منظور از تشکل و سازمان مستقل کارگری چیست؟
چهارشنبه ۲۱ تیر ۱۴۰۲
در جنبش کارگری ایران بر متن تداوم جنبش انقلابی جاری و گسترش اعتصابات و اعتراضات کارگری تلاش برای ایجاد سازمانهای توده ای و طبقاتی و مستقل کارگران اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. فعالین و پیشروان جنبش کارگری ایران، ایجاد تشکل های مستقل کارگری را یکی از دستاوردهای جنبش کارگری در قیام توده ای۱۳۵۷ می دانند. در جریان انقلاب ۵۷ کارگران در بسیاری از مراکز کارگری و بویژه در صنعت نفت شوراهای خود را برپا کردند، این شوراها کنترل کارخانه را به دست گرفتند و مستقل از دخالت دولت در مورد تمام امورات مربوط به کار کارگران، مربوط به تولید و غیره تصمیم می گرفتند. در بسیاری از شهرهای ایران سندیکاهای کارگری و اتحادیه های بیکاران شکل گرفتند. رژیم تازه بر سرکار آمده جمهوری اسلامی برای به شکست کشاندن انقلاب بخشا با شعار شورا پورا مالیده وارد عمل شد و این شوراها و دیگر تشکل های کارگری را در هم کوبید. فعالین و پیشروان کارگری ایران بر این باورند و عمیقا احساس می کنند که یکی از مهمترین دستاورد مبارزه آنان در این مقطع تاریخی توسط حکومت اسلامی سرمایه داران از آنان غصب شده است. این احساس عمیق سینه به سینه به فعالین و پیشروان جوان تر طبقه کارگر انتقال پیدا کرده است و اکنون فعالین و پیشروان جنبش کارگری با آگاهی و غریزه طبقاتی که دارند می خواهند این دستاورد غصب شده را بازپس بگیرند.
با توجه به روند رشد مبارزات کارگران و اوضاع سیاسی حاکم بر جامعه، فعالین و پیشروان جنبش کارگری ایران بیش از هر زمان دیگری به اهمیت استراتژیک ایجاد تشکل های مستقل کارگری پی برده اند. اکنون فعالین و پیشروان جنبش کارگری نه تنها با اتکا به آگاهی طبقاتی بلکه بنا به تجربه عینی مبارزات چندین سال گذشته نیز به این نتیجه رسیده اند که نه تنها پیشروی جنبش کارگری بلکه حفظ دستاوردهای کنونی نیز بیش از پیش در گرو ایجاد تشکل ها و سازمانهای مستقل کارگری است. برای همین است که در چند سال اخیر بخشی از مباحث و تلاشهای فعالین جنبش کارگری به چگونگی ایجاد تشکل ها ی مستقل کارگری و رفع موانع سر راه ایجاد این تشکل ها معطوف بوده است.
اما، منظور ار تشکل مستقل کارگری چیست؟
از نظر ما منظور از تشکل مستقل کارگری، تشکل کارگری مستقل از دولت و کارفرما و سرمایه داران است. ما بر استقلال تشکل کارگری از دولت و کارفرما تأکید می کنیم. تشکل کارگری مستقل از دولت و کارفرما به این معنی است که دولت و کارفرما نباید در هیچ مقطعی از پروسه ایجاد تشکل کارگری دخالتی داشته باشند. دولت و کارفرما نباید دخالتی در تعیین نوع و ساختار تشکیلاتی تشکل کارگری داشته باشند، اینکه کارگران شورا می سازند یا سندیکای کارگری و یا هر تشکل دیگری ایجاد می کنند، امر خود کارگران است.
ایجاد تشکل کارگری نباید منوط به اجازه دولت و یا ارگانهای آن مانند وزارت کار و یا خانه کارگر و غیره باشد. در قانون کار و دیگر قوانین کشور باید آزادی و حق ایجاد و برپایی تشکل کارگری بدون کم و کاست به رسمیت شناخته شود و کارگران آزاد و مختار باشند که تشکل مورد نظر خود را در هر پروسه ای و به هر نحوی که خود مناسب می دانند تشکیل دهند. کارگران در ایجاد هر نوع تشکلی اعم از تشکل صنفی، سیاسی و یا فرهنگی آزادند. دولت موظف است و باید همه تشکل ها و نمایندگان منتخب کارگران را به رسمیت بشناسد. دولت باید دخالت مستقیم تشکل های کارگری در تمام امورات مربوط به کار و اختلاف کارگر و کارفرما را برسمیت بشناسد.
