جمعه ۱۶ خرداد ۱۴۰۴

در حالی که مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری بارها دلیل اصلی کمبود برق وخاموشی‌ها را مصرف بی‌رویه برق توسط شهروندان خوانده؛ گزارش‌ها و آمار نشان از سهم بسیار بیشتر ضعف اصولی و زیربنایی در سیستم برق ایران و اتلاف بیش از یازده درصد از برق در مرحله تولید دارد که در شرایط فعلی تبدیل به بحرانی جدی شده است.

 کمبود برق در ایران به مشکلی تقریبا هر روزه تبدیل شده و علیرغم اعتراضات فراوان نسبت به این موضوع، مسوولان نه تنها نوید حل مشکل را نمی‌دهند بلکه پیش‌بینی کرده‌اند که این روند در ماه‌های آینده همچنان ادامه داشته باشد. از سوی دیگر در ماه‌های اخیر، یکی از چالش‌های اساسی و بحرانی سیستم برق ایران، میزان قابل توجه اتلاف انرژی در مسیر انتقال برق از نیروگاه‌ها به مصرف‌کنندگان نهایی بوده است. همنچنین بر اساس گزارش‌های رسمی، بیش از ۱۱ درصد از برق تولیدی کشور در شبکه انتقال وتوزیع، پیش از رسیدن به مصرف‌کننده‌ها، به دلایل مختلفی از دست می‌رود که خود گویای میزان تحمیل هزینه‌های اقتصادی به کشور به دلیل این میزان اتلاف برق است. همچنین از پیامدهای ثانویه وقابل مشاهده آن کاهش کیفیت برق‌رسانی و افزایش خاموشی‌ها در سراسر کشور است.
خبرگزاری مهر در گزارشی که روز پنج‌شنبه پانزدهم خرداد ماه/ پنجم ژوئن منتشر کرده به دلایل اصلی اتلاف برق در شبکه انتقال پرداخته است.

این دلایل شامل ضعف زیرساخت‌های شبکه انتقال وتوزیع برق، عدم بهینه سازی و مدیریت شبکه، سرقت و استفاده غیرمجاز از برق و همچنین محدودیت‌های فنی و کمبود نیروگاه‌های تولید برق است. در واقع به دلیل قدیمی وفرسوده بودن شبکه‌های انتقال برق و عدم بازسازی و به روزرسانی‌ها، بخشی زیادی از انرژی در طول خطوط انتقال تلف می‌شود. همچنین عدم مدیریت یکپارچه و هوشمند شبکه برق سبب ایجاد ناپایداری در این شبکه شده است. از سوی دیگر یکی از عوامل مهم در اتلاف انرژی، سرقت برق ومصرف غیرمجاز در برخی مناطق است که باعث افزایش بار غیرمجاز بر شبکه و افزایش تلفات شده است.

 از سوی دیگر مسوولان به طور مداوم بخش زیادی از مشکل خاموشی‌ها را به عدم مصرف درست از سوی شهروندان مرتبط می‌دانند.
مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری ایران بارها بر این موضوع تاکید داشته است. از جمله در تازه‌ترین اظهارنظر خود روز سوم خرداد ماه گفته که روند قیمت‌ها به این شکل نخواهد بود، زمانی که برق رایگان در اختیار مردم قرار می‌دهیم، ارزش آن را نمی‌دانند. او ادامه داد: به جای چند لوستر می‌توانیم دو چراغ روشن کنیم و مدیریت مصرف را جدی بگیریم. باید وضعیت مصرف اصلاح شود. همچنین اظهارنظر وی درباره اینکه در گذشته مردم کولر و پنکه نداشتند، نیز واکنش‌های زیادی برانگیخت.

از سوی دیگر در حالی که به گفته رئیس جمهوری، مردم ایران شش برابر اروپا برق مصرف می‌کنند؛ حسنعلی تقی‌زاده، رئیس هیئت مدیره سندیکای برق با اشاره به اینکه متوسط مصرف سرانه برق در ایران کمتر از میانگین جهانی است، اظهار داشت که نباید مردم را مقصر دانست و گفت: الکی نگوییم که مردم مصرفشان زیاد است. این اظهارات نشان‌دهنده وجود دیدگاه‌های متفاوت وگاه متناقض در مورد علل بحران برق در ایران است. برخی مسئولان بر افزایش مصرف برق توسط مردم واستخراج رمزارزها تأکید دارند، در حالی که دیگران به مشکلات ساختاری مانند فرسودگی شبکه و ناترازی تولید و مصرف اشاره می‌کنند. این تنوع در نظرات می‌تواند نشان‌دهنده پیچیدگی  وچندوجهی بودن بحران برق در کشور باشد.