جنبش انقلابی ژینا، زمینه ها، کامیابی ها
یکشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۲
از ۲۵ شهریور سال ۱۴۰۱، یعنی از آن زمان که قتل حکومتی ژینا امینی به مانند جرقه ای خشم و اعتراض توده های به جان آمده از فشار فقر و بیکاری و گرانی سرسام آور، خشونت و تبعیض های جنسیتی و محرومیت ها و بی حقوقی های سیاسی و اجتماعی را شعله ور ساخت، یکسال می گذرد. این جنبش انقلابی محصول انباشته شدن تضادها، تبعیض ها و نابرابری ها و خشم فروخورده توده ها از ادامه این وضع است. بحران ساختاری اقتصاد سرمایه داری ایران درآمیخته با رانت خواری و فساد نهادینه شده در سراسر ارکان حکومت اسلامی و تأثیرات ویرانگر آن بر کار و زندگی و معیشت کارگران و زحمتکشان از یک سو، و روند رو به گسترش اعتصابات و اعتراضات کارگری و وقوع خیزش های انقلابی از سوی دیگر، زمینه‌های عینی و ذهنی ورود جامعه به یک دوره انقلابی را فراهم آورده بود.
خیزش انقلابی جاری در ادامه خیزش دی ماه ۹۶ و آبان ۹۸ و با سه ماه اعتراض ها و جنگ و گریز خیابانی یکی از گسترده ترین و طولانی مدت ترین خیزش های انقلابی در بیش از چهار دهه گذشته است. چون خیزش های قبلی زمین را برای خیزش ژینا شخم زده و تقویت کرده و تحولات عظیمی در آگاهی و ذهنیت کارگران و توده های مردم و به ویژه زنان عاصی از نظام آپارتاید جنسیتی ایجاد کرده بودند. خیزش دی ماه ۹۶ که به بیش از دو دهه سلطه گفتمان اصلاح طلبان حکومتی بر فضای سیاسی ایران پایان داد، هیچ مجالی برای مانور سیاسی حقیرانه اصلاح طلبان باقی نگذاشت و به این اعتبار فصل تازه ای در مبارزه سیاسی و طبقاتی و مبارزه برای سرنگونی رژیم اسلامی را ورق زد. خیزش آبان با یورش به بانک ها، مراکز نظامی و مراکز مذهبی این نمادهای حاکمیت رژیم سرمایه اسلامی و با استقامت و پایداری جانانه ای که در برابر سرکوب سبعانه و خونین حکومت اسلامی از خود نشان داد، به استراتژی گذار مسالمت آمیز اپوزیسیون بورژوایی از رژیم اسلامی ضربه کاری وارد آورد و گفتمان گذار انقلابی از رژیم جمهوری اسلامی را تقویت کرد. این دو خیزش به محرکه های نیرومندی برای مبارزه اقتصادی و سیاسی طبقه کارگر تبدیل شدند و میل درونی کارگران را برای مبارزه شدت بخشیدند. به طوری که جنبش کارگری ایران در سالهای اخیر هزاران اعتصاب و اعتراض بزرگ و کوچک را تجربه کرده است. خیزش انقلابی جاری که با نام رمز ژینا رقم خورد به همه این دستاوردها و داده های عینی متکی بود، از این رو با شکوهی چند برابر عظیم تر از خیزش های قبلی پا به میدان گذاشت. این خیزش انقلابی در همان روزهای اول جنبش رهایی زنان، جنبش انقلابی کردستان و جنبش دانشجویی و اعتراضات تهیدستان حاشیه شهرها را به هم پیوند زد و چنان صاعقه آسا گسترش یافت که سران رژیم و نیروهای سرکوبگر آن و حتی قدرتهای سرمایه داری جهانی را غافلگیر کرد.