بنابراین ما هر گاه از تشکل مستقل کارگری صحبت می کنیم، بر استقلال آن از دولت تاکید می کنیم. هدف ما از تاکید بر استقلال تشکل کارگری از دولت به این دلیل انجام می گیرد که از نظر ما تشکل کارگری نمی تواند به لحاظ سیاسی از احزاب مستقل باشد. این به معنای آن است که تشکل کارگری می تواند و باید به لحاظ تشکیلاتی و به لحاظ مالی و اقتصادی کاملا از احزاب مستقل باشد. یعنی تشکل کارگری نباید هیچگونه وابستگی تشکیلاتی و یا اقتصادی با حزب یا احزاب سیاسی معینی داشته باشد. تشکل و سازمان کارگری باید به لحاظ اقتصادی روی پای خودش ایستاده باشد. اما این استقلال اقتصادی و تشکیلاتی به معنای استقلال از سیاست احزاب بطور کلی و یا سیاست حزب معینی بطور مشخص نیست. یک تشکل کارگری در همان حال که می تواند به لحاظ حقوقی و تشکیلاتی و مالی مستقل باشد اما به لحاظ سیاسی تحت تاثیر و نفوذ سیاستها و آراء حزب سیاسی معینی قرار گیرد. این موضع گیری را قدری بیشتر توضیح دهیم.
همانطور که هیچ کس مخالف دخالت افراد جامعه حال با هر موقعیت اجتماعی، پست و منزلتی که در جامعه دارند در سیاست نیست، ظاهرا دخالت فردی کارگران نیز در سیاست به رسمیت شناخته می شود. همانطور که یک نماینده مجلس، یک کارمند وزارتخانه، یک استاد دانشگاه، یک سرمایه دار و صاحب کارخانه می توانند سیاست کنند و به عضویت حزب سیاسی معینی در آیند، کارگر هم می تواند به سیاست بیاندیشد، سیاست کند، به عضویت حزب سیاسی معینی درآید و در رأس حزب کمونیستی معینی قرار بگیرد.همانگونه که سرمایه داران می توانند بطور متشکل در سیاست دخالت کنند، در دنیای واقع نمی توان مانع دخالت متشکل کارگران در سیاست شد، نمی توان جلو دخالت تشکل های کارگری در امور سیاسی را سد کرد.
مبارزه طبقاتی یک مبارزه متشکل است و بطور متشکل پیش می رود. اگر نگاه کنیم می بینیم که در دنیای واقع سرمایه داران چه در سطح محلی و ملی، چه در سطح منطقه ای و جهانی در انواع نهادها خود را متشکل کرده اند. آنها خود را در احزاب، در دولت، در مجلس و پارلمان، در ارتش و پلیس و زندانها، اتحادیه کارفرمایان، در سازمان ملل، در ناتو و در سازمان تجارت جهانی و هزار و یک سازمان و نهاد و تشکل دیگر متشکل کرده اند که هر کدام به نحوی مستقیم یا غیر مستقیم در سیاست دخیل هستند و با هم ایدئولوژی، سیاست و فرهنگ حاکم بر دنیا را شکل می دهند. در این میان نمی توان دخالت متشکل طبقه کارگر و تشکل های کارگری را در سیاست منع کرد.
بنابراین همانگونه که کارگران بطور فردی در سیاست دخالت می کنند و می توانند به عضویت حزب سیاسی معینی در آیند. تشکل کارگری هم می تواند در سیاست دخالت کند، از سیاستهای حزب معینی پشتیبانی کند، تحت تاثیر و نفوذ سیاسی و معنوی حزب سیاسی معینی قرار گیرد. اما یک تشکل کارگری هر اندازه هم که رابطه سیاسی نزدیکی با حزب سیاسی داشته باشد اما باید به لحاظ سازمانی و تشکیلاتی و حقوقی و به لحاظ مالی استقلال خود را از احزاب حفظ کند. یعنی سوخت وساز سازمانی و تشکیلاتی آن مطابق اساسنامه و موازین تشکیلاتی همان تشکل کارگری انجام گیرد. تصمیم گیری ها، تقسیم مسئولیت ها از طریق مکانیسم های تعریف شده خود تشکل انجام می گیرد. تاثير گذارى سیاسی احزاب بر تصميمات تشکل کارگرى از طريق مکانيسم هاى سياسى انجام خواهد گرفت. اگر يک حزب کمونیستی خواهان اتخاذ تصميم معينى از طرف تشکل کارگرى است تنها به اقناع اعضاى آن تشکل کارگرى که بخشى از آنها ممکن است اعضاى همان حزب باشند امکان پذیر می شود. اينکه يک تشکل کارگرى به کدام حزب سیاسی نزديک است و چه نوع رابطه اى با يک و يا چند حزب برقرار ميسازد مسئله اى کاملا سياسى و مربوط به خود آن تشکل کارگرى است و خود اعضاى آن تشکل کارگری هستند که در این مورد تصمیم می گیرند. فعالین تشکل کارگری چنانچه به یک حزب سیاسی تعلق تشکیلاتی داشته باشند، در درون تشکل کارگری باید از موازین تعریف شده آن تشکل کارگری پیروی و تبعیت کنند.
سخن روز شبکه تلویزیون حزب کمونیست ایران و کومه له