پنجشنبه ۱۸ بهمن ۱۴۰۳

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، روز سه‌شنبه ۴ نوامبر (۱۶ بهمن) یاداشت امنیت ملی  را امضا کرد که ناظر بر بسیج همه اهرم‌ها برای احیای “فشار حداکثری” بر ایران است؛ فرمانی که از سوی او در سال ۲۰۱۸ صادر شد، اما در دولت جو بایدن پی گرفته نشد.
این فرمان به دنبال مسدود کردن هرگونه مسیر دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای و مقابله با نفوذ جمهوری اسلامی در منطقه از طریق انسداد راه‌های تجارت با ایران و رساندن صادرات نفت این کشور به صفر است.

ترامپ در عین حال با واکنشی شدیداللحن به پرسشی در خصوص تلاش‌ جمهوری اسلامی برای ترورش گفت: اگر ایران بخواهد مرا ترور کند و قصد کشتن مرا داشته باشد، آنها را نابود می‌کنیم. من دستوراتی داده‌ام که اگر این کار را انجام دهند، هیچ چیزی از آنها باقی نمی‌ماند. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، امروز چهارشنبه ۱۷ بهمن در واکنش به صدور فرمان ترامپ مبنی بر احیای “فشار حداکثری” علیه جمهوری اسلامی، این سیاست را تجربه‌ای شکست‌خورده خواند که به گفته او: تکرار آن نیز نتیجه‌ای جز ناکامی به همراه نخواهد داشت.

عراقچی پس از جلسه هیأت دولت، با اشاره به رویکرد آمریکا در قبال جمهوری اسلامی گفت: سیاست فشار حداکثری نه تنها نتوانست ایران را تسلیم کند، بلکه نتیجه عکس داد و باعث شد که ما در بسیاری از حوزه‌ها قوی‌تر شویم. عراقچی در بخش دیگری از واکنش خود به اظهارات ترامپ، با اشاره به عضویت ایران در “ان‌پی‌تی” و فتوای علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در خصوص حرام بودن ساخت سلاح هسته‌ای، گفت: اگر هدف واشنگتن جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای باشد، این امر از طریق دیپلماسی و همکاری‌های بین‌المللی کاملاً قابل تحقق است و نیازی به فشارهای غیرمنطقی و بی‌نتیجه نیست.

عراقچی در حالی به فتوای خامنه‌ای استناد می‌کند که چندین مقام ارشد جمهوری اسلامی، از جمله خود او، تاکنون بارها از احتمال “تغییر دکترین هسته‌ای” سخن گفته‌اند. افزون بر این، نیویورک‌تایمز دو روز پیش با استناد به مقام‌های آمریکایی، از قصد حکومت ایران برای تسریع و شتاب ‌بخشیدن به روند ساخت سلاح هسته‌ای خبر داد. به گزارش نیویورک‌تایمز، اطلاعات جدید در خصوص برنامه اتمی جمهوری اسلامی، مقام‌های ایالات متحده را متقاعد کرده است که تیمی مخفی از دانشمندان ایرانی رویکردی “سریع‌تر” و در عین حال “ابتدایی‌تر” را برای ساخت سلاح اتمی دنبال می‌کنند تا در صورتی که تهران تصمیم به ساخت بمب اتمی بگیرد، تولید آن ممکن و عملی باشد.

مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری اسلامی و معاون راهبردی‌اش، محمدجواد ظریف، امکان مذاکره با آمریکا را منتفی ندانسته‌اند. توصیه عراقچی برای حل اختلاف از “طریق دیپلماسی و همکاری‌های بین‌المللی” نیز می‌تواند اشاره‌ای تلویحی به باز بودن راه مذاکره باشد.