیسیون مالی به کنگره ارائه داده شدند. شرکت کنندگان در کنگره کمبودها و نارسائی ها را مورد بررسی و انتقاد قرار دادند و بر ضرورت ارتقاء کیفی فعالیتهای حزب در همۀ عرصه‌ها تأکید کردند.

یکی دیگر از دستور جلسات کنگره بررسی قرارها و قطعنامه‌ های پیشنهادی به کنگره بود. در این مورد کنگره پیگیری و رسیدگی به قرارهای پیشنهادی را به کمیته مرکزی منتخب خود واگذار کرد.

آخرین دستور جلسه کنگره انتخابات کمیته مرکزی بود که در این بخش، اعضا کنگره از میان کاندیداتورها، ۱۹ نفر را بعنوان اعضا کمیته مرکزی حزب کمونیست ایران انتخاب نمود که عبارتند از رفقا: روناک آشناگر، هلمت احمدیان، روژین امینی، آرزو بیکس، رئوف پرستار، نصرت تیمورزاده، شمسی خرمی، مختار دهدار، ناصر زمانی، حسن شمسی، احمد عزیزپور، آرام فتاحی، آرام فرج اللهی، الماس فرضی، محمد کمالی، صلاح مازوجی، صدیقه محمدی، جلال محمد نژاد، اردشیر نصراله بیگی.

سرانجام کنگرۀ چهاردهم حزب کمونیست ایران بعد از سه روز کار فشرده، با سخنان اختتامیه یکی از رفقای هیأت رئیسه و با سرود انترناسیونال سرود همبستگی جهانی طبقه کارگر با موفقیت به کار خود پایان داد. 

کمیته مرکزی حزب کمونیست ایران
مرداد ۱۴۰۳
جولای ۲۰۲۴