این جنبش انقلابی با پیشتازی زنان و با شعار “زن، زندگی، آزادی”، ” نه روسری، نه توسری، آزادی، برابری” و”مرگ بر دیکتاتور” و با اقدامات نمادینی مانند دورافکندن روسری ها بر کف خیابان و سوزاندن آنها و رقص و پایکوبی به دور شعله های آتش زیباترین صحنه های خود را آفرید و پایه های ایدئولوژیک حکومت اسلامی را در هم کوبید. این خیزش با تعرض به نیرومند ترین پایگاه اسلام سیاسی با قوانین سخت دینی در خاورمیانه و شمال آفریقا جنبش رهایی زن در منطقه را وارد فاز نوینی کرد و به الگویی برای جنبش رهایی زن در این منطقه تبدیل شد. این جنبش پرشورانقلابی پرونده آن بخش از اپوزیسیون مذهبی که بعد از پایان کار استبداد دینی سودای حکومت مذهبی بورژوایی دیگری زیر نام “جمهوری دمکراتیک اسلامی” را در سر می پروراند را نیز بایگانی کرد. این خیزش با فریاد شعار “مرگ بر ستمگر، چه شاه باشد، چه رهبر”، که در خیابان ها و دانشگاهها طنین انداز شد نشان داد که اپوزیسیون سلطنت طلب هیچ جایگاهی در میان زنان ستمدیده، کارگران و زحمتکشان و تهیدستان جامعه ندارد. این جنبش انقلابی به لحاظ بازتاب جهانی آن و جلب حمایت و همبستگی افکار ترقی خواه و پیشرو در سراسر جهان نیز جایگاه منحصر به فردی را در تاریخ جنبش آزادیخواهانه مردم ایران به ثبت رساند.
این خیزش انقلابی فراتر از این کامیابی های سیاسی در عرصه تاکتیکی و زیبایی شناختی هم تکامل یافته تر از خیزش های قبلی ظاهر شد. تاکتیک تلفیق اعتراض های خیابانی با اعتصاب عمومی در سطح شهر، برپایی اعتراض های خیابانی محله محور همزمان در چندین نقطه و محله از شهر و ایجاد راهبندان برای محدود کردن قدرت مانور نیروهای سرکوبگر، به دام انداختن و فراری دادن این نیروها، در برابر تعرض سرکوبگران تعرض متقابل به پایگاهها و مراکز نظامی رژیم، تسخیر و آزادسازی چند منطقه از شهر برای چند ساعت، تبدیل کردن دانشگاهها و مدارس به مرکز اعتراض و اعتصاب که هزینه سیاسی سرکوب در این مکانها برای رژیم سنگین تر است، از جمله تاکتیک هایی بودند که در این دوره به کار گرفته شدند.در جریان این خیزش مراسم گرامیداشت جانباختگان در شهرهای مختلف به نماد همبستگی مبارزاتی و تاکتیکی مؤثر برای توده ای تر کردن این جنبش انقلابی تبدیل شد. این خیزش با همراهی نویسندگان و شاعران و هنرمندان انقلابی و سینماگران ترقی خواه بیش از هر جنبش سیاسی دیگری زیبایی خود را به تصویر کشید. انتشار گسترده تصاویر مراسم آتش زدن و چرخاندن روسری ها، کنش نمادین و مقاومت تک نفره دختران مقابل نیروهای امنیتی با مشت های گره کرده، سرودهای رزمی و اعتراضی، رژه نمادین زنان بدون روسری، پایکوبی جمعی به دور آتش روسری ها، عمامه پرانی، تصاویر گرافیتی و … اینها همه بخشی از ویژگی های زیبایی شناختی این خیزش شکوهمند بودند. سازماندهندگان این اعتراض ها با به کار گرفتن این تاکتیک های متنوع و هنر زیبایی شناسی سران رژیم و نیروهای سرکوبگر آن را حقیر و کلافه و سردرگم کرده اند.
سخن روز: شبکه تلویزیون حزب کمونیست ایران و کومه له