پنجشنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۴

شورای فدراسیون روسیه روز چهارشنبه ۲۷ فروردین پیمان مشارکت راهبردی جامع میان روسیه و ایران را به تصویب رساند.
در مادهٔ اول این پیمان آمده که دو طرف در پی تعمیق و گسترش روابط در تمامی حوزه‌های مورد علاقهٔ مشترک هستند و تقویت همکاری در زمینهٔ امنیت و دفاع و نیز هماهنگی نزدیک فعالیت‌ها در سطوح منطقه‌ای و جهانی را دنبال می‌کنند.

در ادامه آمده است: در صورتی که یکی از طرفین مورد تجاوز قرار گیرد، طرف دیگر نباید هیچ گونه کمک نظامی یا غیرنظامی به متجاوز ارائه دهد که به تداوم تجاوز کمک کند و باید تلاش کند تا اختلافات به‌وجودآمده بر اساس منشور سازمان ملل و دیگر هنجارهای قابل اجرای حقوق بین‌الملل حل‌وفصل شوند. آندری رودنکو، معاون وزیر خارجه روسیه، روز ۱۹ فروردین گفته بود که معاهدهٔ مشارکت راهبردی میان روسیه و ایران، به معنای تشکیل اتحاد نظامی نیست. او در پارلمان روسیه هشدار داد که وقوع احتمالی درگیری میان واشینگتن و تهران می‌تواند پیامدهای سنگینی برای منطقه به همراه داشته باشد، اما تأکید کرد: در صورت وقوع چنین سناریویی، روسیه موظف به ارائه کمک نظامی نیست.

این سخنان در حالی بیان می‌شود که جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر و همزمان با آغاز جنگ اوکراین، روابط خود را با مسکو گسترش داده و تسلیحات مختلفی از جمله پهپادهای “شاهد” را در اختیار ارتش پوتین قرار داده است. این نوع همکاری به قیمت اعمال تحریم‌های جدید و گسترده‌تر علیه ایران تمام شده است. گسترش روابط جمهوری اسلامی با مسکو در داخل ایران نیز منتقدان بسیاری دارد و مخالفان با اشاره به رویکردهای پیشین روسیه، هشدار می‌دهند که مسکو باز هم ممکن است ایران را به اهرم خود در بازی‌های بزرگ‌تر تبدیل کند.

اعلام تصویب این پیمان همزمان است با اعلام این خبر که عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران روز پنج‌شنبه ۲۸ فروردین عازم مسکو خواهد شد. هدف از این سفر انتقال و ارائه پیام مکتوب رهبر ایران به رهبر روسیه اعلام شده است. بر اساس مفاد این پیمان، همچنین سازمان‌های اطلاعاتی و امنیتی دو کشور تحت توافق‌های جداگانه با یکدیگر همکاری می‌کنند. در معاهده تصریح شده است: در چارچوب یک مشارکت راهبردی، بلندمدت و جامع، طرفین بر پایبندی خود به توسعهٔ همکاری‌های نظامی-فنی در چارچوب توافق‌های دوجانبه و با در نظر گرفتن منافع مشترک و تعهدات بین‌المللی تأکید می‌کنند و این همکاری را عنصری مهم در تأمین امنیت منطقه‌ای و جهانی می‌دانند.

بر پایهٔ این پیمان، ایران و روسیه همکاری‌های تجاری و اقتصادی خود را در تمامی زمینه‌های مورد علاقهٔ مشترک، از طریق کمیسیون دائمی همکاری‌های اقتصادی هماهنگ می‌کنند. دو کشور همچنین متعهد شده‌اند از هرگونه اقدام قهری یک‌جانبه از سوی کشورهای ثالث که بر منافع آن‌ها تأثیر بگذارد، حمایت نکنند. دو روز مانده به دومین دیدار نمایندگان جمهوری اسلامی و آمریکا در روز شنبه ۳۰ فروردین‌ماه، عباس عراقچی وزیر امور خارجه از سفر به روسیه، برای تسلیم نامه علی خامنه‌ای به ولادیمیر پوتین خبر داد، بدون آنکه از محتوای آن ذکری به میان آورد.