متن نامه پادشاه عربستان به خامنه‌ای؛ از پیمان امنیتی مشترک تا تشویق ایران به تعامل با آمریکا
پنجشنبه ۴ اردیبهشت ۱۴۰۴
در بحبوحه تنش‌های فزاینده میان ایران و اسرائیل و مذاکرات هسته‌ای تازه میان تهران و واشنگتن، سفر اخیر وزیر دفاع عربستان سعودی به تهران و دیدار کم‌سابقه وی با رهبر جمهوری اسلامی، از تلاش دو کشور برای تقویت روابط و مقابله با چالش‌های مشترک منطقه‌ای حکایت دارد. خالد بن سلمان، وزیر دفاع و فرستاده ویژه پادشاه عربستان در این دیدار پیام کتبی ملک سلمان بن عبدالعزیز را به آیت‌الله خامنه‌ای تحویل داد.
رسانه خبری تحلیلی امواج مدیا که مقر آن در بریتانیا است در ضمن اشاره به اهمیت این سفر به محتوای نامه پادشاه عربستان برای رهبر ایران پرداخته است. بر اساس اطلاعات منابع مطلع لحن و محتوای نامه حاکی از تمایل واضح ریاض برای تعمیق و گسترش روابط با تهران است. همچنین گفته می‌شود که پادشاه عربستان در این نامه از مذاکرات ایران و آمریکا حمایت کرده و جمهوری اسلامی را به پیگیری توافقی که به اعتقاد وی به نفع ثبات منطقه‌ای خواهد بود، تشویق کرده است. این موضع از تغییری چشمگیر نسبت به سال ۲۰۱۵ حکایت دارد؛ زمانی که عربستان به شدت منتقد توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی (از جمله آمریکا) بود.
منابع آگاه همچنین به امواج مدیا گفته‌اند که ریاض پیشنهاد میانجی‌گری میان تهران و واشنگتن را مطرح کرده تا بدین طریق از روند دیپلماتیک جاری میان دو کشور در عمان حمایت کند. این رسانه همچنین به نقل از منابع آگاه مدعی شده است که خالد بن سلمان در گفتگو با آیت‌الله خامنه‌ای، امکان میزبانی دیداری غیررسمی بین مقامات آمریکایی و ایرانی در جریان سفر آتی ترامپ به ریاض در ماه آینده را مطرح کرده است. با این حال، منابع سیاسی به امواج.میدیا گفته‌اند که در حال حاضر در تهران چنین تمایلی برای ملاقات مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری اصلاح‌طلب ایران با دونالد ترامپ، همتای آمریکایی‌اش وجود ندارد.
بنا به آنچه در این گزارش آمده ، پادشاه عربستان در بخش دیگری از نامه خود به آیت‌الله خامنه‌ای، ایران را ترغیب کرده است تا از نفوذ خود برای مهار جنبش انصارالله یمن (شبه‌نظامیان حوثی یمن) و کاهش تنش‌ها در دریای سرخ استفاده کند؛ اقدامی که می‌تواند در تسریع گفت‌وگوهای ایران و آمریکا مفید واقع شود. در موضوع فلسطین، ملک سلمان بن عبدالعزیز بار دیگر بر موضع همیشگی عربستان سعودی تاکید کرده است: ریاض بدون راه حلی عادلانه که ضامن تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی باشد، روابط خود را با اسرائیل عادی نخواهد کرد. منابع مطلع از تحولات اخیر در تهران همچنین به امواج مدیا گفته‌اند که این اعلام‌موضع با استقبال ایران روبه‌رو شده است؛ کشوری که در سال‌های اخیر از روند عادی‌سازی روابط برخی کشورهای عربی با اسرائیل نگران و ناامید بوده است.
همچنین گفته می‌شود ملک سلمان به درخواست دیرینه ایران برای یک پیمان امنیتی دوجانبه پاسخ مثبت داده است. به گفته منابع مطلع، پادشاه سعودی رویکردی تدریجی برای ایجاد همکاری امنیتی پیشنهاد داده و خواهان شروع با گام‌های ابتدایی و افزایش تدریجی هماهنگی‌ها شده است.
تأکید بر مقابله با چالش‌ها و وحدت منطقه‌ای
در این چارچوب، هر دو طرف در مذاکرات اخیر تهران بر اهمیت تقویت روابط برای مقابله با چالش‌های مشترک و مقابله با اهداف طرف‌های ثالث که به دنبال تضعیف وحدت منطقه‌ای هستند، تأکید کردند. این دیدگاه در توییتی به نقل از آیت‌الله خامنه‌ای نیز بازتاب یافت: «آنچه درباره بهره‌برداری رژیم صهیونیستی (اسرائیل) از اختلاف میان کشورهای منطقه اشاره کردید، درست است. باید بر انگیزه‌های خصمانه آن‌ها غلبه کنیم.