جمعه ۱۸ خرداد ۱۴۰۳

نوشته ی آلن گرش؛ ترجمه از فرانسه شهباز نخعی

خیلی کم، خیلی دیر. کلمات ریاکارانه امانوئل ماکرون درباره جنگ نسل کشانه ای که در غزه جریان دارد را به شکلی جز این نمی توان توصیف کرد. او ابتدا خواستی باورمندانه را بیان می کند که نواختن شیپور از سر گشاد آن است: «عملیات اسرائیل در رفح باید پایان یابد». اما، به خلاف آنچه که رئیس جمهوری فرانسه با صراحت تأکید می کند، نه امروز، بلکه از ماه ها پیش، منطقه امنی برای فلسطینی ها وجود ندارد.

چه کسی به یاد می آورد که رئیس جمهوری امانوئل ماکرون گفته بود که رفح «یک خط قرمز است» ؟.

او پس از آلمان وانمود کرد که موضع خود را حفظ کرده، درحالی که به طور مدام، درپی هر تجاوز و تخطی اسرائیل، از آن عقب نشینی کرد. از «حق اسرائیل در دفاع از خود» چنان سخن می گوید که گویی حقوق بین المللی می پذیرد که بتوان سرزمینی را به عنوان دفاع از خود اشغال نمود و به خصوص، تنها حماس را «مسئول ایجاد این وضعیت» معرفی می کند. گستاخی اسرائیل به فرانسه نیز سرایت کرده است.

کلمات بدون معنی

روشن بگوئیم: فرانسه رسما در آنچه که در غزه می گذرد همدست است و با توجیه نسل کشی ای که جریان دارد، همراه با اعضای اکثریت حاکم و غالبا با اپوزیسیون راست و راست افراطی – و گاه نیز چپ-، با استدلال هایی که برای تبرئه دولت بنیامین نتانیاهو ارائه می شود، موافقت دارد.

فرانسه امانوئل ماکرون هیچ اقدام مشخصی برای متوقف ساختن این تهاجم انجام نداده است. مجازات های اقتصادی، اقدامات نمادین نامریی سازی پرچم، تحریم ورزشی در آستانه بازی های المپیک، مسئله تسلیحات، همه این کارها فقط علیه روسیه خوب است و در برابر تل- آویو تخیل از کار می افتد.

دیپلوماسی فرانسه تا امروز به این باور نرسیده که خوب است درباره دادگاه عدالت بین المللی (CIJ) واکنش نشان دهد. هنوز ۴ روز و چند کشتار لازم بود تا رئیس حکومت، و فقط او، بدون اظهار نظر، حکم بالاترین مرجع قضایی بین المللی را مطرح کند که تصمیم های آن برای همه کشورهای عضو سازمان ملل متحد الزام اور است. این الزام برای همه، جز اسرائیل و متحدان آن مانند ایالات متحده و نیز فرانسه است که با نسل کشی جاری همدستی سنگینی دارند.

وزارت امور خارجه، به خواست یا بیشتر به دستور ریاست جمهوری، دیگر آن چیزی نیست که ۲۰ سال پیش با صدای وزیر خود مایه فخر فرانسه بود و در مقر سازمان ملل متحد با اشغال عراق مخالفت می کرد و آن هم نیست که در سال ۱۹۸۰ اروپا را برای شناسایی حق خودگردانی فلسطینی ها و مذاکره با سازمان آزادی بخش فلسطین به دنبال خود می کشید. سازمانی که در آن زمان توسط اسرائیل و ایالات متحده «تروریستی» شناخته می شد. فرانسه ای که امروز خود را در متن آخرین بیانیه اش که کلماتی بدون معنی مانند «وخامت وضعیت» و «بیزاری» است محصور می کند. گویی که فرانسه دیگر عضو دائم «شورای امنیت» سازمان ملل متحد نیست چون پاریس اعتبار نهادهای آن مانند «اونروا» (UNRWA) را درپی حرف های اسرائیل به باد حمله می گیرد.

برای برقراری آتش بس، چیزی بیش از چند فراخوان دیرهنگام و کاملا انشاء وار لازم است. برای پذیرش فلسطین به عنوان عضو سازمان ملل متحد، چیزی بیش از چند رأی کشورهایی مانند اسپانیا، ایرلند و نروژ – که آن هم با عدم شناخت حکومت فلسطین همراه بوده- لازم است. چیزی بیش از بیانیه شفاهی وزارت امور خارجه درمورد پیشنهاد دادستان دادگاه کیفری بین المللی (CPI) درباره صدور حکم بازداشت برای رهبران اسرائیل و فلسطینی، همراه با بر سر زبان ها انداختن این که اسرائیل می تواند جنایات انجام شده توسط ارتش را خود تعقیب کند لازم است. امری که با جاافتادن عملا باعث ابطال قرارهای بازداشت می شود. این درحالی است که از دهه ها پیش، هرگز بلندپایگان نظامی اسرائیل توسط دادگستری آن مورد تعقیب قرار نگرفته اند. انتظار می رود که پاریس، دربرابر کارزاری که از یک دهه پیش برای بی اعتبار سازی دادگاه و تهدید مدیران آن- چنان که روزنامه اسرائیلی 972+ افشاء کرده- اعتراض کند (۱).

