دوشنبه ۵ مهر ۱۴۰۰

هفتاد و ششمین مجمع عمومی سازمان ملل، روز سه ‌شنبه  ۳۰ شهریور برابر با ۲۱ سپتامبر  رسما  کار خود را آغاز کرد و تا روز یکشنبه ادامه یافت. نزدیک به یکصد نماینده از کشورهای مختلف در اجلاس حضور داشته و با توجه به پاندمی کرونا از بقیه دولت ها خواسته شده بود که از طریق مجازی در اجلاس حضور پیدا کنند. سخنان گوترش دبیر کل سازمان ملل به گونه ای بیان تمام نابهنجاریها، خطرات، جنگها ورقابتها ئی بود که جهان معاصر در سرتاسر جغرافیای خود با آنها مواجه است. وی درسخنرانی افتتاحیه خود بیش از همه به بیان  هشدارها پرداخته و با توجه به خطرات ناشی از پاندمی کرونا و بحران اقلیمی گفت: ” اینجا هستم تا زنگ خطر را به صدا در آورم. جهان باید بیدار شود”. او گفت: ” جهان ما در لبه پرتگاه بوده، در مسیر اشتباه پیش میرویم. جهان ما هیچوقت این قدر در معرض خطر قرار نگرفته بود”. او با اشاره به بحران در افغانستان، میانمار، سوریه، لیبی، یمن و بین اسرائیل و فلسطین   گفت: “تقسیمات ژئوپلتیک باعث تضعیف همکاری بین‌المللی می‌شود و ظرفیت شورای امنیت برای اتخاذ تصمیمات لازم را محدود می‌کند.” او در ادامه سخنان خود به یکی دیگر از مهمترین منازعات جهانی اشاره کرده و بیان داشت که: “دو اقتصاد بزرگ جهان؛ چین و آمریکا در زمینه‌ های اقتصاد، تجارت، مالیه، فناوری و هوش مصنوعی دو رویکرد متفاوت داشته و در نهایت با اتخاذ دو استراتژی متفاوت نظامی و ژئوپلتیک به اختلاف کشیده می‌شوند که این هم می‌تواند از جنگ سرد بدتر شود”. هر چند که او به ناهنجاریهای حاکم به جهان اشاره دارد ولی نمیخواهد و نمیتواند اظهار کند که تمام این ناهنجاریها ثمره حاکمیت یک نظم اقتصادی است که آماده است برای انباشت سودش تمام حوزه های حیات اجتماعی ساکنان جهان را به نابودی بکشاند. و این در واقع جوهر آن امری است که در سخنان شرکت کنندگان در اجلاس در پرده میماند. در حالیکه همه از صلح، از برابری، از امنیت سخن به میان میآورند در همان حال در میدان واقعی به جنگ همه این مفاهیم میروند. قصد ما برخورد به بیانات همه سخنرانان نیست بلکه تکیه برآنهائی است که به گونه ای نگاهها را در این اجلاس متوجه خود میکنند. جو بایدن یکی از اینهاست. او برای اولین بار در این مجمع سخنرانی کرد و تقریبا رئوس سیاست خارجی امپریالیسم آمریکا را بیان داشت. بایدن با بیان اینکه آمریکا آماده همکاری با تمام کشورهائی است که رفتار صلح جویانه دارند با اشاره مستقیم به چین عنوان کرد که ” ما به دنبال یک جنگ سرد تازه و یا ایجاد جهانی تقسیم شده به بلوک های مختلف نیستیم ” و برای اینکه تردیدی بوجود نیاید بلافاصله میگوید ” ایالات متحده با قاطعیت از جایگاه جهانی خود دفاع میکند “.  فارغ از اینکه مدتهاست که جایگاه جهانی آمریکا از جانب رقیبان وحتی متحدین به چالش کشیده شده است، باید گفت این سخنان در زمانی گفته میشود که هنوز از امضای قرارداد نظامی بین امریکا، انگلستان و استرالیا  برای مجهز کردن استرالیا به پیشرفته ترین زیر دریائیها در حوزه پاسیفیک برای مقابله با چین چند روزی نمیگذرد. آمریکا در تدارک این جنگ سرد جدید که آشکارا سمت وسوی نظامی به خود میگیرد آنچنان تعجیل داشت که مجبور شد متحد خود در ناتو یعنی فرانسه را زیر بگیرد. ایالات متحده آمریکا، استرالیا و بریتانیا روز ۱۵ سپتامبر از پیمان نظامی سه جانبۀ تازه‌ای با نام «آکوس» پرده برداشتند که بر اثر انعقاد آن استرالیا قرارداد خرید ۱۲ زیردریائی با فرانسه را که در سال ۲۰۱۶ امضاء شده بود بر هم زد و اعلام کرد که قصد دارد زیردریائی‌های اتمی ساخت آمریکا را خریداری کند.

