جمعه ۱۶ آذر ۱۴۰۳

۱۶ آذر روز دانشجو، یادآور حمله رژیم دیکتاتوری سلطنتی پهلوی به دانشگاه تهران است. ۷۱ سال پیش حدود چهار ماه پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، دانشجویان، دانشگاه تهران را به میدان اعتراض علیه سفر ریچارد نیکسون معاون وقت رئیس جمهور آمریکا به ایران و سازمان دهندگان کودتا تبدیل کردند. نیروهای ویژه ارتش کودتا که نگران گسترش اعتراضات دانشجویان بودند در روز ۱۶ آذر به دانشگاه تهران حمله کردند. در جریان یورش ارتش رژیم سلطنت پهلوی به دانشگاه سه تن از دانشجویان به نامهای مصطفی بزرگ نیا، احمد قندچی و مهدی شریعت رضوی جان خود را از دست دادند و صدها تن از دانشجویان نیز زخمی و دستگیر شدند. از آن پس ۱۶ آذر به نشانه نماد مبارزه علیه دیکتاتوری از جانب نهادهای دانشجویی در داخل و خارج کشور به عنوان روز دانشجو نامگذاری شد. جنبش دانشجویی به رغم افت و خیزهایش، بیش از هفت دهه مبارزه علیه دیکتاتوری سلطنتی پهلوی و رژیم سرمایه داری اسلامی را در تاریخ مبارزات آزادیخواهانه خود به ثبت رسانده است.

جنبش دانشجویی بعد از حضور فعال در قیام توده ای سال ۵۷ که نظام سلطنت پهلوی را از صحنه سیاسی جامعه جارو کرد، اینبار در کشاکش بین انقلاب و ضد انقلاب، دانشگاه را به میدان نبرد با ضد انقلاب اسلامی تبدیل کرد. زمانی که ضد انقلاب اسلامی با تصفیه های خونین سنگر مقاومت دانشگاه را تسخیر کرد، اینبار دانشجویان مبارز در زیر پوست اختناق پلیسی خود را برای نبردهای بعدی آماده کردند. از تیر ماه ۱۳۷۸ که همدستی اصلاح طلبان حکومتی با سپاه پاسداران و بیت رهبری در یورش به دانشجویان زمینه ساز گسست بخش هایی از بدنه جنبش دانشجویی از اصلاح طلبان حکومتی و سازمان تحکیم وحدت شد، بخش چپ و سوسیالیستی جنبش دانشجویی به سرعت مطالبات سیاسی و رادیکال را سرلوحه مبارزات خود قرار داد.

در اوایل دهه هشتاد همراه با رشد جنبش کارگری طیف نسبتا گسترده دانشجویان چپ رادیکال فعالیت های خود را به همراهی با جنبش‌ های کارگری و جنبش زنان متمرکز کردند. جنبش دانشجویی ایران حتی بعد از سرکوب گرایش چپ و سوسیالیستی در اواسط دهه هشتاد، هیچگاه به خصوصی سازی و کالایی کردن آموزش عالی، امنیتی کردن فضای حاکم بر دانشگاه ها، زن ستیزی، تفکیک جنسیتی و سیاست اسلامی کردن دانشگاه ها تمکین نکرد. دانشجویان رادیکال و سوسیالیست در خیزش سراسری دیماه ۹۶ نیز فعالانه شرکت کرده و شعار “اصلاح طلب، اصولگرا، دیگه تمامه ماجرا” را به میان جنبش سیاسی توده ها بردند. دانشجویان انقلابی در آبان ۹۸، در آن هفت روزی که خیزش توده ها ایران را لرزاند با تهیدستان شهری همراه شدند، در کنار آنان خونشان بر سنگفرش خیابان ریخته شد، و همراه آنان به بند کشیده شدند، اما مرعوب این سرکوب خونین نشدند واعلام کردند که راه جانباختگان خیزش آبان را ادامه خواهند داد.

جنبش دانشجویی با آغاز جنبش انقلابی ژینا در شهریور ۱۴۰۱ در ابعاد کم سابقه وارد عمل شد و با شعار “مرگ بر دیکتاتور”، “ما همه مهسا هستیم بجنگ تا بجنگیم” محیط دانشگاه را به میدان اعتصاب و برپائی تجمع های اعتراضی علیه کلیت رژیم جمهوری اسلامی تبدیل کرد. بخش رادیکال و سوسیالیستی جنبش دانشجویی در یک دهه و نیم اخیر با رشد و گسترش اعتصابات کارگری در هفت تپه، فولاد اهواز و صنایع نفت و پتروشیمی با برپائی آکسیون های حمایتی، بر استراتژی اتحاد با جنبش کارگری و فرودستان جامعه تأکید کرده است. فریاد شعارهای “فرزند کارگرانیم، کنارشان میمانیم”، “نان- کار- آزادی، اداره شورایی”، “دانشجو، کارگر، معلم، اتحاد اتحاد”، “دانشجو آگاه است با کارگرهمراه است”، به روشنی جهت گیری طبقاتی گرایش سوسیالیستی جنبش دانشجویی در این دوره را بازتاب می دهند. 

