شورش تهی دستان سریلانکا علیه فلاکت اقتصادی و فساد حکومتی
سه شنبه ۲۱ تیر ۱۴۰۱
بر متن شرایطی که کشور سریلانکا در مهلک‌ترین بحران‌های اقتصادی و سیاسیِ تاریخ خود غرق شده است، هزاران نفر از مردم خشمگین پس از ماه‌ها اعتراض و تظاهرات علیه شرایط فلاکت‌بار اقتصادی و فساد ساختارمند در حاکمیت سیاسی کشور، سرانجام روز شنبه ۹ ژوئیه به کاخ و اقامتگاه رئیس جمهوری یورش بردند و آن را به آتش کشیدند. پس از این واقعه، گوتابایا راجاپاسکا رئیس جمهور و همچنین رانیل ویکرماسینگه، نخست‌وزیر سریلانکا اعلام کردند روز ۱۳ ژوئیه (۲۲ تیر) از سمت‌های خود استعفا می‌کنند. این‌چنین، قدرت مقاومت جمعیِ کارگران و تهیدستان این کشور سرانجام پیروزیِ درخشانی را رقم زد.
این پیروزی بر متن شرایطی حاصل گردید که کشور سریلانکا، واقع در جنوب آسیا، با عمیق‌ترین بحران اقتصادی و بی‌ثباتی سیاسی و اجتماعی دست به گریبان است. کمبود بی‌سابقه‌ی مواد غذایی و سوخت و دارو همراه با تورم بی‌سابقه و قطعی مکرر برق، سریلانکا را در تیره‌ترین رکود اقتصادی خود از زمان استقلال از بریتانیا در سال ۱۹۴۸ قرار داده است. در واکنش به این وضعیت، از ماه مارس، اعتراضات گسترده‌ای علیه شرایط اسفناک اقتصادی و فساد و چپاولگری قدرت حاکم برپا شده که مدت‌هاست اکثریت مردم این کشور با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. معترضان در این کشور به مقاومت و اعتراض خود ادامه دادند و خواستار استعفای رئیس جمهور و کناره‌گیری خاندان فاسد راجاپاسکا در قدرت سیاسی شدند.
اقتصاد این کشور به طور کامل فروپاشیده و دولت از پرداخت هزینه واردات غذا، سوخت و دارو عاجز مانده است. فروش بنزین به‌طور کامل به حالت تعلیق درآمده است، مدارس تعطیل شده‌اند و اقدامات پزشکی و جراحی‌ها به دلیل کمبود دارو و تجهیزات به تعویق افتاده یا لغو می‌شوند. در ماه آوریل، اتحادیه‌ی افسران پزشکی دولتی «وضعیت اضطراری بهداشت ملی» را اعلام کرد. این‌ها در حالی است سازمان ملل اخیرا هشدار داده که این کشور با یک بحران انسانی مواجه است. نرخ تورم رکورد تاریخی را شکست و به بیش از ۵۰ درصد رسیده و قیمت مواد غذایی پنج برابر افزایش یافته است. این‌ها به این معنی است که دو سوم کارگران و تهیدستان این کشور با مشکل جدی تأمین مواد غذایی خود روبه‌رو هستند. شیوع ویروس کرونا در سال‌های اخیر و افزایش سرسام‌آور قیمت مواد غذایی و سوخت در پی جنگ در اوکراین، دامنه‌ی بحران اقتصادی و اجتماعی در سریلانکا را نیز تعمیق و گسترش داده است.