۲۲ ماه مه، استفان سژورنه، وزیر امور خارجه فرانسه میزبان اسرائیل کاتس، همتای اسرائیلی خود بود. او یکی از معدود رهبرانی است که به نظر دادگاه بین المللی عدالت (CIJ) حرف هایی زده که در حکم ترغیب به نسل کشی است. درواقع، در ۱۳ اکتبر ۲۰۲۳، اسرائیل کاتس در شبکه اجتماعی X نوشت: «ما با سازمان تروریستی حماس می جنگیم و آن را ازبین می بریم. به همه مردم غیرنظامی غزه دستور داده شده که فورا آن را ترک کنند. ما پیروز خواهیم شد. آنها تا زمان ترک دنیا یک قطره آب یا یک قرص نان دریافت نخواهند کرد». کاتس از همتای فرانسوی خود به خاطر مخالفت با شناسایی یک حکومت فلسطینی و در یک سطح ندانستن حماس و اسرائیل – چنان که دادستان دادگاه بین المللی کرده- تشکر نمود. این پذیرایی گرم در همان زمانی بود که اسرائیل کشتار ها در غزه و به خصوص رفح را تشدید کرده بود.

یک شریک امنیتی فوق العاده

برای این که به اسرائیل فشار وارد گردد تا عملیات در نوار غزه متوقف شود، فرانسه چه می تواند بکند ؟ در حالی که ۳۵ درصد از صادرات اسرائیل به مقصد اروپا است، از این اهرم اقتصادی هیچ استفاده ای نشده است. درمورد تحویل سلاح هم وضع به همین ترتیب است. اجزاء و قطعات تولیدات (که ارقام صادرات آنها توسط فرانسه روشن نیست) یا مهمات، کمترین عزم قاطعی برای واداشتن اسرائیل به رعایت حقوق بین المللی نشان داده نشده و موسسه های فرانسوی مثل کارفور یا آلستوم هم بدون برخورد با مجازات و جریمه در مناطق اشغالی مشغول کار هستند. همچنین، تل- آویو یک شریک امنیتی فوق العاده برای پاریس در مورد استفاده از دوربین های تجسسی مجهز به نرم افزارهای تشخیص چهره است که در بازی های المپیک از آنها استفاده می شود یا برای ساخت پهپادهای تجسسی، به ویژه مورد استفاده در کنترل مرزهای جنوبی اروپا، است.

در سطح اتحادیه اروپا، پاریس مخالف کسانی است که خواهان تعلیق توافق های مشارکت با اسرائیل هستند. این در حالی است که همسایگان والونی [بخش فرانسوی زبان بلژیک] ما پرواز عبوری هواپیماهای حامل سلاح از فرودگاه لی یژ را ممنوع کرده اند و هنگامی که دانشجویان علوم سیاسی مدرسه عالی نرمال (ENS) یا مدرسه عالی مطالعات علوم اجتماعی (EHESS)محل این نهادها را به طور مسالمت آمیز برای تعلیق توافق های همکاری با دانشگاه های اسرائیل- که غالبا با صنایع دفاعی و تسلیحاتی اسرائیل مرتبط هستند- تصرف می کنند، با توسل به نیروی نظامی اخراج و به ناروا به یهودستیزی و به «آتش و خون» کشاندن موسسه های خود متهم می شوند. این در حالی است که فقط اقدامات مشخص و موثر اسرائیل را وادار به پرداخت بهای ماجراجویی هایش می کند و وا می دارد که جلوی کشتار راهبردی ارتش خود را بگیرد. در حال حاضر، فرانسه در پس کشورهای اروپایی ای است که درپی حمایت از حقوق بین المللی و فلسطینی ها هستند.

oعهدنامه پیشگیری و منع «جنایت نسل کشی»، همه کشورهای امضاء کننده را مکلف به انجام اقداماتی برای «جلوگیری از ارتکاب یک جنایت در حال انجام» می کند، حتی اگر این امر در سرزمین خودشان نباشد. فرانسه که امضاء کننده آن است، با خودداری از اجرای مفاد آن، به خاطر قصور در معرض تحت تعقیب قرار گرفتن است. این در حالی است که با اصلی پذیرفته شده مخالفت می کند و با ضعف نفس می کوشد از احساس خود مقصر دانستن تاریخی به خاطر کشتار یهودیان استفاده ابزاری کند: «محکوم کردن حکومت یهودی به نسل کشی، تخطی از یک اصل اخلاقی است».

فریادهای خشم در پاریس و جاهای دیگر

باید مراقب تصویر فرانسه در کشورهای «جنوب» بود. باید سنگ پرانی به سفارت فرانسه در بیروت را دید، فریادهای خشم آلود تظاهرکننده ها در برابر انستیتو فرانسه در تونس را شنید و به ناامیدی فلسطینی هایی پی برد که پیشتر احترامی خاص برای کشور دوگل و ژاک شیراک قائل بودند. در عرصه داخلی، شکاف بین گفتمان رسمی و بخشی از مردم که از چک سفیدی که به اسرائیل داده می شود منزجرند، روز به روز عمیق تر می شود و آنها برای ابراز ناامیدی و ناراحتی خود به خیابان ها می ریزند. شامگاه دوشنبه هزاران تن به صورت تقریبا خودجوش به تظاهرات پرداختند و در بسیاری از محله های شهر آن را بدل به یک شورش کردند. پرچم های فرانسه و فلسطینی، آفریقای جنوبی و کالدونیای جدید درهم آمیخت و به دست شهروندانی برافراشته شد که نمی پذیرند دولت و رئیس جمهورشان به نام آنها به نزدیک به ۸ ماه نسل کشی مشروعیت بخشند.

در زمانی که راست افراطی در حاال یورش به پارلمان اروپا است و با همه امکانات احساسات رأی دهندگان دلتنگ عظمت گذشته را تحریک می کند، تنها یک راه برای قرار گرفتن در سمت درست تاریخ وجود دارد و آن موضع گیری عملی برای متوقف ساختن نخستین نسل کشی قرن بیست و یکم است.

بر گرفته از سایت لوموند دیپلوماتیک