زندان های اسرائیل؛ آن جا انسانیت وجود ندارد!
چهارشنبه ۲۳ خرداد ۱۴۰۳
دو گزارش از روزنامه اومانیته
روزنامه اومانیته در دو گزارش به وضعیت زندان های اسرائیل پرداخته است.
طالب اشتاینر، سخنگوی کمیته عمومی علیه شکنجه در اسرائیل (Pcati)، وضعیت زندانیان فلسطینی را به شدت محکوم کرده است. وی به ویژه به شرایط بحرانی در اردوگاه‌های نظامی اشاره می‌کند که دسترسی به آن‌ها برای ناظران خارجی ممنوع است.
طالب اشتاینر می‌گوید: «قبل از ۷ اکتبر، ما موارد شکنجه را گزارش کرده بودیم، اما این موارد بیشتر در چارچوب بازجویی‌ها رخ می‌داد. با آغاز جنگ، این موارد افزایش یافته و شرایط زندان‌ها به شدت بدتر شده است، به خصوص برای زندانیان غزه». وی تأکید می‌کند که در اردوگاه‌های نظامی، سطح خشونت کورکورانه به طور قابل توجهی افزایش یافته و علاوه بر نیروهای امنیتی، نگهبانان و سربازان نیز در شکنجه زندانیان دخیل هستند.
به دلیل ممنوعیت دسترسی خبرنگاران، صلیب سرخ و خانواده‌ها به زندان‌ها، مستندسازی شرایط زندانیان دشوار است. اشتاینر توضیح می‌دهد تنها وکلای زندانیان اجازه ورود به زندان ها را دارند و اطلاعات ما از طریق آن‌ها به دست می‌آید. اما در اردوگاه‌های نظامی، حتی این دسترسی نیز وجود ندارد و ما باید به شهادت‌های کسانی که از این اردوگاه‌ها آزاد شده‌اند اعتماد کنیم.
شرایط وحشتناک اردوگاه سده تیمان
اشتاینر به اردوگاه سده تیمان به عنوان یکی از سه اردوگاه نظامی اختصاص‌یافته به زندانیان غزه اشاره می‌کند که اسرائیل آن‌ها را «جنگجویان غیرقانونی» می‌نامد. او می‌گوید: «شرایط بازداشت در این اردوگاه‌ها به شدت وحشتناک است. زندانیانی که از این اردوگاه آزاد شده‌اند، دارای زخم‌ها و سوءتغذیه شدید هستند». به گفته هاآرتص، ارتش اسرائیل در حال حاضر در حال تحقیق در مورد مرگ ۴۸ زندانی فلسطینی است که ۳۶ نفر از آن‌ها در سده تیمان بودند.
اداره زندان‌های اسرائیل ادعا می‌کند افزایش تعداد زندانیان دلیل شرایط بد نگهداری آن ها است و دیوان عالی کشور می‌گوید این شرایط با الزامات امنیتی مطابقت دارد. با این حال، اشتاینر می‌گوید که در واقعیت، این فقط یک انکار بزرگ است. وزارت دادگستری در طول بیست سال گذشته ۱۴۵۰ شکایت از شکنجه دریافت کرده که همه آن‌ها بدون نتیجه مختومه شده‌اند.
اسرائیل معتقد است کنوانسیون ژنو در مورد زندانیان غزه معتبر نیست و آن‌ها را تحت عنوان «جنگجویان غیرقانونی» رده بندی می کند، وضعیتی که در سال ۲۰۰۲ برای محدود کردن حداکثری حقوق زندانیان ایجاد شد. از ۷ اکتبر به بعد، این محدودیت‌ها افزایش یافته و اکنون یک «جنگجوی غیرقانونی» می‌تواند تا سه ماه بدون دیدن وکیل در بازداشت بماند.
اشتاینر می گوید علیرغم تلاش‌های بسیاری از سازمان‌های حقوق بشری اسرائیلی و فلسطینی، حمایت گسترده‌ای وجود ندارد. وی می‌گوید: «در خارج از این حلقه، حمایت بسیار کم است. فقط سه یا چهار عضو کنست و چند سخنرانی پراکنده. در واقع، اکثریت افکار عمومی اسرائیل حتی علاقه‌ای به این موضوع ندارند و یا حتی از آنچه در زندان های اسرائیل می‌گذرد حمایت می‌کنند».
یک جلسه در دیوان عالی کشور در روز چهارشنبه، ۵ ژوئن، فرصتی برای درخواست اطلاعات درباره شرایط بازداشت در سده تیمان و درخواست بازدید از این اردوگاه‌ها خواهد بود. اما اشتاینر می‌گوید که امید اصلی ما به جامعه بین‌المللی است. دو گزارشگر ویژه سازمان ملل شکنجه زندانیان فلسطینی را محکوم کرده‌اند و سازمان ما به طور علنی به دیوان کیفری بین‌المللی نزدیک شده است. پیگردهای قانونی علیه رهبران اسرائیلی درخواست شده و یک آگاهی بین‌المللی در حال شکل‌گیری است.
