اروپا در انتظار پائیز داغ
چهارشنبه ۱۶ شهریور ۱۴۰۱
هنوز فصل پاییز فرا نرسیده، اما در همه پایتختهای کشورهای اروپائی سخن از پائیز داغ میشود. پیامد هولناک جنگ بین امپریالیستی در اوکراین همه زوایای زندگی مردم را تحت تآثیر قرار داده است. در آغاز دولت های حاکم در کشورهای متروپل سرمایه داری به زور تبلیغات شبانه روزی می خواستند به مردم بباورانند که سران این دولتها در حین اختصاص میلیاردها دلار جهت گسیل اسلحه به اوکراین، اینجا وآنجا هم در فکر یافتن راهی برای کاهش فشار مالی به مردم هستند. ولی واقعیت بسیار زودتر از آنکه سران این دولتها تصور میکردند، چهره خود را نمایان کرد. اگر تا دیروز فقر ویژه جهان پیرامونی بود، اکنون در همین کشورهای متروپل سرمایه داری بالا رفتن قیمت حاملهای انرژی، بالا رفتن همه روزه قیمت کالاهای اساسی برای میلیونها نفری که در سطوح پائین هرم جامعه قرار داشتند معنای واقعی جنگ را قابل لمس کرده است. اکنون حتی لایه های پائین اقشار میانی در جامعه نیز در هراس زمستانی که در پیش است به سر میبرند. یک بار دیگر بعد از بحران جهانی سال ۲۰۰۸ تمام ارگانهای تبلیغاتی بورژوازی کوشش میکنند که از طریق یک فریب عمومی چنین وانمود کنند که بحران جاری تنها و تنها ناشی از حمله نظامی روسیه به اوکراین میباشد. در اینجا سخنی از سیاستهای اتخاذ شده از جانب دولت های عضو ناتو در میان نیست. همان سیاست هائی که منجر به این جنگ بین امپریالیستی شده اند. دولت های عضو ناتو به بهانه مقابله با گسترش نفوذ چین و روسیه گسترش میلیتاریزم را به سیاست اصلی خود تبدیل کرده اند. اما درک این واقعیت دشوار نبود که بار این بحران جنگی و این میلیتاریزم افسارگسیخته بر دوش میلیونها انسان سرشکن خواهد شد.
کافی است به اخبار و گزارشات نظری بیفکنیم تا معلوم شود چرا همه جا سخن از پائیز داغ میشود. در بریتانیا در هفته گذشته اعلام شد که طبق تصمیم اداره کنترل قیمت ها، هزینه انرژی برای یک خانواده متوسط هشتاد درصد افزایش مییابد. وزیر مالی اعلام کرد “واقعیت این است که همه ما باید مسئله مصرف انرژیمان را مورد بازبینی قراردهیم”. او با گفتن اینکه ” دوره سختی است” اعلام کرد که این افزایش قیمت از ماه آینده اجراء خواهد شد. او روسیه را مسئول افزایش قیمت انرژی دانسته و ظاهرا فراموش کرد که بگوید کمپانی “شل” در طول شش ماه اول امسال بیش از چهار میلیارد دلار سود خالص نصیبش شده است. جواب او را کارکنان پست و تلفن در روز چهارشنبه گذشته دادند. صد و پانزده هزار نفر از کارکنان پست و چهل هزار نفر از کارکنان تلفن با مطالبه افزایش دستمزد دست به اعتصاب زدند. رئیس اتحادیه بخش ارتباطات بیان داشت که ” ما نمیتوانیم در کشوری زندگی کنیم که رؤسای ما میلیاردها سود ببرند، در حالیکه کارکنان مجبور باشند به مؤسسات خیریه مراجعه کنند تا مایحتاج اولیه مجانی در اختیارشان قرار گیرد”. کارفرما بیشرمانه پیشنهاد افزایش دو درصد حقوق را کرده بود و این در حالی است که ماههاست که نرخ تورم در بریتانیا بالای ده درصد است. اتحادیه کارکنان اعلام کرده است که در روزهای هشتم و نهم سپتامبر یک بار دیگردست به اعتصاب خواهند زد.
