تصاویر شور و شوق فلسطینیان بجا مانده از نسل کشی اسرائیل در بازگشت به شمال غزه، توهم “پیروزی کامل” نتانیاهو را از بین برد
چهارشنبه ۱۰ بهمن ۱۴۰۳
تصاویر فلسطینی‌هایی که از کریدور نتزاریم عبور می‌کنند تا به خانه‌های ویران‌شده خود در شمال غزه بازگردند، نشانه‌ای قوی از پایان جنگ بین اسرائیل و حماس است. این تصاویر که در روز دوشنبه گرفته شده‌اند، همچنین توهم “پیروزی کامل” را که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، و حامیانش برای ماه‌ها وعده داده بودند، از بین می‌برند. هاآرتص در گزارشی تحلیلی نوشت: « در طول جنگ، نتانیاهو از بحث درباره ترتیبات “روز پس از جنگ در غزه ” خودداری کرد و هرگونه مشارکت حکومت خودگردان فلسطین را نفی کرد. او همچنان به ترویج این ایده ادامه داد که حماس شکست خواهد خورد. اما اکنون به نظر می‌رسد که او مجبور است به چیزی بسیار کمتر از آن رضایت دهد.»
این هفته، نتانیاهو توانست به خواسته‌های خود برسد. حماس موانعی برای اجرای مراحل بعدی توافق آزادی گروگان‌ها ایجاد کرده بود، اما نخست‌وزیر اسرائیل توانست بر این موانع غلبه کند. او تأیید بازگشت صدها هزار فلسطینی به شمال غزه را به تأخیر انداخت، زیرا حماس از وعده خود برای آزادی گروگان‌ها، از جمله آربل یهود، سر باز زد. حماس در برابر تهدیدات نتانیاهو و فشارهای مردمی مجبور به عقب‌نشینی شد. این گروه قول داد که یهود را همراه با آخرین گروگان‌های نظامی اسرائیل آزاد کند. این اتفاق قرار است در روز پنجشنبه رخ دهد. نتانیاهو با اتخاذ موضعی سخت‌گیرانه توانست آزادی زودهنگام سه گروگان را در یک هفته ممکن کند.
اما در تصویر بزرگ‌تر، حماس با یک امتیاز تاکتیکی، یک دستاورد استراتژیک به دست آورد: بازگشت ساکنان غزه به شمال این منطقه. هنگامی که آن‌ها به جوامع ویران‌شده خود بازگردند، ادامه جنگ و تخلیه مجدد آن‌ها از مناطقی که ارتش اسرائیل قصد اشغال آن‌ها را دارد، دشوار خواهد بود، حتی اگر توافق آتش‌بش پس از شش هفته از بین برود. علاوه بر این، اگرچه پیمانکاران آمریکایی در کریدور نتزاریم مستقر شده‌اند تا از ورود سلاح جلوگیری کنند، اما هیچ‌کس جمعیت عظیمی را که با پای پیاده به سمت شمال حرکت می‌کنند، بازرسی نمی‌کند. به این ترتیب، حماس می‌تواند سلاح‌های زیادی را به داخل قاچاق کند. شاخه نظامی حماس که هرگز به طور کامل از شمال غزه عقب‌نشینی نکرده است، به تدریج قادر خواهد بود واحدهای عملیاتی خود را بازسازی کند.
این محدودیت‌های عملیاتی، اسرائیل را از از سرگیری جنگ بازمی‌دارد. در عین حال، نباید به روایت نادرستی که حماس درباره پیروزی خود در جنگ تبلیغ می‌کند، باور داشت. با این حال، “پایداری” حماس در زمین، در حال حاضر، تهدیدات اسرائیل مبنی بر اخراج فلسطینی‌ها و “نکبه دوم” را تحت الشعاع قرار داده است. از نظر نظامی، حماس در این جنگ ضربه سنگینی متحمل شده است، احتمالاً شدیدترین ضربه‌ای که ارتش اسرائیل تاکنون به دشمنان خود وارد کرده است. با این حال، این پیروزی نیست (و این چیزی است که گویندگان شبکه ۱٤، که طرفدار نتانیاهو هستند، شروع به درک آن کرده‌اند). اما این ضربه، اساس وعده‌های وزیر دارایی اسرائیل، بزلالل موشه شموتریخ است که با وجود مخالفت با توافق آزادی گروگان‌ها، به کرسی خود در کابینه چسبیده است. او وعده می‌دهد که بازگشت سریع به جنگ، مشکل را یک‌بار برای همیشه حل خواهد کرد. اما واقعیت بسیار دور از این است.
از سرگیری جنگ تقریباً به تصمیم نتانیاهو و شرکای افراطی‌اش بستگی ندارد. تصمیم نهایی احتمالاً با ترامپ است. او قرار است در اوایل فوریه با نتانیاهو در واشنگتن دیدار کند، دیداری که این بار می‌توان آن را سرنوشت‌ساز توصیف کرد.