امسال در شرایطی در آستانه روز دانشجو قرار گرفته ایم که تغییر معادلات سیاسی در منطقه خاورمیانه، شکست استراتژی جنگ بازدارنده رژیم جمهوری اسلامی در منطقه، چشم انداز تشدید تحریم های اقتصادی و افزایش فشارهای بین المللی، بر متن تعمیق بحران اقتصادی و تداوم و گسترش اعتصابات کارگری و جنبش های اعتراضی، نزاع و کشمکش باندهای حکومتی را تشدید و رژیم جمهوری اسلامی را با چالش های جدیدی روبرو کرده است. جمهوری اسلامی به دلیل ابعاد این بحران اقتصادی و ماهیت طبقاتی سیاست ها و اولویت هایی که دارد، قادر به پاسخگویی به مطالبات عاجل طبقه کارگر، زنان، بازنشستگان و پرستاران و فرودستان جامعه نیست. همین واقعیت، در حالی که استراتژی سرکوب رژیم هم نتوانسته جامعه را مرعوب کند، ادامه و اعتلای اعتراضات کارگری و توده ای را در چشم انداز نزدیک قرار داده است.

در این شرایط بخش رادیکال و سوسیالیست جنبش دانشجویی به اعتبار تاریخ درخشانی که پشت سر دارد می تواند با بر افراشتن پرچم مطالبات دموکراتیک مطرح در جنبش انقلابی جاری از جمله آزادی بی قید و شرط زندانیان سیاسی، لغو مجازات اعدام، لغو حجاب اجباری و پایان دادن به جنگ افروزی حاکمان سرمایه، بار دیگر به رسالت خود در جنبش آزادایخواهانه مردم ایران عمل کند. امسال بویژه در شرایطی که دولت فاشیست اسرائیل در ادامه نسل کشی در غزه و پیروزی بر حزب الله در لبنان، همچنان بر طبل جنگ می کوبد و رژیم جمهوری اسلامی نیز در اوج درماندگی بر انجام عملیات تلافی جویانه “وعده صادق۳” تأکید می کند، این فضای جنگی هم وظایف ویژه ای از سوسیالیست های جنبش دانشجویی می طلبد. در حالی که بخش هایی از اپوزیسیون راست و بورژوایی ایران به تهدیدهای دولت اسرائیل و گسترش دامنه جنگ به ایران و فشارهای حداکثری دولت آینده امریکا برای پروژه براندازی رژیم اسلامی امید بسته اند و جریان ارتجاعی “چپ محور مقاومتی” در سنگر شوونیزمِ تحقیر شده سپاه پاسداران قرار گرفته است، در این شرایط لازم است بخش رادیکال و سوسیالیستی جنبش دانشجویی با بانگ رسا جنگ افروزی این دو قطب تروریستی را محکوم و ماهیت ارتجاعی مواضع و سیاست های نیروهای اپوزیسیون بورژوایی و چپ های آبروباخته محور مقاومتی را برای توده های مردم روشن کنند.

حزب کمونیست ایران ضمن گرامیداشت ۱۶ آذر روز دانشجو و گرامیداشت یاد جانباختگان جنبش دانشجویی، فعالین رادیکال و سوسیالیست جنبش دانشجویی را به تلاش بی وقفه در امر سازمانیابی این جنبش و ایجاد پیوند های گسترده تر با جنبش کارگری و دیگر جنبش های پیشرو اجتماعی فرا می خواند.

گرامی باد ۱۶ آذر روز دانشجو
گرامی باد یاد جانباختگان جنبش دانشجویی
سرنگون باد رژیم جمهوری اسلامی
زنده باد آزادی، برابری، حکومت کارگری

کمیته مرکزی حزب کمونیست ایران
آذر ۱۴۰۳
دسامبر ۲۰۲۴
بازنشر: تلویزیون حزب کمونیست ایران و کومه له
https://alternative-shorai.tv (https://alternative-shorai.tv/)
https://cpiran.org
https://komala.co
https://t.me/peshrawcpiran
www.facebook.com/Peshrawcpiran
www.instagram.com/Peshrawcpirn
https://t.me/KomalaCpiranTv