پلنوم چهارم کمیته مرکزی حزب کمونیست ایران برگزار شد (قسمت دوم)
پنجشنبه ۲۴ فروردین ۱۴۰۲
فروردین ۱۴۰۲- آوریل ۲۰۲۳
پلنوم چهارم کمیته مرکزی حزب کمونیست ایران منتخب کنگره سیزدهم که در روزهای شنبه و یکشنبه ۱۲ و ۱۳ فروردین ۱۴۰۲ برابر با ۱ و ۲ ماه آبریل ۲۰۲۳ برگزار شد در بخشی از مباحث خود پیرامون گزارش سیاسی کمیته اجرائی حزب به پلنوم به موقعیت منطقه ای رژیم جمهوری اسلامی پرداخت. نشست وسیع کمیته مرکزی در این رابطه تأکید کرد که: مداخله گری های رژیم جمهوری اسلامی در کانون های بحران خاورمیانه و همچنین برنامه های اتمی و بزرگنمایی در مورد آن به منظور کسب موقعیت برتر در دوره ی ضعف رهبری آمریکا و تجدید آرایش امپریالیستی منطقه، هم به عنوان ارکان یک استراتژی “تعرض بازدارنده” و هم به عنوان راهی برای تضمین بقا و برون رفت از بنبست اقتصادی، با شکست روبرو شده است. با بن بست این استراتژی، افق برون‌رفت از بحران اقتصادی برای رژیم جمهوری اسلامی بیش از هر زمان دیگری تیره و تار شده است. این بحرانها و ناکامیها بر متن تداوم بحران جهانی سرمایه داری، بحران در مناسبات منطقهای و بینالمللی رژیم و تشدید تحریمها و نیز پیامدهای فاجعه بار شیوع گسترده ویروس کرونا، و فساد نهادینه شده، اقتصاد بحران زده ایران را در معرض فروپاشی قرار داده است.
تأثیرات و تبعات تشدید و گسترش بحران اقتصادی جهان سرمایه داری در منطقه خاورمیانه بیش از سایر نقاط بوده است. رقابت قدرتهای امپریالیستی برای گسترش مناطق نفوذ با توجه به اهمیت ژئوپولتیک این منطقه نفت خیز، پای چین را با شعار”خاورمیانه باید مال مردم خاورمیانه باشد” به این منطقه باز کرده است. رقابت قدرتهای امپریالیستی و منطقه ای بویژه در دو دهه اخیر اوضاع معیشتی و امنیتی کارگران و توده‌های وسیع گرسنگان و تهیدستان در کشورهای منطقه را بحرانی تر کرده است. چین با تکیه بر گسترش مناسبات اقتصادی وارد فاز جدیدی از این رقابت ها شده است. در سه سال گذشته خصوصاً کشورهای ثروتمند شورای همکاری خلیج از اولویتهای سرمایه گذاری چین بوده اند. به دنبال سفر رئیس جمهور چین به عربستان سعودی در ماه دسامبر و امضای قراردادهای کلان اقتصادی، فشار چین بر رژیم جمهوری اسلامی برای عادی سازی روابط با عربستان و دیگر دولتهای منطقه به عنوان بخشی از ملزومات پیشبرد پروژه های سرمایه گذاری بیشتر شده است. جمهوری اسلامی نیز با توجه به موقعیت ضعیفی که به ویژه زیر ضربات جنبش انقلابی جاری در هفت ماه گذشته در داخل با آن روبرو بوده، تحت عنوان “سیاست راهبردی دیپلماسی همسایه”، مجبور به قبول شروط چین و عقب نشینی از مواضع تا کنونی در زمینه مداخله گری در کشورهای منطقه شده است. اینکه رژیم جمهوری اسلامی نه تنها با عربستان بلکه تمایل نشان داده حتی با بحرین و مصر نیز به عادی سازی روابط بپردازد و برای تداوم آتش بس در یمن به عنوان بخشی از ملزومات امنیتی سرمایه گذاریهای چین و آمریکا و دیگر قدرتهای سرمایه داری نیز تلاش کند، بازتاب موقعیت ضعیفی است که این رژیم در سطح منطقه پیدا کرده است.
از سوی دیگر مصر و عربستان در چند ماه گذشته برای بازگرداندن بشار اسد به جمع کشورهای اتحادیۀ عرب به تلاش افتاده اند. سفر اخیر اسد به امارات و دادن وعده و وعید به او برای کمک به بازسازی ویرانیهای جنگ در سوریه، را نیز باید در راستای همین سیاست و گرفتن فاصله از جمهوری اسلامی به حساب آورد. اقدامات آمریکا در دو ماه گذشته در اعمال فشار بر دولت عراق و تحریم و جریمۀ بیش از ده بانک عراقی و راه انداختن ساز و کارهای کنترل و جلوگیری از دسترسی جمهوری اسلامی به دلارهای عراقی که موجب بحران قیمت دلار در برابر تومان شد نیز با هدف کوتاه کردن بیشتر دست جمهوری اسلامی از دخالت در این کشور بوده است. عقب نشینی جمهوری اسلامی در این زمینەها به معنای شکست یکی از پایه‌های اصلی استراتژی بقای رژیم یعنی مداخله گری در کانون های بحرانی منطقه می باشد.
شبکه تلویزیون حزب کمونیست ایران و کومه له