دوشنبه ۱۱ فروردین ۱۴۰۴

احمد الشرع، رئیس جمهور “موقت” سوریه در شامگاه شنبه نهم فروردین در دمشق اعضای “دولت انتقالی” جدید در این کشور را معرفی کرد. هر چند بعد از کشتار بیش از هزار نفر از علوی ها در غرب سوریه در اسفند ماه گذشته، احمد الشرع از سوی قدرت های غربی تحت فشار قرار گرفته شد، که دولت فراگیر و شامل جوامع مختلف قومی و مذهبی این کشور تشکیل دهد، اما همانطور که انتظار می رفت همه پست های کلیدی دولت در انحصار نزدیکان احمد الشرع و هیئت تحریر الشام قرار گرفته اند. در دولت انتقالی جدید پستی به عنوان نخست وزیر دیده نمی‌شود و همه قدرت اجرایی در دست احمد الشرع متمرکز است. حکومت اسلامی سوریه و رسانه های وابسته به آن اگر چه، از دوره “ریاست جمهوری موقت” و “دولت انتقالی” سخن می گویند، اما در عالم واقع و بر اساس “اعلامیه قانون اساسی موقت” که احمد الشرع آن را در روز پنج‌شنبه ۱۳ مارس ۲۰۲۵ برابر با ۲۳ اسفند ۱۴۰۳ امضا کرد، ماهیت نظام سیاسی حاکم در سوریه و مبانی قانونی آن تعیین شده است و تمام ارکان قوه مقننه، قضائیه و مجریه برای مدت پنج سال در انحصار احمد الشرع و نزدیکان وی در هیئت تحریر شام قرار گرفته اند.

بر اساس قانون اساسی جدید رئیس جمهور موظف است حداکثر ۶۰ روز پس از صدور این اعلامیه اعضای “مجلس خلق” یا “مجلس مردمی” را تعیین کند. بر اساس اختیاراتی که قانون اساسی به احمد الشرع داده است وی می تواند شخصا و مستقیما  یک سوم اعضای این مجلس را تعیین نماید و دو‌سوم دیگر اعضای این مجلس توسط کمیته‌ای تعیین می شوند که احمد الشرع به عنوان رئیس جمهور آن را منصوب کرده است. بر اساس این قانون اساسی دین اسلام به عنوان دین رسمی جمهوری سوریه تعیین شده و منبع اصلی قانونگذاری در سوریه فقه اسلامی است. در واقع کلیه حقوق و آزادی های فردی، آزادی بیان و عقیده و مطبوعات و حقوق زنان و حق مالکیت و مشارکت آنان در کار و تحصیل و عرصه های مختلف حیات اجتماعی در چهارپوب تنگ قوانین فقه اسلامی به بند کشیده شده است. بر اساس قانون اساسی جدید، دین رئیس جمهور اسلام است و از قبل تعیین شده که افراد وابسته به اقلیت های مذهبی و عقیدتی دیگر قانونا حق نامزدی برای کسب موقعیت ریاست جمهوری در سوریه اسلامی را ندارند.

اکنون با تشکیل دولت انتقالی در سوریه و با گذشت  بیش از دو هفته از امضای اعلامیه قانون اساسی موقت از جانب احمد الشرع، بیش از پیش روشن شده است که امضای توافق نامه ۸ ماده ای بین مظلوم عبدی فرمانده “نیروهای دمکراتیک سوریه” با احمد الشرع مبنی بر به رسمیت شناختن حقوق کردها و اقلیت ها ملی و مذهبی در سوریه مطابق قانون اساسی که بسیاری از ایدئولوگ های ناسیونالیسم کرد از آن به عنوان توافقی تاریخی یاد می کردند تا چه اندازه پوچ و بی اساس بوده است. معلوم شد که تضمین حقوق همه سوری ها  در پرو سه سیاسی  و تضمین حضور آنها در نهادهای حکومتی مستقل از هویت مذهبی  و ملی بر مبنای این توافق ۸ ماده ای دروغ بوده است. معلوم شد که دلخوش کردن به رعایت حقوق شهروندی مردم کردستان و دیگر اقلیت های ملی و مذهبی و مردم سوریه در چهار چوب قانون اساسی که نمایندگان واقعی مردم در تدوین آن نقشی نداشته اند تا چه اندازه کار غیر عقلانی است.