قطع عضو و شکنجه: زندان‌های نظامی اسرائیل، نقطه اوج غیرانسانی‌سازی فلسطینی‌ها
دیوان عالی اسرائیل روز چهارشنبه، ۵ ژوئن، درخواست ارائه‌شده توسط سازمان‌های غیردولتی را که در آن به شرایط بازداشت زندانیان فلسطینی در اردوگاه‌های نظامی تحت نظارت ارتش اسرائیل اعتراض شده، بررسی می کند.
زندانیانی به دلیل عفونت زخم‌های ناشی از دستبندهای چندین هفته‌ای و حتی چند ماهه مجبور به قطع عضو شده‌اند. مردی ۳۴ ساله که در غزه دستگیر و روی ویلچر بود، بر اثر زخم‌های عفونی جان خود را از دست داد. زندانیانی وجود دارند که با چشمان بسته، برهنه، در پوشک خود را خالی می کردند.
در اردوگاه‌هایی که ارتش اسرائیل زندانیان جنگی فلسطینی را که در غزه دستگیر شده‌اند، و به عنوان “جنگجویان غیرقانونی” شناخته می‌شوند تا هیچ حقی نداشته باشند، نگهداری می‌کند، تحقیر، خشونت و خودسری حکمفرماست. ارتش اسرائیل به اعمال شکنجه مشغول است و زندانیان مورد رفتارهای غیرانسانی، تحقیرآمیز و تخریبی قرار می گیرند.
اردوگاه سده تیمان در صحرای نقب که با آغاز عملیات نظامی اسرائیل در غزه ایجاد شد، به نمادی از این رفتارهای شکنجه‌گرانه تبدیل شده است. این اردوگاه به نوعی گوانتانامو یا ابوغریب اسرائیلی است. از دسامبر ۲۰۲۳، روزنامه هاآرتص از مرگ چندین فلسطینی در این اردوگاه نظامی گزارش داده و از “صدها نفر از اهالی غزه” اعم از مردان و زنان در هر سنی، از کودکان تا سالخوردگان، که “چشم‌بند زده و بیشتر روز را با دستبند” نگهداری می‌شوند، صحبت کرده است.
اما نامه‌ای که در ماه مارس توسط یک پزشک اسرائیلی که در بیمارستان صحرایی این اردوگاه کار می‌کرد، نوشته شد، توجه بیشتری را به شرایط فلسطینی‌های زندانی در این زندان نظامی تاریک جلب کرد.
این نامه که به وزرای دفاع و بهداشت اسرائیل و همچنین دادستان کل ارسال شد، از زندانیانی که در محوطه‌های باز نگهداری می‌شوند، با نی غذا می‌خورند و روزانه مورد خشونت‌هایی که منجر به شکستگی و خونریزی‌های داخلی می‌شود قرار می گیرند، حکایت کرده است. در میان این زندانیان تعدادی زخمی و برخی دیگر بوده اند که از بیماری‌های مزمن رنج می‌برده اند و از درمان و مراقبت محروم مانده اند. این پزشک ناشناس نوشت: “ما همه در جرایم ضدقانونی شریک هستیم”. سخنگوی ارتش اسرائیل به این نامه چنین پاسخ داد: “هر مورد با دقت فراوان برای حفظ کرامت انسانی زندانیان، مطابق با اصول قانون اسرائیلی و بین‌المللی، بررسی می‌شود”.
این تنها نظر سازمان‌های اسرائیلی نیست که از دیوان عالی خواسته‌اند اردوگاه سده تیمان را ببندد. ندجی عباس از سازمان پزشکان برای حقوق بشر (Physicians for Human Rights)، به روزنامه “اومانیته” گفت نسبت به نتیجه این روند خوش‌بین نیست: “سیستم قضایی در اسرائیل از فلسطینیان بازداشتی محافظت نمی‌کند. از ۷ اکتبر تاکنون دو بار به دیوان عالی رفته‌ایم و درخواست‌هایمان رد شده‌اند.”
مرگ زندانیان تحت بازداشت
ندجی عباس ادامه می‌دهد: “در مورد دکتر عدنان البرش، جراح غزه ای که در دسامبر ۲۰۲۳ دستگیر و چهار ماه بعد در زندان عوفر درگذشت، به درخواست ما تحقیقاتی آغاز شده است. ما هیچ اطلاعی نداریم. آن‌ها حتی تعداد رسمی مرگ و میرها در بازداشت را به ما نمی‌دهند”.
با این حال، ارتش اسرائیل به طور غیررسمی ارقام متناقضی در رسانه‌ها منتشر می‌کند و از مرگ حدود چهل زندانی از ۷ اکتبر به این سو سخن می‌گوید. ندجی عباس می‌گوید: “وضعیت بدتر از گوانتانامو است، جایی که در طول بیست سال تنها ۹ زندانی جان باختند”.
