اسرائیل و حماس بر سر آتشبس در غزه به توافق رسیدند
پنجشنبه ۲۷ دی ۱۴۰۳
میانجیهای بین اسرائیل و گروه اسلامی حماس روز چهارشنبه ۲۶ دی اعلام کردند که دو طرف در زمینه دستیابی به آتشبس به توافق رسیدند. به نظر میرسد با این توافق، جنگ ۱۵ ماهه و ویرانگر در نوار غزه متوقف شده و احتمالاً پایانی بر مرگبارترین درگیری میان اسرائیل و گروه حماس خواهد بود. یک منبع که به دلیل حساسیت مذاکرات نخواست نامش فاش شود به خبرگزاری فرانسه گفت: توافق آتشبس در غزه و آزادی گروگانها پس از دیدار نخستوزیر قطر با مذاکرهکنندگان حماس و از سوی دیگر با مذاکرهکنندگان اسرائیلی در دفترش حاصل شد.
متن این توافق با میانجیگری ایالات متحده، قطر و مصر تدوین شده و نمایندگانی از هر دو دولت فعلی و بعدی آمریکا در مذاکرات دوحه حضور داشتند. جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده، شامگاه دوشنبه گفته بود که به شدت فشار میآوریم توافق را قطعی کنیم. به گفته مقامات آمریکایی، جو بایدن قرار است روز پنجشنبه در مورد توافق بهدست آمده سخنرانی کند. دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، نیز روز چهارشنبه در پیامی نوشت که این توافق حاصل شده و طبق آن قرار است گروگانهای اسرائیلی آزاد شوند. این توافق که پس از هفتهها مذاکرات سخت در پایتخت قطر حاصل شد، آزادی دهها گروگان حماس را به صورت مرحلهای تضمین میکند و همچنین شامل آزادی صدها زندانی فلسطینی در اسرائیل خواهد بود.
توافق آتشبس که همچنان نیازمند تأیید کابینه اسرائیل است، انتظار میرود طی روزهای آینده اجرایی شود. بر اساس این توافق، جنگ به مدت شش هفته متوقف خواهد شد و در این مدت مذاکراتی برای پایان کامل جنگ آغاز میشود. همچنین قرار است ۳۳ نفر از حدود ۱۰۰ گروگان در اسارت حماس آزاد شوند، اگرچه هنوز مشخص نیست که آیا همه گروگانها زنده هستند یا خیر. در مقابل نیز صدها تن از فلسطینیان که در زندانهای اسرائیل محبوس هستند آزاد خواهند شد.
این توافق شامل بازگشت برخی فلسطینیان آواره به خانههای خود در غزه است، اما زمان دقیق و تعداد آوارگان مشخص نشده است. همچنین سوالات بلندمدت دربارهٔ آینده غزه، از جمله مدیریت این منطقه و بازسازی آن، همچنان بیپاسخ مانده است. بر اساس این توافق ورود کمکهای بشردوستانه حیاتی به این منطقه ویرانشده تسهیل میشود. این جنگ که توسط حمله حماس در هفتم اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد و منجر به کشته شدن ۱۲۰۰ اسرائیلی و گروگانگیری ۲۵۰ نفر شد، پاسخی سخت از سوی اسرائیل در پی داشت که به گفته مقامات غزه، بیش از ۴۶ هزار فلسطینی را کشته و ۹۰ درصد از جمعیت این منطقه را آواره کرده است.
توافق روز چهارشنبه اولین نشانه امیدوارکننده برای پایان این جنگ ویرانگر است که خاورمیانه را بیثبات کرده و بحران انسانی بزرگی در غزه به وجود آورده است. حماس خواستار تضمینهایی برای پایان دائمی جنگ و خروج کامل تمامی نیروهای اسرائیل از غزه بود. از سوی دیگر، اسرائیل بارها اعلام کرده که جنگ را تا زمان نابودی تواناییهای نظامی و حکومتی حماس متوقف نخواهد کرد.
پذیرش آتشبس توسط حزبالله در لبنان پس از تحمل ضربات سنگین و سرنگونی بشار اسد در سوریه، دو شکست بزرگ برای ایران و متحدانش در منطقه از جمله حماس بود که در نهایت این گروه را در انزوای بیشتر قرار داد.