آشکار شد که توافق بر سر ادغام نهادهای توده ای و اجتماعی کردستان که بر اساس یک قرارداد اجتماعی پیشرو جامعه را اداره می کنند در نهاد های اسلامی حکومت دمشق و واگذار کردن کنترل گذرگاههای مرزی، منابع استخراج نفت و فرودگاهها تا چه اندازه در تقابل با خواسته های مردم کردستان و مردم سراسر سوریه قرار دارد. برای همه روشن شده است که مانع اصلی عدم بازگشت آوارگان عفرین و دیگر شهرها و شهرک های کردستان و دیگر نقاط سوریه اشغالگری و جنگ افروزی های دولت ترکیه می باشد. زمانی که احمد الشرع توافق نامه هشت ماده ای را به نام رئیس جمهور عربی سوریه امضا کرد، نشان داد که کردها و دیگر اقلیت های ملی را به عنوان جمهور سوریه به رسمیت نمی شناسد. اگر چه احمد الشرع در توافق با مظلوم عبدی دامن زدن به کینه و نفرت ملی و مذهبی را مردود اعلام می کند، اما کلیه اقدامات وی در راستای شکل دادن به نظام سیاسی اسلامی در سوریه  و در میان آنها کشتار علوی ها، همه در خدمت دامن زدن به کینه و نفاق ملی و مذهبی بوده است.

تشکیل دولت انتقالی در سوریه، در پی امضای قانون اساسی، کشتار علوی ها، زیر پا نهادن حقوق دیگر اقلیت ها، برسمیت نشاختن حقوق اولیه و دستاوردهایی که مردم کردستان سوریه طی ۱۴ سال گذشته به دست آورده اند و با جانفشانی در برابر تهاجم دشمنان رنگارنگ از آن دفاع کرده اند، نباید تردیدی باقی گذاشته باشد که یک استبداد اسلامی در سوریه در تلاش است گام به گام پایه های حکومت خود را تثبیت کند. اما احمد الشرع در شرایطی می خواهد پایه های یک حکومت اسلامی را در سوریه تثبیت کند که اسلام سیاسی چه به عنوان راهکاری برای مقابله با قدرقدرتی اسرائیل و آمریکا در منطقه و چه به عنوان آلترناتیو حکومتی و اداره اقتصاد و جامعه به بن بست رسیده است. استقرار حکومت اسلامی در سوریه تکرار یک تجربه شکست خورده است.

بدون شک دولت اسلامی تحریر الشام نخواهد توانست پاسخگوی مطالبات و خواستهای اقتصادی و سیاسی و اجتماعی کارگران و تودەهای مردم زحمتکش سوریه باشد که بیش از ۵۰ سال تحت حاکمیت دیکتاتوری خانواده اسد و در فقر و گرسنگی و جنگ و آوارگی به سر بردەاند. آنان نمی خواهند بار دیگر تحت حاکمیت دیکتاتوری اسلامی قرار گیرند. لذا حکومت اسلامی شام با مقاومت و اعتراضات کارگران و مردم تهیدست سوریه را که حدود ۹۰ درصد شان زیر خط فقر قرار دارند و ۱۴ سال پیش با خواست آزادی و برابری علیه دولت بشار اسد به خیابان آمدند مواجه خواهد شد. چنین شرایطی از همه فعالان جنبش کارگری و دیگر جنبش های پیشرو اجتماعی و نیروهای چپ و کمونیست و روشنفکران و جوانان انقلابی می طلبد که کمک به سازمانیابی جنبش های اجتماعی و متحد کردن آنان حول یک پلاتفرم رادیکال، آزادیخواهانه و برابری طلبانه را در صدر وظایف خود قرار دهند.

مردم کردستان سوریه ناچار نیستند در برابر حکومت ارتجاع اسلامی دمشق و میلیتاریسم و فشارهای دولت ترکیه به وعده حمایت فاشیست های دولت اسرائیل ویا هم پیمانی با آمریکا امید ببندند. راه سوم وجود دارد. مردم کردستان می توانند با تکیه به دستاوردهای ارزشمند تاکنونی، با تکیه بر یک نیروی مسلح توده ای، با حضور فعال خود در همایش ها و صحنه سیاسی جامعه و با برافراشتن پرچم مطالبات آزادیخواهانه و برابری طلبانه به پایگاه آزادیخواهی در سراسر سوریه تبدیل شده و حمایت و همبستگی افکار عمومی پیشرو در سراسر سوریه، منطقه و جهان را جلب کنند. تجربه نقل و انتقال قدرت از بالای سر مردم در سوریه این درس و تجربه را برای فعالان و رهبران جنبش کارگری و دیگر جنبش های پیشرو اجتماعی در ایران در بر دارد، که اگر صفوف خود را سازمان ندهند، به رهبری سراسری شکل ندهند و افق و چشم انداز روشنی از مراحل پیشروی خود و سرنگونی انقلابی جمهوری اسلامی  و نظامی که می خواهند جایگزین کنند نداشته باشند، نمی توانند فرصت ایجاد کنند، از فرصت هایی که پیش می آید بهره بگیرند و با خطر دست به دست شدن قدرت سیاسی از بالای سر کارگران و توده های رنجدیده مردم در تحولات آینده ایران مقابله کنند.

سخن روز: تلویزیون حزب کمونیست ایران و کومەله
https://alternative-shorai.tv
https://cpiran.org
https://komala.co
https://t.me/peshrawcpiran
www.facebook.com/Peshrawcpiran
www.instagram.com/Peshrawcpiran1 (http://www.instagram.com/Peshrawcpiran1)
https://t.me/KomalaCpiranTv