آمار تکان‌دهنده از مرگ کارگران بر اثر حوادث کار؛ وزارت کار مسئول اصلیِ حذف ایمنی کارگران
شنبه ۳۰ فروردین ۱۴۰۴
نرخ حوادث کار و مرگ کارگران ناشی از آن مدام رو به افزایش است. وضعیت ایمنی کار در ایران بحرانی است. دولت، کارفرمایان، نهادهای نظارتی و شرکت‌های بیمه مسئول جان کارگران هستند. براساس گزارش سازمان پزشکی قانونی ایران، در شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۳، یک‌هزار و ۷۷ کارگر بر اثر حوادث کار جان خود را از دست داده‌اند.
بدین ترتیب در این بازه زمانی حدود ۲۰۰ کارگر در هر ماه و حدود ۵۰ کارگر در هر هفته بر اثر حادثه کار و بی‌توجهی کارفرمایان و مسئولان جان باخته‌اند. از این تعداد، یک‌هزار و ۶۶ نفر مرد و ۱۱ نفر زن بودند. استان‌های تهران با ۲۱۷، اصفهان با ۸۱ و مازندران با ۷۰ مورد مرگ، بیشترین آمار مرگ‌های حوادث کار را از فروردین تا شهریور ۱۴۰۳ داشتند. بیشترین علت فوت در حوادث کار نیز با ۴۹۸ مورد سقوط از بلندی بوده است. پس از آن اصابت جسم سخت، با ۲۴۶ مورد مرگ، برق‌گرفتگی با ۱۵۵، سوختگی با ۶۵ و کمبود اکسیژن با ۳۵ مورد در رتبه‌های بعدی عوامل مرگ بر اثر حوادث کار قرار دارند. علت مرگ ۷۸ کارگر نیز در این گزارش ذکر نشده است.
با مقایسه آمار سال‌های گذشته، میزان مرگ‌ومیر کارگران بر اثر حوادث کار در شش ماهه نخست سال ۱۴۰۳ به‌شدت افزایش داشته است. بر اساس آمار سازمان پزشکی قانونی، آمار مرگ کارگران بر اثر حوادث کار نسبت به بازه زمانی مشابه در سال گذشته (۹۳۱ نفر) ۱۵,۷ افزایش را نشان می‌دهد. براساس داده‌های مرکز آمار، شمار مرگ‌ومیر ناشی از حوادث کار در ایران در سال‌های اخیر همواره افزایش داشته است. از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۲، این آمار از یک‌هزار و ۶۲۵ نفر به دو هزار و ۱۱۵ نفر رسیده که نشان‌دهنده افزایش ۳۰ درصدی است.
در ایران به‌طور معمول آمار وزارت کار در مورد مرگ‌ومیر ناشی از حوادث کار کمتر از آمار سازمان پزشکی قانونی است. این نشان می‌دهد که بخش بزرگی از حوادث کاری مرگبار در کارگاه‌های خارج از شمول قانون کار و تأمین اجتماعی رخ می‌دهد.
حسین مشیری تبریزی، مدیرکل امور بین‌الملل سازمان تأمین اجتماعی اسفندماه گذشته در یک کارگاه آموزشی درباره حوادث کار گفته بود که در این حوادث «روزانه دو تا سه نفر جان خود را از دست می‌دهند و از این جهت هر کارگاه تقریباً شبیه به میدان جنگ است
به‌گفته مشیری تبریزی، درصد زیادی از این افراد، نیروی جوان هستند که دچار حادثه می‌شوند. ۴۵ درصد از حادثه دیدگان متأهل هستند که تبدیل به از کار افتاده کلی یا جزئی می‌شوند و یا فوت می‌کنند. بهمن‌ماه گذشته، محمدرضا لریجانی، بازرس بازنشسته بهداشت حرفه‌ای و فعال صنفی تخصصی حوزه بهداشت حرفه‌ای و ایمنی کار به خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفته بود: آمار دقیقی از حوادث ناشی از کار و به‌خصوص بیماری‌های ناشی از کار نداریم.
وزارت کار مسئول اصلیِ حذف ایمنی کارگران است که متأسفانه توجهی به این موضوع ندارد. (…) من می‌توانم با قاطعیت بگویم که وزارت کار اهمیتی برای این مسائل قائل نیست. شما به تعداد کارگاه‌ها و کارگران کشور توجه کنید و همچنین تعداد بازرسان کار که وظیفه نظارت بر اجرای اصول ایمنی را دارند. نسبت تعداد کارگاه‌ها به تعداد بازرسان بسیار زیاد است و این تعداد بازرس برای بازرسی اصلاً کافی نیست. این واقعیت نشان می‌دهد که هیچ باوری در سطوح مختلف مسئولان وجود ندارد، از ریاست جمهوری تا دیگر سطوح. هر بار که ما موضوعی را مطرح می‌کنیم، نمی‌دانیم چه نتیجه‌ای خواهد داشت.