بایدن با وجود این تمهیدات نظامی،  با اشاره به افغانستان میگوید: “که بعد از دوران جنگ، اینک دورۀ دیپلماسی فرا رسیده و آمریکا قصد ندارد از نیروی نظامی استفاده کند مگر به عنوان آخرین گزینه “. بایدن در سخنان  خود  نقبی هم به” برجام “زد. در سخنان او چیز تازه ای نبود.او گفت ” اگر ایران توافق اتمی را به صورت کامل اجرا کند. آمریکا نیز به توافق باز خواهد گشت” و اینکه ” ایالات متحده برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی مصمم و آماده است “. اودر عین حال  قول داد که مقابله با ویروس کرونا را با تلاش بیشتر ادامه خواهد داد. او گفت آمریکا برای گسترش واکسیناسیون در کشورهای فقیر کمک‌های بیشتری خواهد کرد. این اظهار نظر درشرایطی است که دیدیم پاندمی کرونا که خود از درون بحران جهان سرمایه داری بیرون آمده بود، چگونه اکثریت قربانیان خود را از آنانی گرفت که یا در زیر چرخ ودنده های نظام سرمایه داری همه روزه قربانی میشوند ویا کشورهائی که به یمن غارت شدنشان توسط کشورهای امپریالیسی بیشرین قربانیان را متحمل شدند. نگاهی به توزیع واکسن کرونا آشکار ترین بیان این شکاف عظیم است. بی جهت نیست که درست در زمانی که از بلندگوهای سازمان ملل در مورد بذل و بخشش کشورهای امپریالیستی داد سخن داده میشود، “سازمان عفو بین الملل” شرکت‌های داروسازی را سخت مورد انتقاد قرار داده و تمام سازندگان غربی واکسن را به دامن زدن به بحران و عدم رعایت حقوق بشر متهم کرده است. عفو بین‌الملل می‌گوید که تنها سه دهم درصد از حدود شش میلیارد واکسن، در کشورهای فقیر استفاده شده است. این سازمان، درآمد شرکت‌های فایزر، بیون‌تک و مدرنا را از محل فروش واکسنتا پایان سال آینده میلادی معادل یکصد وسی میلیارد دلار ارزیابی میکند.

ابراهیم رئیسی رئیس جمهور قاتل ظاهرا به دلیل کرونا در اجلاس شرکت نکرد. ولی سخنرانی ویدئوئی از پیش ضبط شده وی روز سه شنبه سی ام شهریور در مجمع پخش شد. او از اینکه ” برنامه هسته ای ایران صلح آمیز است”، از اینکه ” ایران به تعهدات هسته ای پایبند است “، ازاینکه”حفظ ثبات وتمامیت ارضی همه کشورهای منطقه جزئی از سیاست ایران است ” سخن راند. البته همه می دانند که رژیم جمهوری اسلامی در عمل با بلند پروازی های اتمی و مداخله گری های نظامی در کانون های بحران همه این ادعاها را زیر پا گذاشته است. رئیسی البته در سخنانش یکبار دیگر قربانی شدن صدها هزار نفری مردم ناشی از بیکفایتی رژِیم در مقابله با کرونا را به گردن دیگران انداخت. او بیشرمانه مدعی شد که ایران “از ابتدا اهتمام به خرید و واردات واکسن از طرف های معتبر بین المللی داشت، اما تحریم های داروئی مقابل ملت ایران قرار گرفت”. با اینحال مردم فراموش نکرده اند که چگونه خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی در شرایطی که همه روزه هزاران نفر قربانی میشدند از ” جنگ روانی دشمن ” نام برده وحتی آشکارا اعلام کرد که ” ورود واکسن آمریکائی وانگلیسی ممنوع است”. آنها حتی از ورود پزشکان بدون مرز  که با تجهیزلات ضروری  عازم ایران بودند ، جلوگیری کردند.

واقعیت این است که مجمع عمومی سازمان ملل مجمع لفاظی ها و تسویه حساب قدرتهای جهانی بر متن توازن قوای هر دوره است. آنچه اهمیت دارد نه مقابله با فقر و فلاکت اقتصادی، پاندمی کرونا و فجایع زیست محیطی که بشریت را تهدید می کند، بلکه حفظ منافع دولت ها و غول های نظامی و اقتصادی و قدرتهای امپریالیستی جهان است که سرنوشت بخش بزرگی از بشریت را با مهر تائید سازمان ملل و یا بدون آن تعیین میکنند.