این تحولات زمینه‌های عینی خشم و طیغیان عمومی مردم تنگدست را فرآهم آورد و ده‌ها هزار معترض به ستوه آمده را به خیابان‌های کلمبو، بزرگترین شهر سریلانکا، کشاند. به‌رغم کمبود شدید سوخت، هزاران نفر از سراسر کشور صبح روز شنبه با کامیون‌ها و اتوبوس‌ها به مرکز کلمبو رفتند تا در بزرگترین تظاهرات علیه رئیس‌جمهور شرکت کنند. در حالی که هردم بر تعداد جمعیت تظاهرکنندگان افزوده و به موانع فشار آورده می‌شد، پلیس شروع به پرتاب گاز اشک‌آور کرد. اما نیروهای امنیتی نتوانستند معترضان خشمگین را که به سمت خانه رئیس‌جمهور حرکت می‌کردند، مهار کنند. معترضان ابتدا موانع پلیس را شکستند و سپس به داخل ساختمان کاخ هجوم بردند. یکی از شرکت‌کنندگان در این تظاهرات در مصاحبه با خبرگزاری‌ها، گفت که برای شرکت در تظاهرات آمده است زیرا دو فرزند خردسال دارد و «غذایی برای خوردن وجود ندارد.» او که از ورود به خانه‌ی رئیس‌جمهور شگفت‌زده شده بود و در حالی که می‌دید سریلانکایی‌ها در رنج و محنت به‌سر می‌برند، گفت: حاکمان و مقامات حکومتی «چیزی کم نداشتند. اتاق‌های لوکس، استخرهای مجهز و گاز آشپزی‌شان را دیدیم. آنها حتی تعداد زیادی حیوان خانگی دارند.» شرکت‌کننده‌ی دیگری گفت: «من در خانه‌ی رئیس‌جمهور دیدم که چگونه با استفاده از پول مالیات دهندگان از زندگی خود لذت می‌برد و اکنون مانند یک سگ ترسو پنهان شده است. رئیس جمهور فرار کرده است چون دزد است.»
خبرگزاری فرانسه گزارش داد نیروهای امنیتی پیش از یورش تظاهرکنندگان به اقامتگاه ریاست‌جمهوری، گوتابایا راجاپاسکا را به مکانی امن منتقل کردند. تصاویر منتشرشده حاکی از آن است که او پس از فرار از محل اقامت خود به یک کشتی نیروی دریایی که به سمت آب‌های سرزمینی در جنوب سریلانکا در حرکت بوده، منتقل شده است. در این بحبوحه، رئیس‌جمهور از طریق رئیس پارلمان اعلام کرد که در ۱۳ ژوئیه از قدرت کناره‌گیری می‌کند تا «انتقال مسالمت‌آمیز قدرت» را تضمین کند. راجاپاکسا یک نظامی سابق است که در زمانی که وزیر دفاع بود به جنایات جنگی متهم شد. وی ماه‌هاست که از کناره‌گیری از قدرت خودداری کرده بود. اعلام استعفای او نقطه پایانی برای دو دهه اعمال حاکمیت چپاولگرانه و استبدادی از سوی خاندان راجاپاکسا بر قدرت سیاسی سریلانکا خواهد بود. اگرچه مردم معترض و به ستوه آمده‌ی این کشور هنوز در گرداب بحران و فقر و فلاکت گرفتارند و سرنوشت آینده‌ی قدرت سیاسی ناروشن است، اما این واقعه یک گام به جلو، تسخیر و یک پیروزی تاریخی برای معترضانی بود که ماه‌ها خواهان استعفای رئیس‌جمهور بودند. این مبارزه و مقاومت توده‌ای می‌تواند تا حصول سایر خواست و مطالبات برحق‌شان و رهایی از بحران و بی‌ثباتی تداوم داشته باشد.
در بحبحوحه‌ی جنگ‌های امپریالیستی و مسابقه‌ی تسلیحاتیِ دولت‌های سرمایه‌داری در سطح جهانی که یکی از علل اصلی کمبود سوخت و مواد غذایی مورد نیاز مردم جهان و گرانی و تورم افسارگسیخته است، اعتراض و مقاومت توده‌ای علیه نابرابری و گرانی و نابسامانی‌های اقتصادی و اجتماعی سر برآورده و مسیر مبارزه علیه وضع موجود و بربریت سرمایه‌داری را در پیش گرفته است. اعتراض و خیزش توده‌ای راه تغییرِ از پایین است که امواج اولیه‌ی آن در گوشه و کنار جهان به حرکت درآمده است و به‌طور یقین دامنه‌ی آن گسترش خواهد یافت. کارگران و زحمتکشان ایران نیز که در باتلاق فقر و گرانی و تورم، استبداد و بی‌عدالتی و سرکوب‌گری‌های رژیم اسلامی گرفتار آمده‌اند، راهی جز تداوم و گسترش اعتراض و مبارزات اجتماعی و سیاسی خود و مقاومت و مبارزه‌ی توده‌ای در ساحت خیابان و محیط کار و زیست‌شان در پیش ندارند.
سخن روز شبکه تلویزیون حزب کمونیست ایران و کومه‌له
اشتراک در شبکه های اجتماعی:
تگ ها :
سریلانکا