مکرون رئیس جمهور فرانسه از مردم میخواهد که قربانی بدهند. او از”پایان فراوانی، پایان بی واهمگی و پایان سبکسری” سخن راند. سخن او در واقع پاسخی به کاندید جبهه چپ فرانسه در انتخابات ریاست جمهوری بود که خواهان یک ” سیاست عدالتخواهانه برای جمعیت شصت و هفت میلیونی فرانسه” شده بود. او از دولت خواسته بود که افزایش قیمت حامل های انرژی از جیب پانصد تن از ثروتمندان فرانسه پرداخت کند. او مکرون را متهم کرد که در دوره اول ریاست جمهوریش به تمام خواسته های ثروتمندان فرانسه جامه عمل پوشاند و بنابراین در خواستش از مردم برای قربانی دادن فاقد هر گونه مشروعیتی است. او از مکرون سؤال میکند که در کدام جهان زندگی میکند و اضافه میکند که ده میلیون از اهالی فرانسه زیر خط فقرند. هشت میلیون احتیاج به کمک دولتی برای تهیه کالاهای معیشتی دارند. چهار میلیون در مکانهائی سکونت دارند که شایسته انسان نیست، دوازده میلیون نفر قادر به پرداخت هزینه برق و گاز نیستند.
صدر اعظم آلمان خطاب به مردم میگوید که ” دوره رفاه اجتماعی سپری شده است”. فارغ از اینکه این رفاه اجتماعی به یمن استثمار شدید کارگران و غارت منابع طبیعی و نیروی کار ارزان کشورهای پیرامونی به دست آمده است و فارغ از اینکه بخش بزرگی از این مردم در چهارمین قدرت اقتصادی جهان از رفاه اجتماعی چیزی نمیبینند و میلیونها از کسانی که با وجود کار چهل ساعت در هفته قادر به تأمین هزینه های خود نیستند وهمه جا صحبت از فقر در دوره بازنشستگی میشود. در این شرایط او بیشرمانه از مردم میخواهد که خود را برای روزهای سخت آماده کنند. بنا به مصوبه دولت آلمان شرکتهای گاز رسانی از ماه آینده تفاوت افزایش قیمت گاز را تماما در صورت حسابهای مردم جای خواهند داد. این در حالی است که طبق گزارش مرکز آمار دوازده وهشت دهم در صد از مردم، چهل در صد مزد و حقوق خود را بابت اجاره و هزینه انرژی میپردازند. سخنگویان دولت آلمان ومدیای بستر اصلی و رئیس سازمان امنیت از هم اکنون حملات تبلیغاتی خود را علیه اعتراضات مردم در پائیز پیشارو آغاز کرده و میلیونها تن از مردم معترض را در کنار جریانات راسیستی قرار میدهند که گویا از فرصت اعتراضات مردم برای اهداف راسیستی شان بهره خواهند برد. اعتراضات گسترده در هفته های اخیر توسط کارگران بندر، معلمان، کارکنان بیمارستانها و پزشکان بیمارستانهای دولتی ادامه داشته است. در ادامه این اعتراضات مسدود کردن درب ورودی بزرگترین کمپانی اسلحه سازی آلمان توسط فعالین ضد جنگ و یورش وحشیانه پلیس آلمان با گاز اشک آور و اسپری فلفل به صفوف آنان پیش درآمد پائیز داغ است و از هم اکنون مقامات امنیتی آلمان را به هراس افکنده است.
اکنون سؤال مرکزی این است که کدام گرایش اجتماعی از پائیز داغ بهره خواهد برد. از هم اکنون جریانات راسیستی و راست خود را برای قرار گرفتن در رهبری اعتراضات آماده میکنند. نظر سنجی ها نشان میدهند که در ایتالیا در غیاب یک بدیل مترقی، ائتلاف احزاب راست ونئو فاشیست قدرت را به دست خواهند گرفت. اینکه پائیز داغ به کدام سو برود بیش از همه به رهبری سیاسی اعتراضات وابسته است. آیا طبقه کارگر میتواند خود را از قید و بند اتحادیه هایی که سیاست های سازشکارانه و رفرمیستی تا مغز استخوانشان رسوخ کرده رها ساخته و مهر خود را بر تحولات در اروپا بزند. مردم معترض نباید این توهم را داشته باشند که پاسخ شرایط بار کنونی در نزد احزاب راست، نئوفاشیستی و راسیستی است. اینها تنها میتوانند شرایط بهره کشی مزد و حقوق بگیران را به نفع سرمایه داران بهتر کنند و جامعه را بسوی دوقطبی کاذبی در خدمت سیاستهای فوق ارتجاعی خود بکشانند. کمونیست ها و سوسیالیست‌های انقلابی که اعتصابات کارگری و اعتراضات علیه تورم و فقر و گرانی و این نشانه‌های مقاومت و اعتراض علیه وضع موجود را می بینند، راهی جز حضور فعال در این جنبش ها و کمک به امر پرورش و سازمان دادن و رهبری آن ندارند. جنبش سوسیالیستی با تکیه بر این جنبش های رادیکال ضد سرمایه داری می تواند دولت های سرمایه داری و جریانات نئو فاشیستی را در خارج از دولت به چالش بکشد.
سخن روز شبکه تلویزیون حزب کمونیست ایران و کومه له