یکشنبه ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۴

  مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی گزارش تازه‌ای را با عنوان «پایش ابعاد فقر آموزشی در ایران سال ۱۴۰۲» منتشر کرده است که از شکاف عمیق فرصت‌های آموزشی میان اقشار برخوردار و محروم حکایت دارد. براساس این گزارش که ۲۰ اردیبهشت۱۴۰۴ منتشر شده، میانگین هزینۀ آموزش نسبت به کل هزینه‌های خانوار از ۴.۷۲ درصد در سال ۱۳۹۷ به حدود یک درصد در سال ۱۴۰۲ سقوط کرده و فراتر از آن، در بین سه دهک پایین درآمدی، فقر آموزشی به یک معضل جدی تبدیل شده است. برخی دیگر از دادەهای این گزارش بە قرار زیر است:

حدود ٥٤ درصد از والدین در سە دهک اول درآمدی فاقد مدرک دیپلم‌اند. فرزندان آنها میانگین نمرە درک مطلب‌شان ٣٩٥ است، در حالی کە میانگین نمرە فرزندان والدین تحصیل‌کردە بە ٤٤٠ می‌رسد. از نظر دسترسی دیجیتال، ٥٥ درصد دانش‌آموزان در محیط‌هایی با کمبود منابع یادگیری هستند و دسترسی بە اینترنت در دهک‌های پایین بە مراتب کمتر است، کە شکاف دیجیتال را تشدید کردە است. میانگین تراکم دانش‌آموزان در کلاس‌ها در مقطع ابتدایی ۲۴.۴ و در متوسطە اول ۲۶.۲ نفر است.

در برخی استانها تا ٢٤ درصد معلمان مدرک پایین‌تر از کارشناسی دارند و در استانهایی مانند کهگیلویە و بویراحمد، ٣٨ درصد کلاس‌ها چندپایەاند. در استان سیستان و بلوچستان، بیش از ٥٨ درصد جوانان ١٨ تا ٢٤ سالە موفق بە دریافت مدرک دیپلم نشدەاند. این آمار نشان‌دهندە شکاف جدی آموزشی در مناطق محروم است. در کنکور ١٤٠٢، حدود ٣٤ درصد پذیرفتە‌شدگان از دهک‌های نهم و دهم درآمدی بودند، در حالی کە فقط ۹.۱ درصد از دهک‌های فقیر اول و دوم قبول شدند. در رتبەهای زیر ٣٠٠٠، سهم دهک‌های بالا ٥٤ درصد و سهم دهک‌های پایین تنها ٣.٤ درصد بود.

شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران ضمن بازنشر داده هایی از این گزارش،اعلام کرده که این شورا: «سالهاست نسبت بە وجود تبعیض‌ها و شکافهای عمیق در نظام آموزشی هشدار دادە و بسیاری از فعالان صنفی و اعضای تشکل‌ها بە خاطر افشای همین حقایقی کە در گزارش رسمی مرکز پژوهش‌های مجلس آمدە، از سوی نهادهای امنیتی و قضایی دستگیر، محاکمە و مجازات شدەاند. مکررا هشدار می‌دهیم تداوم چنین سطحی از بی‌عدالتی و تبعیض، چنان نیرویی از نارضایتی، تضادطبقاتی و خشونت تولید می‌کند کە هیچ‌کس و هیچ‌چیز را یارای مقابلە با آن نخواهد بود.»

واقعیت این است که در جامعه ایران در نتیجه سیاست های رژیم جمهوری اسلامی در زمینه آموزش و در نتیجه کالایی شدن آموزش، در حالی که آقا زاده ها و فرزندان سران و فرماندهان و کارگزاران رژیم و سرمایه داران از بهترین امکانات آموزشی در داخل و خارج برخوردارند، اما فرزندان کارگران و اقشار محروم جامعه بیش از پیش با فقر آموزشی روبرو شده اند. میلیون ها کودک و نوجوان و در میان آنان کودکان مهاجر افغانستانی به دلیل سیاست های ضد پناهندگی رژیم اسلامی از چرخه درس و مدرسه خارج شده و به ناچار در کارگاهها، کوره پزخانه ها و مزارع تن به کار بردگی مزدی داده تا سهمی در تأمین هزینه زندگی خانواده بر عهده بگیرند یا به خیل کودکان خیابانی بپیوندند.
 
اما به رغم بازتاب شکاف عمیق طبقاتی  در نظام آموزشی و به رغم تداوم اخراج، انفصال از خدمت، بازنشستگی‌ اجباری، تعقیب و زندان و تبعید معلمان مبارز و هزینه های سنگینی که حکومت اسلامی سرمایه داران به پشتوانه دستگاه ایدئولوژیک، نهادهای امنیتی و استخدام هزاران طلبه حوزه علمیه بجای معلم صرف رواج  افکار پوسیده و خرافات مذهبی و ضدیت با هر نوع آموزش علمی و فرهنگ پیشرو و انسانی کرده است، مبارزات معلمان علیه کالایی و طبقاتی شدن آموزش و علیه این سرکوبگری ها و در دفاع از حق آموزش رایگان و امنیت و حرمت دانش آموزان و مبارزات آنان برای پیگیری مطالبات برحق شان تأثیرات عظیمی بر فضای مدارس و فضای سیاسی کل جامعه بجای گذاشته است. معلمان با تأکید بر خواست تحصیل رایگان برای همه کودکان و رفع تبعیض ها و افزایش حقوقها به بالای خط فقر و خواست منع کالایی شدن آموزش و درمان و بهداشت، در عالم واقع خواستهای کارگران و تهیدستان شهری و اقشار فرودست جامعه را نیز مطرح کرده اند. معلمان در جریان مبارزات خود تجارب ارزنده ای در زمینه سازمانیابی و برپایی اعتصابات و اعتراضات سراسری به دست آورده اند.

از این رو دانش آموزان لازم است از آموزگاران خود نه فقط علم و دانش، بلکه فوت و فن سازمانیابی و اتحاد و مبارزه را هم بیاموزند. دانش آموزان همچنین با درس گرفتن از تجربه با ارزش جنبش دانشجویی و مبارزات دانش آموزان در گذشته، می توانند  شوراها، کانون ها و انجمن های دانش آموزان را ایجاد کنند. جنبش های دانشجویی و دانش آموزی  و معلمان در همبستگی با هم و همراهی خانواده هایشان و دیگر جنبش های پیشرو اجتماعی می توانند سیاست های طبقاتی و ارتجاعی رژیم اسلامی در عرصه آموزش و پرورش را به عقب برانند و توان تازه ای به مبارزات خود ببخشند.

سخن روز: تلویزیون حزب کمونیست ایران و کومه له
https://alternative-shorai.tv (https://alternative-shorai.tv/)
https://cpiran.org
https://komala.co
https://t.me/peshrawcpiran
www.facebook.com/Peshrawcpiran
www.instagram.com/Peshrawcpirn
https://t.me/KomalaCpiranTv