در اردوگاه سده تیمان، مانند زندان‌های نظامی عوفر یا عناتوت، زندانیان فلسطینی به صورت مخفیانه نگهداری می‌شوند، آن ها به وکیل و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ دسترسی ندارند. خانواده‌های آن‌ها هیچ اطلاعی از سرنوشت یا محل نگهداری آن‌ها ندارند. این شرایط به عنوان نوعی از ناپدیدسازی اجباری شناخته می‌شود.
پس از ۷ اکتبر، کنست اسرائیل قانون “بازداشت جنگجویان غیرقانونی” را سخت‌تر کرد: فردی می‌تواند بدون حکم تا ۴۵ روز بازداشت شود، نظارت قضایی تا ۷۵ روز و ملاقات با وکیل تا ۹۰ روز برای او وجود نخواهد داشت. این مدت قابل تمدید است و در مجموع می‌تواند به ۶ ماه برسد. طبق آمار اداره زندان‌های اسرائیل که به سازمان حقوقی حموکد ارائه شده، تا ۲ ژوئن، ۹۱۱۲ فلسطینی در بازداشت بودند که از این تعداد ۸۹۹ نفر به عنوان “جنگجویان غیرقانونی” محسوب می‌شوند.
شرایط بازداشت در زندان‌های عادی نیز از ۷ اکتبر به شدت بدتر شده است و اعمال شکنجه محدود به مراکز بازداشت نظامی نیست. ندجی عباس می‌گوید: “پزشکان ما در پنج کالبدشکافی شرکت کرده‌اند و در حداقل دو مورد، نشانه‌های واضحی از ضرب و جرح و خشونت‌هایی که منجر به مرگ شده‌اند مشاهده کرده‌اند. یک زندانی آزاد شده به ما گفت که با برق شکنجه شده است”. این خشونت‌ها که قبلاً هم وجود داشتند، پس از ۷ اکتبر به شکل سیستماتیک در آمده‌اند.
در سال ۲۰۲۲، کمیته اسرائیلی علیه شکنجه (Pcati) و فدراسیون بین‌المللی حقوق بشر در گزارشی به دفتر دادستانی دیوان کیفری بین‌المللی، سازمان‌های امنیتی و دیگر عوامل دولتی اسرائیل را متهم به “شکنجه سیستماتیک فلسطینی‌ها” و “دیپورت‌های غیرقانونی از مناطق فلسطینی به اسرائیل” کردند.
از جمله اعمال خشونت‌آمیز ثبت‌شده: قرار دادن زندانیان در موقعیت‌های تنش‌زا، ضرب و جرح، محرومیت از خواب و سوءاستفاده‌های جنسی است. این نوع بازجویی‌ها عواقب فیزیکی و روانی جدی به جا می‌گذارند و شکایت‌ها علیه شکنجه‌گران به صورت سیستماتیک بدون نتیجه خاتمه می یابند.
اوری گیواتی، از سازمان “شکستن سکوت” که شهادت‌های سربازان درباره جنایات ارتش اسرائیل را جمع‌آوری می‌کند، می‌گوید: “وضعیت فعلی نتیجه منطقی غیرانسانی‌سازی فلسطینی‌ها است که دهه‌ها در جریان بوده است. هنگامی که شما یک منطقه با میلیون‌ها جمعیت را با نیروی نظامی اشغال می‌کنید، به تدریج انسانیت از بین می‌رود. خشونت‌های ۷ اکتبر نفرت و حس انتقام‌جویی را به قدری تحریک کرده که استفاده از شکنجه مشروع شده است. این مسئله دیگر تنها مربوط به یک سرباز نیست؛ بدرفتاری و تحقیر سیستماتیک شده است”.
سازمان پزشکان برای حقوق بشر، حموکد، کمیته علیه شکنجه در اسرائیل و انجمن حقوق مدنی در اسرائیل بر این باورند که سیاست دولت بنیامین نتانیاهو به ایجاد “یک سیاهچاله” در سده تیمان بدون قانون و عدالت منجر شده است.
فوروم استادان حقوق برای دموکراسی هشدار می‌دهد اعمال صورت گرفته در سده تیمان “می‌تواند به عنوان جنایات علیه بشریت و جنایات جنگی محسوب شود”. به گفته این حقوقدانان، “رفتار بی‌رحمانه و غیرانسانی حماس با افراد ربوده‌شده ما، توجیهی برای نقض تعهدات قانونی اسرائیل در قبال زندانیانی که بازداشت کرده نیست”.
برای اطلاع‌رسانی آزاد درباره فلسطین
به منظور فراهم کردن اطلاع‌رسانی آزاد و دقیق درباره وضعیت فلسطین، ادامه تلاش‌ها و پیگیری‌ها در سطح بین‌المللی امری ضروری است. سازمان های حقوق بشری و مدافعان حقوق انسانی باید همچنان به افشای شرایط بحرانی و غیرانسانی در زندان‌ها و اردوگاه‌های نظامی اسرائیل بپردازند و جامعه بین‌المللی را به واکنش وادار کنند. تنها از این طریق می‌توان به عدالت و حقوق اساسی زندانیان فلسطینی دست یافت و به روند غیرانسانی‌سازی پایان داد.