عربستان سعودی به‌دنبال توافق غیر مشروط هسته‌ای غیر نظامی با آمریکا؛ اسرائیل نگران است؟
شنبه ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۴
ریاض و واشنگتن در حال مذاکره برای دستیابی به توافقی در زمینه برنامه هسته‌ای غیرنظامی عربستان هستند؛ گزارش‌های مبنی بر مشروط نبودن این همکاری به برقراری مناسبات میان عربستان و اسرائیل به نگرانی‌هایی بیشتری دامن زده است.
عربستان سعودی به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده نفت جهان در نگاه اول نیازی به انرژی هسته‌ای ندارد، اما دولت این کشور در چارچوب برنامه اصلاحات اقتصادی چشم‌انداز ۲۰۳۰ به‌دنبال کاهش وابستگی به نفت، کاهش آلاینده‌ها و آزادسازی منابع نفتی برای صادرات بیشتر است. طبق آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا، ۳۲ درصد از برق عربستان در سال گذشته از طریق سوزاندن نفت خام تولید شده است، به‌ویژه در تابستان و ماه‌هایی مانند ژوئن که روزانه بیش از ۱/۴ میلیون بشکه نفت صرف تولید برق می‌شود.
استفاده از انرژی هسته‌ای می‌تواند جایگزین مناسبی برای تولید برق و تأمین آب از طریق شیرین‌سازی باشد، بدون آنکه منابع صادراتی نفت آسیب ببیند.
با این‌حال، هدف ریاض صرفاً اقتصادی نیست. عربستان پیش‌تر اعلام کرده اگر ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد، خود نیز چنین مسیری را دنبال خواهد کرد؛ موضعی که گرچه در ظاهر برای فشار بر تهران اتخاذ شده، اما نگرانی‌ها درباره اهداف نظامی پنهان این برنامه را نیز افزایش داده است. اسرائیل به‌عنوان نزدیک‌ترین متحد منطقه‌ای ایالات متحده، بارها با برنامه هسته‌ای غیرنظامی عربستان مخالفت کرده است. مقامات اسرائیلی نگرانند که چنین برنامه‌ای، حتی در ظاهر صلح‌آمیز، زیرساخت‌های لازم برای دستیابی به توان هسته‌ای نظامی را فراهم کند.
رویترزدر گزارشی تازه به نقل از دو منبع آگاه خبر داد که ایالات متحده دیگر پیشرفت در مذاکرات همکاری هسته‌ای غیرنظامی با عربستان را مشروط به عادی‌سازی روابط با اسرائیل نمی‌کند. بنا بر این گزارش کنار گذاشتن شرط عادی‌سازی روابط بین عربستان سعودی و اسرائیل، نشان دهنده یک امتیاز بزرگ از سوی واشنگتن است. در زمان جو بایدن، رئیس جمهور سابق آمریکا، مذاکرات هسته‌ای بخشی از یک توافق گسترده‌تر بین آمریکا و عربستان سعودی بود که با عادی‌سازی روابط و یک پیمان دفاعی بین ریاض و واشنگتن مرتبط بود.